Στο βιβλίο του Γιάννη Μανέτα, ένα μικρό βιογραφικό του οποίου υπάρχει στο τέλος του άρθρου, τρεις φοιτητές, ο Ηλίας, ο Δημήτρης και ο Θεόδωρος, με την καθοδήγηση του καθηγητή τους Μοσχονά, θα προσπαθήσουν να σκιαγραφήσουν τις επιπτώσεις που φέρει στη ζωή των αστέγων η αλλαγή της οικονομικής και κοινωνικής κατάστασής τους.
Θα ζητήσουν τη βοήθεια του Αντώνη, θα έχουν ετοιμάσει ένα καλοσχηματισμένο σχέδιο, μόνο που την τελευταία στιγμή, τα πράγματα θα πάρουν άλλη τροπή, ο Αντώνης θα εμπλακεί σε φόνο στο αμφιθέατρο του Πανεπιστημίου και η εργασία θα μείνει μετέωρη.
Μέσα από τις σελίδες του βιβλίου, θα ταξιδέψουμε στο καταφύγιο της Πίνδου, όπου θα ζει μια τριμελής οικογένεια και στη συνέχεια θα μεταφερθούμε στους ελαιώνες της Πύλου όπου η 5η αναδιάρθρωση καλλιεργειών και η βίαιη και χωρίς υπόσταση απαγωγή των αιωνόβιων ελαιόδεντρων από τον επικεφαλής Σπανούμπακα, θα οδηγήσει στην αντίσταση και στον τραυματισμό του πρωταγωνιστή Αντώνη όπου θα καταλήξει ερημίτης-ερευνητής στον Ινδικό Ωκεανό.
Ένας πατέρας που μονάζει στην Μακρόνησο παρέα με τα μελίσσια του, μια μητέρα καταθλιπτική που βρίσκει διέξοδο στην ανιαρή τηλεόραση και ένας γιος, που θα προσεγγίσει την παλαιολιθική εποχή, γράφουν γράμματα που ποτέ δε σκέφτονται να ανταλλάξουν, γράφουν απλά για να νιώσουν ο ένας κοντά στον άλλον.
Τι είναι ο βιοτεχνολογικός τουρισμός;Ποιος ενδιαφέρεται και ποιους αφορά η γενετική ανάλυση;Ποιος αισχρός άνθρωπος θανατώνει σκυλιά και βάζει φωτιά σε μέλισσες;Ποιος βουλιάζει μια βάρκα, αφήνοντας τον ιδιοκτήτη της ναυαγό σε ξερονήσι;Σε ποια γλώσσα δεν υπάρχει η λέξη ιδιοκτησία;Ποιοι παππούδες δε θα γνωρίσουν το εγγόνι τους;Πόσο τελικά κοστίζει η ελπίδα;Πόσο εύκολο είναι να εισχωρήσεις σε ένα κίνημα αστέγων και πώς ενσωματώνεσαι για χάρη μιας πανεπιστημιακής εργασίας;
Πρόκειται για ένα δυνατό ανάγνωσμα για κοινωνικά ζητήματα, για οικογενειακούς δεσμούς, για εναλλακτικούς τρόπους διαβίωσης, για την αποκέντρωση, για ονειροπόλους και ελπιδοφόρους ανθρώπους, που επιδιώκουν να ζήσουν σε έναν καλύτερο κόσμο, και για τον τρομοκράτη με το κλαρίνο που θέλησε να συνδράμει με την παρουσία του σε μια ειρηνευτική διαμαρτυρία όπου πάντα κάποιοι Μπαϊρακτάριδες και Σπανούμπακες άλλοτε θα θησαυρίζουν εις βάρος της κοινωνίας και άλλοτε –σπάνια– θα πληρώνουν για τα αμαρτήματά τους.
Η Μακρόνησος, θα αποτελέσει πόλο έλξης για την οικογένεια του Αντώνη και θα τους χαρίσει όμορφες στιγμές περισυλλογής και απόδρασης από το κατεστημένο και τη σαθρή κοινωνία που τελικά δεν κατάφεραν να αλλάξουν.
Από τα βιβλία που διαβάζω, επιλέγω μια φράση, για να την μοιραστώ μαζί σας. Από το βιβλίο του Γιάννη Μανέτα, επέλεξα την παρακάτω:
…ο νους και τα κίνητρα προσαρμόζονται στην ανάγκη, ξετρυπώνοντας δικαιολογίες για αμφίβολες αποφάσεις…
Ο Γιάννης Μανέτας είναι ομότιμος καθηγητής στο Τμήμα Βιολογίας του Πανεπιστημίου Πατρών. Η στιγμή και το στίγμα είναι το δεύτερο μυθιστόρημά του. Προηγήθηκε το Τη νύχτα που αγκάλιασε το Ginkgo biloba (2017), από τις εκδόσεις Αιώρα. Επίσης έχει ασχοληθεί με την επιστημονική εκλαΐκευση, εκδίδοντας τα βιβλία Τι θα έβλεπε η Αλίκη στη χώρα των φυτών (2010), Περί φυτών αφηγήματα: μικρές ιστορίες για φυτά που άλλαξαν τον κόσμο (2014) και Η ζωή σήμερα, άλλοτε, αλλού και στο μέλλον: η λογική των βιολογικών συστημάτων (2018)· όλα από τις Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης.
Το βιβλίο του, Η στιγμή και το στίγμα, κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Κέδρος.
Επιμέλεια - διορθώσεις: Τζένη Κουκίδου