Μια υπέροχη ερωτική ιστορία, η οποία κορυφώνεται σταδιακά και άκρως ποιητικά, χαρίζει από καρδιάς στο αναγνωστικό κοινό, η βραβευμένη με Νόμπελ λογοτεχνίας (το 2024), Νοτιοκορεάτισσα Χαν Γκανγκ. Είναι πρωτοφανές για την παγκόσμια λογοτεχνία, μια συγγραφέας από τη Νότια Κορέα να κερδίζει ένα τόσο σημαντικό βραβείο, αλλά αυτό δεν θα έπρεπε να μας εκπλήσσει, εφόσον δείγματα της συγγραφικής της μαεστρίας είχε δώσει από πολύ νωρίτερα. Αναφέρομαι κυρίως στο άλλο της διαμάντι Η χορτοφάγος, που κέρδισε στην αγγλική του μετάφραση το Διεθνές Βραβείο Booker 2016, το οποίο αποτελεί το επιστέγασμα μιας ιδιαίτερα δημιουργικής πορείας. Η βραβευμένη συγγραφέας είναι μια πολυτάλαντη προσωπικότητα, με αρκετά διηγήματα, ποιήματα και μυθιστορήματα στο ενεργητικό της, ενώ παράλληλα εργάζεται ως καθηγήτρια δημιουργικής γραφής στο Ινστιτούτο Τεχνών της Σεούλ.
Στο Μάθημα ελληνικών οι πρωταγωνιστές της ιστορίας είναι ευάλωτοι, μοναχικοί και πληγωμένοι από το παρελθόν.
Εκείνη, μια τραγική φιγούρα ντυμένη στα μαύρα, εσωστρεφής και θλιμμένη, αμίλητη και απούσα απ' τη ζωή, έχει να διαχειριστεί πολλές απώλειες. Την απώλεια της μητέρας της, έξι μήνες πριν, την επιμέλεια του οκτάχρονου γιου, που διεκδίκησε ο ευκατάστατος σύζυγός της μετά το διαζύγιο, και τέλος την απώλεια της ομιλίας της. Την παρακολουθούμε συνεσταλμένη, ένα κουβάρι, στο μάθημα των αρχαίων ελληνικών, να προσπαθεί να γαντζωθεί από τις νέες λέξεις που μαθαίνει, για να μπορέσει να αφουγκραστεί το χάος μέσα της.
Εκείνος είναι ο καθηγητής της στην ακαδημία που φοιτά, μοναχικός, βαθιά ριζωμένος στο παρελθόν, ο οποίος έχει να αντιμετωπίσει την οριστικά και αμετάκλητα αυξανόμενη απώλεια της όρασής του.
Δύο πληγωμένες ψυχές μέλλει ν' ανταμωθούν, οφείλοντας ν' αγαπήσουν πρώτα τα σκοτάδια τους, για να μπορέσουν να επικοινωνήσουν και να «κουμπώσουν» η μία με την άλλη. Πώς όμως θα επιτελεστεί αυτό; Ο καθηγητής μπρος στη βουβή παγωμένη γυναίκα, φοβάται και διστάζει. Την συμπονά, αλλά αισθάνεται τρόμο με τη σιωπή της. Πώς να σπάσει το αδιαπέραστο τείχος της; Ακόμα κι όταν ανακαλύπτει ότι σκαρώνει μικρά ποιήματα με τις λέξεις που μαθαίνει στην τάξη και την παρακαλεί να τα δει, εκείνη φεύγει έντρομη κι αναγκάζεται αργότερα να της ζητήσει συγγνώμη. Ως φαίνεται, για να έρθουν κοντά δύο ψυχές πρέπει να υπάρχουν οι κατάλληλες συγκυρίες και όχι υπαρξιακά αδιέξοδα.
Στο σπουδαίο αυτό μυθιστόρημα, η Χαν Γκανγκ, ξετυλίγει αργά, με ποιητικό τρόπο και απαράμιλλη αριστοτεχνία τις παράλληλες ιστορίες των δύο πρωταγωνιστών, με αφήγηση σε πρώτο ενικό για τον καθηγητή και δεύτερο για την βουβή ηρωίδα. Συγχρόνως, σε κάθε ένα κεφάλαιο μαθαίνουμε για το παρελθόν τους όπως το αναπολούν και το μοιράζονται μαζί μας και το οποίο είναι οδηγός για την τωρινή τους ζωή.
Ανακαλύπτουμε και ψηλαφούμε όλες τους τις πληγές για να μπορέσουμε να τους κατανοήσουμε. Η γυναίκα έχει χάσει δύο φορές την ομιλία της, την πρώτη φορά στην εφηβεία εξαιτίας του απύθμενου φόβου της για τις λέξεις όταν τις πρόφερε, οπότε έπαψε να μιλά και χρειάστηκε ν' απουσιάσει αρκετούς μήνες απ' το σχολείο για να την παρακολουθήσει ψυχίατρος, όπου και της χορηγήθηκε θεραπεία. Χωρίς φίλες, χωρίς κοινωνικά ερεθίσματα είναι άξιο απορίας πώς μπόρεσε να τελειώσει το λύκειο, κατόπιν το πανεπιστήμιο και να εργαστεί ως επιμελήτρια κειμένων και καθηγήτρια λογοτεχνίας. Όμως ο φόβος της είναι αμείλικτος και καραδοκεί πάλι να την καταπιεί. Μετά το διαζύγιό της, τον θάνατο της μητέρας της, τις αλλεπάλληλες αγωγές για την επιμέλεια του μονάκριβου παιδιού, χάνει την τελευταία και το αρχικό σοκ της απώλειας παγώνει ξανά τη φωνή της. Προσπαθώντας ν' αποδράσει από ό,τι την πνίγει, αποφασίζει να παρακολουθήσει μια άγνωστη σ' αυτή γλώσσα, για να μπορέσει μέσα απ' τις λέξεις να βρει τον χαμένο της εαυτό.
Απ' την άλλη, ο καθηγητής έχει ν' αντιμετωπίσει τους δικούς του δαίμονες που τον κυνηγούν απ' το παρελθόν. Έναν έρωτα που τερματίστηκε βίαια στην εφηβεία άθελά του, την ανασφάλεια λόγω της απώλειας όρασης και τέλος, την εσωτερική τεράστια μοναξιά.
Κι εδώ να εκμυστηρευτώ, φίλοι αναγνώστες, ότι το «ουσιαστικό» αντάμωμα αυτών των δύο ανθρώπων και το θαύμα του έρωτα, θα συντελεστούν μόλις στις τελευταίες σελίδες, με αφορμή ένα αναπάντεχο γεγονός, φαινομενικά ίσως ασήμαντο, μα από εκείνα που έχουν τη δύναμη ν' αλλάζουν μαγικά τον ρου της ιστορίας.
Ποιο είναι αυτό, αδυνατώ να σας αποκαλύψω. Μπορώ να πω μόνο ότι ένα περίεργο παιχνίδι της μοίρας ή ανατροπής της ζωής, αν προτιμάτε, τους έφερε κοντά και χάρισε για πάντα την ελευθερία τους.
Επιμέλεια - διορθώσεις: Τζένη Κουκίδου
Το μυθιστόρημα Μάθημα ελληνικών της Χαν Γκανγκ κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Καστανιώτη.