Σαν όνειρο μιας μέρας

Η Βασιλική Βήχα είναι μια νέα πένα στο δημιουργικό γίγνεσθαι του ποιητικού σύμπαντος. Αν και πρωτόβγαλτη, η γραφή της εμπνέει και συγκινεί ενώ ξεχειλίζει από άκρατο ρομαντισμό που πηγάζει γενναιόδωρα εκ των έσω. Η συλλογή των ποιημάτων της, από τις εκδόσεις Πηγή, σε προσκαλεί να μπεις στον μαγευτικό της κόσμο και να αφουγκραστείς τα όσα θαυμαστά έχει να εκμυστηρευτεί.

Μάθημα ελληνικών

Μια υπέροχη ερωτική ιστορία, η οποία κορυφώνεται σταδιακά και άκρως ποιητικά, χαρίζει από καρδιάς στο αναγνωστικό κοινό, η βραβευμένη με Νόμπελ λογοτεχνίας (το 2024), Νοτιοκορεάτισσα Χαν Γκανγκ. Είναι πρωτοφανές για την παγκόσμια λογοτεχνία, μια συγγραφέας από τη Νότια Κορέα να κερδίζει ένα τόσο σημαντικό βραβείο, αλλά αυτό δεν θα έπρεπε να μας εκπλήσσει, εφόσον δείγματα της συγγραφικής της μαεστρίας είχε δώσει από πολύ νωρίτερα. Αναφέρομαι κυρίως στο άλλο της διαμάντι Η χορτοφάγος, που κέρδισε στην αγγλική του μετάφραση το Διεθνές Βραβείο Booker 2016, το οποίο αποτελεί το επιστέγασμα μιας ιδιαίτερα δημιουργικής πορείας. Η βραβευμένη συγγραφέας είναι μια πολυτάλαντη προσωπικότητα, με αρκετά διηγήματα, ποιήματα και μυθιστορήματα στο ενεργητικό της, ενώ παράλληλα εργάζεται ως καθηγήτρια δημιουργικής γραφής στο Ινστιτούτο Τεχνών της Σεούλ.

Πολύ αργά πια

Η Claire Keegan, η πετυχημένη συγγραφέας και μετρ της μικρής φόρμας, παραθέτει στο αναγνωστικό κοινό ένα ακόμη διαμαντάκι, τη νουβέλα 50 σελίδων Πολύ αργά πια. Το εντυπωσιακό με την περίπτωσή της είναι ότι κάθε της φράση, κάθε έννοια και παράγραφος, είναι προσεκτικά καλοβαλμένες, σαν να ξέρει ακριβώς τη δύναμη που εμπεριέχει η σωστή θέση των λέξεων. Τίποτα δεν αφήνεται στην τύχη, όλα μοιάζουν να θέλγουν τον αναγνώστη προς έναν κόσμο όπου ξεχειλίζει η ένταση των αισθημάτων και η συγκίνηση.

Τα τρία φώτα

Αν θέλετε να διαβάσετε ένα συναρπαστικό βιβλίο ή, καλύτερα, αν αναζητάτε μια ιστορία που να συγκλονίσει τον μικρόκοσμό σας και ότι νομίζετε πώς τον καθορίζει, αν αγαπάτε να χάνεστε στα μονοπάτια της νοσταλγίας και της αθωότητας, τότε δεν έχετε παρά να βυθιστείτε στην ανάγνωση του βιβλίου, που κέρδισε δικαιωματικά το πιο σημαντικό βραβείο καλύτερου διηγήματος και μεταφράστηκε σε πάνω από τριάντα γλώσσες.

Η Κιμ ξέρει και άλλες ιστορίες

Η Cho Nam-Joo, η πολυδιαβασμένη ανά τον κόσμο νεαρή Κορεάτισσα συγγραφέας, παραδίδει στο αναγνωστικό κοινό το δεύτερο βιβλίο, μετά το πρώτο της best seller Κιμ Τζιγιάνγκ, γεννημένη το 1982. Και αν το πρώτο ήταν διανθισμένο με προσωπικά βιώματα, το δεύτερο Η Κιμ ξέρει και άλλες ιστορίες αποτελείται από οκτώ αυτοτελείς ιστορίες γυναικών που ζουν στη σύγχρονη Κορέα.

Αν δεν είχα γεννηθεί...

Ένα ακόμα διαμαντάκι, είχα την τύχη και τη χαρά να διαβάσω, από την πολυγραφότατη Ζοέλ Λοπινό, η οποία συνεπαίρνει πάντα τον νου και τις καρδιές μυριάδων αναγνωστών με τις ιστορίες της. Αυτή τη φορά δεν πρόκειται για ένα μυθιστόρημα με κάποια αληθοφανή γεγονότα, αλλά μια βιογραφική ιστορία, αληθινή πέρα για πέρα, μια ιστορία όπως μόνο η ηρωίδα και συγγραφέας της, θα μπορούσε να διηγηθεί.

