koukidaki: ΣΛΟΥΘ

Ναι! Ήμουν επηρεασμένος!

Δεν αγαπώ ιδιαίτερα το σινεμά, αλλά σαν θεατής του, έχω σταχυολογήσει πολλές ταινίες που με «σημάδεψαν» ως προσωπικότητα… Μια απ' αυτές ήταν και το κινηματογραφικό ΣΛΟΥΘ, στις αρχές της δεκαετίας του '70, με τον Σερ Λόρενς Ολίβιε και τον Μάικλ Κέιν. Είχα βγει ζαλισμένος απ' την αίθουσα, νέος βέβαια και αμαθής... Τι είδα αναρωτιόμουν.

Ναι ήταν ένα ρεσιτάλ ηθοποιίας απ' αυτά τα «τέρατα» της υποκριτικής… Με ένα κείμενο ιδιαίτερα δυναμικό, έξυπνο και στιβαρό σε έννοιες και μηνύματα… Δεν ήξερα πως είναι θεατρικό έργο του Άντονι Σάφερ και σαν τέτοιο είχε ανέβει στο West End του Λονδίνου και στο Broadway, με τεράστια επιτυχία! Άλλα χρόνια…

Τώρα ως θεατής στο Από Μηχανής Θέατρο περίμενα τη σύγκριση… Άνιση βέβαια… άλλο κινηματογράφος κι άλλο θέατρο…

Και συνέβη!

Από την πρώτη εικόνα τα πράγματα δείχνουν εξόχως θεατρικά και το εκτόπισμα του Σωτήρη Χατζάκη, που σκηνοθετεί και την παράσταση, υπόσχεται ενδιαφέρουσα συνέχεια.

Σύντομα η σκηνή υποδέχεται και τον Δημήτρη Μυλωνά και η θεατρική εξίσωση είναι μπροστά μου.

Σ' ένα λειτουργικό σκηνικό και άκρως αισθητικό (Έρση Δρίνη) η δράση είναι καταιγιστική, σχεδόν δεν παίρνεις ανάσα, οι κινήσεις (Ειρήνη Κυρμιζάκη) των ηρώων είναι ανάγλυφες και ανθρώπινες, η μουσική (Ζαχαρίας Καρούνης) υπογραμμίζει τις πράξεις και τον λόγο εξαιρετικά!.. και η σύγκριση που είχε να κάνει με τις αναμνήσεις μου εξαφανίζεται.

Όχι δεν υπερβάλλω. Εξάλλου δήλωσα απ' την αρχή προκατάληψη!

Ο απατημένος σύζυγος (Σωτήρης Χατζάκης), πολυσχιδής και επαρκής σαν ήρωας, ακροβατεί σχεδόν παρανοϊκά, σ' ένα ψυχολογικό παιχνίδι (οι σινεφίλ θα το ονόμαζαν εύκολα θρίλερ) με εμβάθυνση στον ψυχισμό του ρόλου, καταφέρνει να τύχει της συμπάθειας του θεατή, που λογικά παίρνει το μέρος του… Εδώ, όμως, υπάρχει και το αντίπαλο δέος. Ο εραστής και διεκδικητής της συζύγου (Δημήτρης Μυλωνάς), καταφέρνει να μας πείσει, πως δικαίως βρίσκεται σ' αυτή τη θέση… και το καταφέρνει με ένα –για μένα– ιδιαίτερα «έξυπνο» παίξιμο, υπηρετώντας τις ανάγκες του ρόλου με συνέπεια, παραπλανώντας αρχικά τον θεατή και αποκαλύπτοντας στη συνέχεια τις προθέσεις και τις δυνατότητές του.

Μια μάχη που είναι συνεχής, με επιχειρήματα και πράξεις, ανελέητη… Η δράση με συνεχή ένταση, αλλαγές ψυχολογίας, θεατρικά τερτίπια και ευρήματα, με χιουμοριστική διάθεση απέναντι σε μια αστυνομική ιστορία, που από κάτω κρύβει κοινωνικά και ψυχολογικά ζητήματα· σε καθηλώνει…

Δεν ξέρω τι έγινε πριν πενήντα χρόνια στις σκηνές του West End του Λονδίνου και στο Broadway, αλλά στη σκηνή του Από Μηχανής Θεάτρου συμβαίνει ένα μοναδικό θεατρικό γεγονός! Όντως, οι δύο πρωταγωνιστές του θεάτρου μας μονομαχούν μέχρι θανάτου, προσφέροντάς μας μια υπέροχη παράσταση, θεατρικά άρτια, πλούσια σε συναισθήματα και νοήματα με σημαντικές προεκτάσεις. Σ' αυτό βέβαια, συμβάλλει το κείμενο του Σάφερ (μετάφραση από τον Αντώνη Σολωμό) και η σκηνοθετική γραμμή του Σωτήρη Χατζάκη!

Δηλώνω θεατρικά γεμάτος… ζηλεύω ως ηθοποιός και σκηνοθέτης… και υποκλίνομαι σαν μαθητής!

