Ρέκβιεμ για έναν γκάγκστερ


Δεν είναι απαραίτητο να σου αρέσει το noir ως λογοτεχνικό είδος για να διαβάσεις μια τέτοια ιστορία. Οι βιβλιόφιλοι «οφείλουν» να έρθουν σε επαφή με όλες τις γραφές -έστω για μία φορά- αρκεί να βρουν άξιους εκπρόσωπους (όσο να 'ναι, όταν λατρεύεις τις νουάρ ιστορίες σού είναι πιο εύκολο να διαβάσεις ό,τι κυκλοφορεί υπό αυτόν τον χαρακτήρα -ακόμα και εκείνα τα βιβλία που δεν είναι, τελικά, νουάρ όμως βαφτίζονται ως τέτοια· βλέπε σχετικό βιβλίο, Pulp Fiction, που έγραψε ο Έλληνας ειδήμων, Τζίμμυ Κορίνης, όπου βάζει τα πράγματα στη σωστή τους θέση, οριοθετώντας με επεξηγήσεις και αποσαφηνισμούς διάφορα είδη όπως το αστυνομικό μυθιστόρημα, το μυθιστόρημα μυστηρίου, το detective story... αλλά και το γαλλικό noir).

Ο Τζίμμυ Κορίνης υπογράφει και τη μετάφραση στο συγκεκριμένο βιβλίο τού Paul Cain που μπορεί να μας έρχεται από το παρελθόν, συγκεκριμένα από το 1933, όμως αποτελεί κλασικό δείγμα noir λογοτεχνίας και εξαιρετικό ανάγνωσμα το οποίο προτείνω ακόμα και σε μη φίλους του εγκλήματος. Το έγκλημα είναι βασικότατο συστατικό για ένα νουάρ μαζί με την παραβατικότητα, τη βία, την ανηθικότητα, το πάθος για χρήμα (και σεξ) και φυσικά τη δράση. Όλα αυτά απαντώνται και στο Ρέκβιεμ για έναν γκάγκστερ ενώ στον πρόλογο μαθαίνω ότι θεωρείται από τους ειδικούς ως η σκληρότερη και πιο κτηνώδης ιστορία για γκάγκστερ που γράφτηκε ποτέ. Μόνο και μόνο για αυτόν τον λόγο αξίζει να το αναζητήσει κανείς -περισσότερο δε, αν θέλεις να λέγεσαι βιβλιόφιλος και όχι απλός αναγνώστης.

Διαβάζοντας τώρα, θα γοητευτείς από τη δυναμική αρχή, τις έντονες σκηνές και το ωραίο πνεύμα του συγγραφέα. Να περιμένεις πολύ αίμα, δράση και καλό-έξυπνο χιούμορ (που λατρεύω σε όλες τις ιστορίες του είδους όπως και στα αστυνομικά· έχω την αίσθηση ότι η σκληρότητα ξεπλένεται από αυτές τις μικρές λάμψεις χιούμορ και το σύνολο αναδεικνύεται, ειδικά όταν το χιούμορ είναι πετυχημένο) που ως ένα βαθμό οφείλεται στον μεταφραστή.

Ο γιατρός Τζάνις μου έβγαλε έντεκα σκάγια -λες και μαδούσε μαργαρίτα. Και κατέληξε σε μονά - μ' αγαπάει.

Μιλώντας για τη μετάφραση... όλοι οι αναγνώστες ξένης λογοτεχνίας καταλαβαίνουν την αξία της καλής απόδοσης ενός έργου σε μια άλλη γλώσσα και σε αυτή την περίπτωση έχουμε μια υπέροχη μετάφραση χωρίς εκπτώσεις στην αναγνωστική απόλαυση που προεκτείνεται ως την επιλογή του τίτλου (φυσικά δε γνωρίζω με βεβαιότητα αν αποτελεί επιλογή-πρόταση του κυρίου Κορίνη). Συγκεκριμένα, ο αγγλικός τίτλος -Fast one- δε μου λέει ούτε τα μισά και, για να ακριβολογώ, βρίσκω τον ελληνικό πιο ταιριαστό, αντιπροσωπευτικότατο και πιο σκοτεινό.

Το μυθιστόρημα διαθέτει νεύρο, τέμπο και η ιστορία του προχωρά χωρίς περιττολογίες -το αντίθετο μάλιστα- και χωρίς επαναλήψεις, σε βαθμό που κάποιες φορές θα ήθελες να σου ξαναπούν/ενθυμίσουν κάποιες λεπτομέρειες ή να σου επεξηγήσουν κάποιες άλλες, αλλά αυτή ακριβώς η λιτότητα είναι που το κάνει πιο συναρπαστικό. Ο αναγνώστης οφείλει να παρακολουθεί λέξη προς λέξη τις αφηγήσεις και τα δρώμενα για να συμπληρώνει τις εικόνες και να μη χάνει ή χάνεται.

Το τέλος θα το χαρακτήριζα εκπληκτικό -τουλάχιστον! Κλείνει την ιστορία με τρόπο καθηλωτικό και απόλυτο, μα τόσο υπέροχα αισθαντικό!
Πρόκειται για μυθιστόρημα που το διαβάζεις μία φορά κι αυτή αρκεί ώστε να το θυμάσαι για πάντα.

Κλικ για περισσότερα της Τζένης Κουκίδου

Το μυθιστόρημα του Paul Cain, Ρέκβιεμ για έναν γκάγκστερ, κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Public. Περισσότερα θα βρείτε εδώ.
Οι πλαγιογραμμένες εκφράσεις είναι αποσπάσματα.
Ευχαριστώ τις εκδόσεις Public για τη διάθεση του βιβλίου.