Μικρά πράγματα σαν κι αυτά

Άριστο είναι το βιβλίο που ανοίγεις με λαχτάρα και κλείνεις με κέρδος, είχε πει κάποτε ο Αμερικανός φιλόσοφος Amos Alcott. Έτσι ακριβώς ένιωσα όταν διάβασα το διεθνές best seller της πολυβραβευμένης Claire Keegan, υποψήφιο για Booker 2022 και γυρισμένο πρόσφατα σε ταινία, μεταξύ άλλων.

Εν ελλείψει

Ο Γιώργος Κάρτας, με την πρώτη του ποιητική συλλογή Εν ελλείψει, καταθέτει προβληματισμούς και σκέψεις από μια οπτική γωνία αθέατη στο σύμπαν των πολλών, αλλά τόσο κοντά σε κείνους τους λίγους «προνομιούχους», που ποτέ δεν ησυχάζουν. Τα «όπλα» του ποιητή, ενάντια σ' έναν σκληρό, ανάλγητο και ελλειπτικό κόσμο, είναι το βλέμμα, οι λέξεις και τα αχαρτογράφητα νερά του εαυτού του, όπως πολύ εύστοχα παραθέτει στο παρακάτω απόσπασμα:

Η αρχόντισσα του Ακρωτηρίου

Η αγαπημένη συγγραφέας των best sellers, Η αγριλιά και Το νετλέτι, βασισμένα και τα δύο σε πραγματικά γεγονότα, μας χαρίζει γι' ακόμα μία φορά μια δυνατή, συγκινητική και αληθινή ιστορία. Πρόκειται για την Αρχόντισσα του Ακρωτηρίου, που σκιαγραφεί με τη ζωντάνια της πένας της η πολυγραφότατη Ζοέλ Λοπινό.

Το μπλε ζαφείρι

Η περιήγηση στο σύμπαν ενός καλού βιβλίου, πάντα αφήνει κέρδος στην ψυχή του αναγνώστη. Πρόσφατα είχα τη χαρά να «ξεναγηθώ» στο θαυμαστό σύμπαν του μυθιστορήματος Το μπλε ζαφείρι της Ρένας Ρώσση-Ζαΐρη (εκδόσεις Ψυχογιός) όπου αφέθηκα στην απόλαυση της γραφής, στη διεισδυτική ματιά και στους πολυδιάστατους χαρακτήρες του.

Η Ρένα Ρώσση-Ζαΐρη, η συγγραφέας των 1.300.000 αντιτύπων, ξέρει να κρατά αμείωτο το ενδιαφέρον, με τη γρήγορη πλοκή, τις αλλεπάλληλες ανατροπές και την εμβάθυνση στις φωτεινές και σκοτεινές πλευρές των ηρώων, όπως μας εκμυστηρεύεται στον πρόλογο του μυθιστορήματος. Η περιδιάβαση στο νέο της βιβλίο, ξεκινά με παράλληλη αφήγηση σε κάθε κεφάλαιο, η διήγηση εναλλάσσεται από πρώτο ενικό πρόσωπο (η πλευρά της συγγραφέως), σε τρίτο πρόσωπο (η ζωή της ηρωίδας). Ο χρόνος κυλά κι αυτός σ' ένα μυστηριώδες τέμπο, μεταφέροντάς μας πότε στο παρόν και πότε στο παρελθόν, κρατώντας μας μ' αυτόν τον τρόπο, σε διαρκή εγρήγορση.

20 Διηγήματα

Είναι φορές που οι αναμνήσεις πονούν και όσο και αν κοιτάς πίσω, το ποτάμι του χρόνου δε γυρίζει. Άλλες φορές πάλι, τα μάτια δακρύζουν και η ψυχή μελαγχολεί για όσα έζησες, όσα σημάδεψαν την παιδική σου ηλικία και καθόρισαν αυτό που είσαι σήμερα.

Νοσταλγείς προσπαθώντας να θυμηθείς πράγματα και καταστάσεις, ξαναζείς αλλοτινές ιστορίες του τόπου απ' τα μικράτα σου, αλλά τελικά σε κάθε πισωγύρισμα στο ιστορικό σου χρονοντούλαπο, ανακαλύπτεις εκ νέου τον εαυτό σου και τα διάσπαρτα κομμάτια συναρμολογούνται ως δια μαγείας. Ναι, εσύ ήσουν αυτό που γύρευες, δεν αμφέβαλλες ποτέ γι' αυτό. Και ό,τι σε σημάδεψε από νωρίς, καλό ή άσχημο, θα το κουβαλάς μετέπειτα σιμά σου, στο ταξίδι. Γιατί οι αποσκευές μας στην πορεία της ζωής, είναι γεμάτες από γεγονότα, πρόσωπα και τον τόπο που διαδραματίστηκαν.

