Πώς σας ήρθε η ιδέα;
Χρήστος Σαλαμανίκας: Η ιδέα γεννήθηκε από την ανάγκη μου να μοιραστώ όσα έχω μάθει μέσα από τις εμπειρίες, τις πτώσεις και τις ανατάσεις της ζωής. Δεν ήθελα να γράψω ένα βιβλίο θεωρητικό ή διδακτικό, αλλά κάτι που να μεταδίδει ουσία σε μικρές, δυνατές δόσεις.
Πού γράψατε το βιβλίο σας;
Χ.Σ.: Γράφτηκε παντού. Στο σπίτι μου, στο γραφείο, στις διακοπές, σε ταξίδια. Κάθε φορά που έβλεπα κάτι ή σκεφτόμουν κάτι που συνδεόταν με τη ζωή και τη σοφία της, το σημείωνα στο τετράδιό μου. Αργότερα τα επεξεργαζόμουν και σιγά σιγά άρχισε να παίρνει μορφή ένα βιβλίο γεμάτο παρατηρήσεις, αλήθειες και στιγμές.
Πόσο χρόνο σας πήρε η συγγραφή;
Χ.Σ.: Σαράντα τρία χρόνια. Όσο είμαι κι εγώ. Γιατί το «Σφηνάκια σοφίας» δεν είναι απλώς ένα βιβλίο που έγραψα, είναι εγώ. Τα βιώματά μου, τα αναγνώσματά μου, οι πεποιθήσεις και τα πιστεύω μου.
Πώς θα χαρακτηρίζατε το βιβλίο σας με δυο λόγια;
Χ.Σ.: Το «Σφηνάκια σοφίας» είναι ένα βιβλίο φιλοσοφίας σε μορφή μικρών κειμένων, που διαβάζονται εύκολα αλλά μένουν μέσα σου. Κάθε «σφηνάκι» είναι μια δόση επίγνωσης, μια υπενθύμιση, μια σπίθα που σε καλεί να σταθείς λίγο πιο συνειδητά απέναντι στη ζωή.
Τι αγαπήσατε περισσότερο σε αυτό το βιβλίο;
Χ.Σ.: Την αλήθεια του. Δεν κρύβεται πίσω από όμορφα λόγια. Είναι ωμό, ειλικρινές και ανθρώπινο.
Ποιος είναι ο πιο αγαπημένος σας ήρωας και γιατί;
Χ.Σ.: Ο αναγνώστης. Γιατί ο καθένας που το διαβάζει γίνεται για λίγο ήρωας του εαυτού του, καθώς αντικρίζει μέσα στις λέξεις κάτι από τον δικό του δρόμο.
Τι προσφέρει αυτό το βιβλίο στον αναγνώστη, βιβλιόφιλο ή βιβλιοφάγο;
Χ.Σ.: Μια στιγμή εσωτερικής παύσης. Μια μικρή ευκαιρία να θυμηθεί ποιος είναι και τι έχει σημασία. Δεν υπόσχεται αλλαγή, αλλά προσφέρει τροφή για σκέψη και αυτό από μόνο του μπορεί να γίνει αρχή για πολλά.
Ποια είναι η μεγαλύτερη αγωνία σας;
Χ.Σ.: Να μην αφήσω τις μέρες να περνούν χωρίς ουσία. Να μη χάσω τη σύνδεση με τον εαυτό μου, τους ανθρώπους μου και τον λόγο που κάνω ό,τι κάνω.
Φοβάστε...
Χ.Σ.: Να φύγω από τη ζωή δίχως να έχω προσφέρει, έστω και μια σπιθαμή, στο να την αφήσω καλύτερη από ό,τι την βρήκα.
Αγαπάτε...
Χ.Σ.: Τη λογοτεχνία, τον αθλητισμό, τους αληθινούς φίλους, τους δύο γιους μου, την σύζυγό μου, τους μαθητές μου και όλους εκείνους τους στοχαστές, τους λογοτέχνες, τους επιστήμονες, όλους εκείνους τους μεγάλους φάρους της ανθρωπότητας που αφιέρωσαν τη ζωή τους για να φωτίσουν το δικό μας σκοτάδι.
