Από πού κι ως πού Αναφιώτικα;

Τι θα λέγατε σήμερα να κάνουμε μια βόλτα κάτω από την Ακρόπολη;

Εκεί που κάποτε περιφέρονταν και συνομιλούσαν ο Περικλής, ο Θουκυδίδης, ο Θεμιστοκλής, η Ασπασία κι ο Σωκράτης.

Εμείς θα προσπεράσουμε τη γραφική γειτονιά της Πλάκας και θα χωθούμε ακόμα πιο βαθιά, για να βρούμε μια εντελώς διαφορετική, νησιώτικη νότα που κάνει τη γειτονιά να ξεχωρίζει σαν τη μύγα μες στο γάλα ανάμεσα στα νεοκλασικά κτήρια.

Κυρίες και κύριοι... τα Αναφιώτικα!

Από πού κι ως πού Αναφιώτικα;

Το 1836 ξεκίνησαν να κατασκευάζονται τα ανάκτορα του Όθωνα.

Μάστορες απ' όλη την Ελλάδα έφταναν στην Αθήνα για να βρουν δουλειά.

Στους Αναφιώτες δόθηκαν από το κράτος μερικά οικόπεδα κοντά στη Ζωοδόχο Πηγή στην Ακαδημίας για να εγκατασταθούν, με τον καιρό όμως το κράτος κατάλαβε ότι έκανε γκάφα μιας και οι τιμές στην περιοχή είχαν ανέβει στα ύψη και τους «παρακάλεσε» να μετακομίσουν.

— Να φύγετε, να πάτε αλλού!

— Πού να πάμε ρε κράτος που ήρθαμε οικογενειακώς να φτιάξουμε την τύχη μας και μας στέλνεις από δω κι από κει; Δεν το κουνάμε από δω!

— Να πάτε πιο πέρα να χτίσετε!

Ένας ξυλουργός, ο Γ. Δαμίγος, κι ένας χτίστης, ο Μ. Σιγάλας, θεώρησαν το «πιο πέρα» ως «κάτω απ' την Ακρόπολη»!

Και πήγαν οι αθεόφοβοι και έχτισαν μέσα σε μια νύχτα, όπως γίνεται συνήθως με όλα τα αυθαίρετα, στην άκρη της Πλάκας, ακριβώς κάτω από την Ακρόπολη τα σπίτια τους.

Οι αριστοκράτες κάτοικοι της Πλάκας ξημερώσανε με δυο αυθαίρετα σπίτια.

— Ο μον ντιέ, κελ ντεκαντάνς! Την πολεοδομία γρήγορα!

Ξέρετε πώς λειτουργούσε η πολεοδομία στην εποχή του Όθωνα;

Ακριβώς όπως λειτουργεί και σήμερα!

Δεν άλλαξαν και πολλά συν του ότι έχει και υπολογιστές για προσθέσουν έξτρα χάος.

Έπρεπε κάποιος να κάνει αίτηση για παράνομο κτίσμα, να πάρει αριθμό πρωτοκόλλου, να αξιολογηθεί από την κατάλληλη υπηρεσία, να προωθηθεί στην αρμόδια υπηρεσία, η αρμόδια υπηρεσία να στείλει έναν εμπειρογνώμονα επί τόπου, ο εμπειρογνώμονας να κάνει την αναφορά του, να συσταθεί μια τριμελής επιτροπή για να εκτιμήσει την κατάσταση και, αν κριθεί αναγκαίο, η επιτροπή να καταθέσει υπόμνημα στην αρμόδια υπηρεσία του υπουργείου ώστε να έρθει σε συνεννόηση με το υπουργείο δικαιοσύνης για να βγει ένταλμα από την εισαγγελία για να ειδοποιηθεί το τμήμα κατεδαφίσεων και χωρίς κωλυσιεργία και περαιτέρω γραφειοκρατικές παρεμβολές να δηλωθεί η ημερομηνία που θα γκρεμιστεί το αυθαίρετο!

Με τα πολλά και με τα λίγα, όταν ο εισαγγελέας πήγε στην περιοχή για να πει το περίφημο «Ηλία, ρίχ' το» αντίκρυσαν καμιά εξηνταριά σπίτια μπροστά τους!

Κτίστες, ξυλουργοί, μαρμαράδες, λιθοξόοι και μπογιατζήδες από την Ανάφη είχαν φτιάξει μια πανέμορφη, νησιώτικη συνοικία, μια πολύχρωμη πινελιά ανάμεσα στα νεοκλασικά της Πλάκας!

Έναν αιώνα αργότερα κάποια σπίτια γκρεμίστηκαν, τα περισσότερα όμως παρέμειναν, αριθμημένα από το 1 ως το 45 σ' έναν δρόμο δίχως όνομα!

Κι έτσι, εκτός από το ανάκτορο του Όθωνα που σήμερα στεγάζει τη Βουλή των Ελλήνων, στην μακρόχρονη διαμάχη με τον χρόνο κατάφεραν και αντιστάθηκαν και τα Αναφιώτικα.

Να πάτε ένα πρωινό Κυριακής, τώρα που χειμωνιάζει, να τα περπατήσετε και να τα ευχαριστηθείτε χωρίς πολύ κόσμο και βαβούρα.

Είναι η Αθήνα που μιλάει κατευθείαν στην ψυχή μας!

Γιώργος Ζώτος

Επιμέλεια - διορθώσεις: Τζένη Κουκίδου

Πρώτη δημοσίευση

Η ευθυμογραφική σειρά του Γιώργου Ζώτου Από πού κι ως πού; δημοσιεύτηκε στο koukidaki.gr κάθε Κυριακή από τις 13 Ιουλίου 2025. Ξεκινήστε από την αρχή ή συνεχίστε στο επόμενο.

Στη συνοδευτική εικόνα βλέπετε πίνακα Θανάση Λάλα [Εndurance of the heart, metal and plexi glass]