«Δε σηκώνουν άλλο φόβο οι εποχές» του στιχουργού Στέφανου Μαλλιαρού

Ήταν η πρώτη φορά πιστεύω, που είχα την τύχη να παρευρεθώ σε μια εκδήλωση με τόσο ζεστή, συγκινητική ατμόσφαιρα και συναίσθημα ανάμεικτο με χαρά, ενθουσιασμό και ίσως κάποια δόση θλίψης.

Χαρά, γιατί ήρθε πλήθος κόσμου να τιμήσει με την παρουσία του το sold out του δίσκου Δε σηκώνουν άλλο φόβο οι εποχές, που περιλαμβάνει μερικούς απ' τους καλύτερους στίχους του Στέφανου Μαλλιαρού, τραγουδισμένους από γνωστούς, καταξιωμένους καλλιτέχνες.

Ενθουσιασμό, γιατί επρόκειτο για μια γιορτή αφιερωμένη στον φίλο που όλοι αγάπησαν και θαύμασαν, γνωρίζοντας ότι θ' ακούσουν τους υπέροχους στίχους του μελοποιημένους.

Και τέλος θλίψη, γιατί ο Στέφανος δεν ήταν δίπλα μας να συμμεριστεί αυτή τη χαρά. Δεν πέρασε πολύς καιρός που μας άφησε, πετώντας για το άγνωστο. Το πνεύμα του όμως ήταν μαζί μας, διάσπαρτο παντού στην αίθουσα. Μας αγκάλιασε και γίναμε ένα, τραγουδώντας με πηγαία ευφορία.

Τροία

Στα ομηρικά έπη η Τροία αποτέλεσε την πόλη καταφύγιο της ωραίας Ελένης και παράλληλα την πόλη που πολιορκήθηκε και λεηλατήθηκε απ' τους Έλληνες, με πρόσχημα την αρπαγή της.

Στο νέο μυθιστόρημα της Ηρώς Σκάρου Τροία, από τις εκδόσεις Κέδρος, η ιστορική πόλη δίνει τ' όνομά της στην οδό που διαμένει η οικογένεια των πρωταγωνιστών στα Βριλήσσια, καθώς και στο χαριτωμένο κουτάβι που εισέρχεται αιφνίδια και αναστατώνει ποικιλοτρόπως τις ζωές τους.

Στην οδό Τροίας του σήμερα, μια άλλη ωραία Ελένη διαμένει, η οποία ζει πνιγμένη στις υποχρεώσεις της μονότονης καθημερινότητάς της. Η σύγχρονή μας Ελένη, εργάζεται στο σπίτι κάνοντας μεταφράσεις, είναι παντρεμένη με έναν απόντα εργασιομανή σύζυγο, έχει δύο παιδιά, μάνα και πεθερά που έχουν λόγο για τα πάντα, ενώ περιμένει ενδόμυχα τον δικό της Πάρη για ν' αφεθεί και να ζήσει. Έλα όμως που ακόμα κι όταν αυτός κάνει την εμφάνισή του, με τη μορφή ενός γοητευτικού καρδιολόγου, εκείνη στέκει αναποφάσιστη στο κάλεσμα του έρωτα;

Χρωμοπαγίδα

Ευφυέστατο, τρυφερό, ανατρεπτικό και αλληγορικό, ένα παραμύθι για μεγάλους, το δεύτερο βιβλίο της Άννας Λύκου Χρωμοπαγίδα –των εκδόσεων Άνω Τελεία– κερδίζει το αναγνωστικό κοινό απ' την πρώτη κιόλας σελίδα.

Η γραφή ρέει κελαρυστά σαν γαλήνιο ποτάμι συμπαρασύροντας τον αναγνώστη, μέσα από απλές φαινομενικά προτάσεις, στα βάθη φιλοσοφικών συλλογισμών, εκεί που οι λέξεις αποκτούν άλλο νόημα, στοχαστικό και αληθινό. Δεν θα ήταν υπερβολή αν λέγαμε ότι το διάβασμα μαγεύει τόσο που εθίζει απολαυστικά, έχει αυτή την ιδιότητα των –σπάνια για τις μέρες μας– καλών βιβλίων.