Ελπίζετε...
Χ.Σ.: Σε έναν κόσμο με περισσότερη ενσυναίσθηση και λιγότερο εγωισμό.
Θέλετε...
Χ.Σ.: Να συνεχίσω να δημιουργώ, να μαθαίνω και να μοιράζομαι. Η γνώση και η εμπειρία έχουν αξία μόνο όταν μεταδίδονται.
Ποιοι αναγνώστες θα λατρέψουν αυτό το βιβλίο;
Χ.Σ.: Όσοι αναζητούν ουσία πίσω από τις λέξεις, όσοι αγαπούν τη ζωή αλλά θέλουν να τη ζήσουν βαθύτερα, όχι απλώς να την περάσουν.
Γιατί πρέπει να το διαβάσουμε;
Χ.Σ.: Γιατί μπορεί να σου θυμίσει κάτι που είχες ξεχάσει. Ή να σου πει κάτι που χρειαζόσουν να ακούσεις τη σωστή στιγμή.
Γιατί δεν πρέπει;
Χ.Σ.: Αν προτιμάς να μη ρωτάς τον εαυτό σου τίποτα, να μη σκέφτεσαι και να μη νιώθεις, τότε ίσως σε ταράξει.
Πού/πώς μπορούμε να βρούμε το βιβλίο σας;
Χ.Σ.: Το βιβλίο κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Γραφή και μπορείτε να το βρείτε στον ιστότοπο του εκδοτικού οίκου, σε όλα τα μεγάλα βιβλιοπωλεία της χώρας αλλά και σε τοπικά βιβλιοπωλεία κατόπιν παραγγελίας.
Πού μπορούμε να βρούμε εσάς;
Χ.Σ.: Μπορείτε να μου στείλετε μήνυμα στα προσωπικά μου social media Facebook, Instagram και Τικ Τοκ. Αν πάλι κάποιος επιθυμεί να με γνωρίσει από κοντά, τότε θα με βρει στο προπονητήριο του συλλόγου Τζούντο Φλόγα Μαγούλας στην πόλη της Μαγούλας όπου είμαι προπονητής από το 2017. Με μεγάλη μου χαρά να γνωρίσω τον κάθε μου αναγνώστη, να μιλήσουμε για τα «Σφηνάκια σοφίας» και –γιατί όχι;– να τον μυήσω και στον μαγικό κόσμο του ολυμπιακού αθλήματος του Τζούντο!
Ποιο χρώμα του ταιριάζει;
Χ.Σ.: Το ζεστό φως του κεχριμπαριού. Το χρώμα της σοφίας και της εμπειρίας.
Ποια μουσική;
Χ.Σ.: Κάτι απλό, χωρίς λόγια. Ίσως ένα πιάνο ήχου που σε αφήνει να ταξιδεύεις μέσα σου.
Ποιο άρωμα;
Χ.Σ.: Ανάμειξη καφέ, ξύλου και παλιού χαρτιού. Η μυρωδιά της σκέψης.
Ποιο συναίσθημα;
Χ.Σ.: Ενσυναίσθηση. Αυτή που μας κάνει να βλέπουμε λίγο πιο πέρα από τον εαυτό μας.
Αν δεν ήταν βιβλίο, τι θα μπορούσε να είναι;
Χ.Σ.: Μια συζήτηση αργά το βράδυ, ανάμεσα σε φίλους αγαπημένους.
Αν δεν ήσασταν συγγραφέας τι θα μπορούσατε να είστε;
Χ.Σ.: Αυτό που ήδη είμαι: προπονητής, πατέρας, μαθητής της ζωής. Ο τίτλος δεν έχει σημασία, η ουσία είναι να μαθαίνεις και να προσφέρεις.
Ποιον συγγραφέα διαβάζετε ανελλιπώς;
Χ.Σ.: Υπάρχουν αρκετοί που αγαπώ, αλλά επιστρέφω συχνά σε εκείνους που γράφουν με ειλικρίνεια και ουσία. Τρέφω μια ιδιαίτερη εκτίμηση για τον Νίκο Καζαντζάκη, τον Μπόρχες και τον Γκαίτε.