Μια παράσταση που δεν πρέπει να χάσει κανείς… κι ας προτιμά τον κινηματογράφο! Ένα υπόδειγμα για το θέατρο, μια «δουλειά» άρτια, με δυο καταπληκτικούς ηθοποιούς σε μια κορυφαία τους θεατρική στιγμή!

Αυτό, βέβαια, φαίνεται πως επιδρά στο κοινό, γι' αυτό και έχει τόσο μεγάλη ανταπόκριση (2ος χρόνος, πάνω από 30.000 θεατές!).

Άγγελος Μαρίνος

Ηθοποιός, σκηνοθέτης, θεατρικός συγγραφέας

Επιμέλεια - διορθώσεις: Τζένη Κουκίδου

— Αν δεν κάνω λάθος, θέλετε να παντρευτείτε τη γυναίκα μου.
— Ναι… Με την άδειά σας, φυσικά.

Το μυστηριώδες αυτό θεατρικό παιχνίδι που συνέθεσε πριν από περίπου 50 χρόνια ο Σάφερ, γοητεύει διαχρονικά τον θεατή. Γραμμένο το 1970, παρέμεινε το κορυφαίο του Βρετανού συγγραφέα και αυτό που τον έκανε διάσημο. Σύμφωνα με σημείωμα του ίδιου του Άντονι Σάφερ, το μυστικό της επιτυχίας του «ΣΛΟΥΘ» βρίσκεται στο ότι το έργο ουσιαστικά διακωμωδεί τις αστυνομικές ιστορίες κι εν γένει το αστυνομικό μυθιστόρημα ενώ ταυτόχρονα, όπως σημείωσε ο κριτικός Κλάιβ Μπαρνς της Νέας Υόρκης, «περιέχει και αναδεικνύει όλες τις αρετές του αστυνομικού θρίλερ παραμένοντας έτσι το καλύτερο δείγμα θρίλερ που γράφτηκε ποτέ».

Το «ΣΛΟΥΘ» παίχτηκε για περισσότερες από 2.300 παραστάσεις στο West End του Λονδίνου και περίπου 2.000 παραστάσεις στο Broadway. Κέρδισε το Βραβείο Τόνι ως το καλύτερο έργο για το 1970. Δύο χρόνια αργότερα διασκευάστηκε για τον κινηματογράφο σε σκηνοθεσία Τζόζεφ Μάνκιεβιτς με τους Μάικλ Κέιν στο ρόλο του Μίλον Τιντλ και τον Σερ Λόρενς Ολίβιε στο ρόλο του Άντριου Γουάικ. Ο Ολίβιε κέρδισε το βραβείο των Κινηματογραφικών Κριτικών της Νέας Υόρκης και μια υποψηφιότητα για Όσκαρ.

Ο σκηνοθέτης αναφέρει σχετικά για την παράσταση:

«Δυο άντρες στη σκηνή. Ο ένας καλεί στο σπίτι του τον εραστή της γυναίκας του, ο άλλος ανταποκρίνεται και τον επισκέπτεται. Δυο μαχητές πρόσωπο με πρόσωπο. Και αρχίζει το παιχνίδι. Με πρόσχημα την γυναίκα, μια άλλη γυναικά, το χρήμα, την κοινωνική δύναμη, την ταξική θέση, την καταγωγή, την γοητεία, την ψυχική αντοχή, την συναισθηματική ανθεκτικότητα, το παιχνίδι θα εξελιχθεί άγριο αλλά και αστείο, αδυσώπητο, αλλά και κωμικό. Οι δυο παίχτες παίζουν τον ρόλο του θύτη και του θύματος, του θηρευτή και του θηράματος εναλλάξ. Μεταμφιέζονται, αλλάζουν όψη, ψυχισμούς, συμπεριφορές και πεποιθήσεις. Τίποτα δεν μένει σταθερό, γιατί όλα υπηρετούν το παιχνίδι. Ένα παιχνίδι του φωτός, μέσα στο αιώνιο σκοτάδι. Οι δυο μαχητές, όπως οι σκακιστές, προβλέπουν τις άμεσες αλλά και τις κατοπινές κινήσεις αγνοώντας ότι η ζωή είναι τελικά ο πιο απρόβλεπτος παίχτης.
Γι' αυτό και θα έχουν –στο έξοχο έργο του Άντονι Σάφερ– το τέλος που αξίζει στα απελπισμένα, και γι' αυτό παιγνιώδη, πνεύματα αυτού του σκληρού αμετακίνητου κόσμου.»
Σωτήρης Χατζάκης

Συντελεστές:

Κείμενο: Άντονι Σάφερ

Μετάφραση: Αντώνης Σολωμού

Σκηνοθεσία: Σωτήρης Χατζάκης

Σκηνικά: Έρση Δρίνη

Κοστούμια: Γιάννης Μετζικώφ

Κατασκευή ναύτη - κούκλες: Μαρία Λιτσοπούλου

Φωτισμοί: Αντώνης Παναγιωτόπουλος

Μουσική: Ζαχαρίας Καρούνης

Επιμέλεια κίνησης: Ειρήνη Κυρμιζάκη

Φωτογραφίες: Χριστίνα Φυλακτοπούλου

Trailer: Στέφανος Κοσμίδης