Το νετλέτι

Ομολογώ ότι δεν ήξερα τη σημασία της λέξης νετλέτι, μέχρι που διάβασα το νέο μυθιστόρημα της Ζοέλ Λοπινό, μ' αυτόν τον τίτλο. Και είναι πράγματι περίεργο, πώς μερικές λέξεις μπορούν να κρύβουν μέσα τους τόση δύναμη και μυστήριο συνάμα. Η απορία μου λύθηκε, όταν τελείωσα και την τελευταία σελίδα του υπέροχου αυτού βιβλίου.

Τις μικρές ώρες

Ο Χαρούκι Μουρακάμι είναι ένας σύγχρονος Ιάπωνας συγγραφέας με παγκόσμια απήχηση, υποψήφιος για Νόμπελ αρκετές φορές και βραβευμένος με το ιαπωνικό Yomiury, το σημαντικότερο λογοτεχνικό έπαθλο της πατρίδας του. Μετά την τεράστια επιτυχία του βιβλίου του Νορβηγικό δάσος, με πάνω από 10.000.000 αναγνώστες, η δημοτικότητά του ανέβηκε κατακόρυφα και ο ίδιος αποφάσισε η συγγραφή να αποτελεί πλέον την αποκλειστική του ενασχόληση.

Με αυτές τις συστάσεις στο βιογραφικό του, ήταν βέβαιο πως η ανάγνωση του μυθιστορήματός του Τις μικρές ώρες θα ήταν απολαυστική και άκρως ενδιαφέρουσα.

Ολιέβιν

Νοσταλγικό άρωμα μιας άλλης εποχής, αποπνέει το νέο μυθιστόρημα του συγγραφέα Κώστα Γραμματικόπουλου Ολιέβιν από τις εκδόσεις Βακχικόν. Η Ελλάδα των αρχών του 20ού αιώνα, της δεκαετίας του '20, μας ξανασυστήνεται και 'μείς αφηνόμαστε στην ρομαντική αύρα της και στα σπουδαία γεγονότα που συνέβησαν στην ιστορία των ηρώων και του τόπου τους.

Το βιβλίο καταπιάνεται με πολλά σημαντικά θέματα κι έχει στον κεντρικό άξονά του έναν ηλικιωμένο, ταλαιπωρημένο ψυχικά και σωματικά μουσικοσυνθέτη και πιανίστα, τον Ολιέβιν, ο οποίος αποφάσισε μετά από αρκετά χρόνια να φύγει από την Οδησσό και να επαναπατριστεί στη χώρα των προγόνων του, την Ελλάδα, για να ασκήσει την τέχνη του διδασκάλου κλασσικής μουσικής.

Δεν σηκώνουν άλλο φόβο οι εποχές

Υπάρχουν φορές που είναι εξαιρετικά δύσκολο να παρουσιάσεις κάποιον δημιουργό, πόσο μάλλον όταν, όχι μόνο τον γνώριζες προσωπικά, αλλά επιπλέον δεν βρίσκεται κι εν ζωή... Γι' αυτό μου ήταν κάπως στενάχωρο να παρουσιάσω το έργο και να πω λίγα λόγια για τον ποιητή και φίλο Στέφανο Μαλλιαρό.

Οι τέσσερις κοντεσίνες

Την ιστορία τεσσάρων κολλητών φιλενάδων αφηγείται στο μυθιστόρημά της Οι τέσσερις κοντεσίνες η νεαρότατη συγγραφέας Πηνελόπη Τσιάλα. Μπορεί ν' ακούγεται παράδοξο, μα στα εικοσιπέντε της χρόνια, έχει ήδη κυκλοφορήσει μία νουβέλα από τις εκδόσεις Βακχικόν και τώρα συστήνεται στο αναγνωστικό κοινό με το πρώτο της αυτό έργο, από τις ίδιες εκδόσεις.

Νοηματική γλώσσα και προσβασιμότητα στην ποίηση της Εκ Βακχείας Μονογένεση

Μετά την παρουσίαση από μέρους μου της ποιητικής συλλογής Εκ βακχείας μονογένεση της Σοφίας Δευτερίγου –από τις εκδόσεις Βακχικόν– είχα τη χαρά να συνεργαστώ σε κάτι εντελώς πρωτοποριακό για τα ποιητικά δεδομένα. Την σύμπραξη ελληνικής νοηματικής γλώσσας και διερμηνείας, με απαγγελία επιλεγμένων ποιημάτων της συλλογής, σε βίντεο με υπότιτλους. Από αυτό το εγχείρημα δεν θα μπορούσε ν' απουσιάζει η καλλιτεχνική και εικαστική επένδυση, που με την κατάλληλη εικόνα και ήχο στα βίντεο μεταφέρει κοινό και ακροατές στην ατμόσφαιρα και στο συμβολισμό του κάθε έργου.