Σας έχει επηρεάσει άλλος συγγραφέας στον τρόπο που γράφετε ή σκέφτεστε ή ζείτε; Ποιος/ποιο βιβλίο;
Χ.Σ.: Πολλοί με έχουν επηρεάσει, αλλά περισσότερο με έχουν διαμορφώσει οι άνθρωποι γύρω μου και οι εμπειρίες της ζωής. Τα βιβλία τους ήταν καθρέφτες, όχι πρότυπα.
Οι ήρωές σας μπορούν να σας κατευθύνουν ή εσείς και μόνο ορίζετε τη συνέχεια και τις τύχες τους;
Χ.Σ.: Στο συγκεκριμένο βιβλίο, ο ήρωας είναι ο ίδιος ο αναγνώστης. Κι εκείνος ορίζει τη δική του συνέχεια, όχι εγώ.
Τι χρειάζεται κάποιος για να γράψει; Φαντασία ή εμπειρία;
Χ.Σ.: Χρειάζεται ψυχή. Η φαντασία χωρίς εμπειρία είναι άδεια. Η εμπειρία χωρίς φαντασία, ακίνητη. Όταν όμως συναντηθούν, γεννιέται κάτι ζωντανό.
Τι καθορίζει την επιτυχία σε ένα βιβλίο;
Χ.Σ.: Η αλήθεια του. Αν έχει κάτι πραγματικό να πει, αργά ή γρήγορα, θα φτάσει σε αυτούς που πρέπει.
Τι την αποτυχία;
Χ.Σ.: Η προσποίηση. Όταν γράφεις για να εντυπωσιάσεις και όχι για να επικοινωνήσεις.
Η βιβλιοφαγία είναι/μπορεί να γίνει κατάχρηση;
Χ.Σ.: Όπως κάθε τι. Αν διαβάζεις μόνο για να ξεφεύγεις από τη ζωή, τότε ναι. Αν διαβάζεις για να τη ζήσεις βαθύτερα, τότε είναι δώρο.
Ποιον τίτλο βάζετε στο βιβλίο της ζωής σας;
Χ.Σ.: Πάντα μαθητής!
Ο Χρήστος Σαλαμανίκας απάντησε το ερωτηματολόγιο Ριντ Φερστ για το βιβλίο του Σφηνάκια σοφίας: Μικρές γουλιές σοφίας, που κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Γραφή.
Πρόκειται για πρωτότυπο είδος βιβλίου που ουσιαστικά είναι μια συλλογή διδακτικών ρήσεων οι οποίες έχουν ως πηγή τους διάφορα πρόσωπα που «έρχονται» από ποικίλες εποχές. Για την ακρίβεια, συναντάμε αρχαίους όπως ο Επίκτητος, ο Μέγας Αλέξανδρος ή ο Σωκράτης παράλληλα με παλαιότερους όπως ο Σένεκας, ο Λεονάρντο Ντα Βίντσι ή ο Καρτέσιος και νεότερους όπως ο Γκαίτε, ο Έντισον και η Άννα Φράνκ ενώ υπάρχουν και οι εν ζωή, οι απολύτως σύγχρονοί μας, όπως η Μαλάλα Γιουφατζάι. Πρόσωπα που διέπρεψαν στο αντικείμενό τους, έμειναν στην Ιστορία και άφησαν σοφία που πηγάζει από το έργο τους και (θα) μεταλαδαμπαδεύει το μήνυμά της αιώνια.
Ο κύριος Σαλαμανίκας μάς συστήνει αυτά τα πρόσωπα, μας δίνει το πλαίσιο μέσα στο οποίο μεγαλούργησαν κι ύστερα γίνεται σχολιαστής προσφέροντας ακόμα και τη δική του γνώμη.
Είναι πενήντα τέτοια «σφηνάκια» που διαβάζονται με όποια σειρά θέλεις και αποτελούν εξαιρετικά παραδείγματα σοφίας (όπως λέει και ο τίτλος) που, καταφέρνοντας αυτό που υπόσχονται, θα σε αφήσουν πιο πλούσιο και σίγουρα σοφότερο.
