Φύλαξ

Τα φυλακτά της ύστερης αρχαιότητας

Ως συγγραφέας ιστοριών με επίκεντρο εγχώρια και παγκόσμια ιστορικά γεγονότα, μύθους, ήθη και έθιμα, καταφεύγω ανάμεσα στις άλλες έρευνές μου και στην ανάγνωση επιστημονικών μελετών. Γι’ αυτό θα ήθελα σήμερα να σας παρουσιάσω ένα από τα αγαπημένα μου βιβλία αυτού του είδους και συγκεκριμένα το έργο του αρχαιολόγου-ιστορικού Δρ. Παναγιώτη Καμπάνη με τον τίτλο «ΦΥΛΑΞ-ΤΑ ΦΥΛΑΚΤΑ ΤΗΣ ΥΣΤΕΡΗΣ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΑΣ» από τις Εκδόσεις Γράφημα.

Ως βιβλιόφιλος, η πρώτη μου σκέψη όταν κρατούσα στα χέρια μου αυτόν τον ογκώδη τόμο των 333 σελίδων στο μέγεθος κόλλας Α4, ήταν πως «Εύχομαι το ενδιαφέρον του να είναι ισοδύναμο με τον όγκο του!». Κι η αλήθεια είναι πως μέσα του ανακάλυψα περισσότερα από όσα αναζητούσα...

Επικεντρώνοντας στο περιεχόμενό του, ο τίτλος και ο πρόλογος μας δίνουν ξεκάθαρα το στίγμα της ιστορικής περιόδου που αναλύει. Συγκεκριμένα, η μελέτη χωρίζεται σε πέντε ενότητες: «Ιερά τελετουργία», «Από τα τελέσματα των εθνικών στα φυλακτήρια των χριστιανών», «Φυλακτών ερμηνεύματα», «Εν κατακλείδι» και «Βιβλιογραφία».

Για την ποιότητα και την εμπεριστατωμένη επιστημονική του έρευνα μάς προϊδεάζουν στην εισαγωγή με τις θερμότερες ευχές και συγχαρητήρια προς τον συγγραφέα, αναγνωρισμένες προσωπικότητες του χώρου.

Σχετικά με την γραφή του βιβλίου, έχει την δική της, αυθόρμητη και συνάμα επεξηγηματική ροή που αποσκοπεί στην βήμα βήμα ουσιαστική πληροφόρησή μας στα επί μέρους θέματα.

Έτσι, μιλώντας π.χ. για τα «Άρρητα έργα» θα μας ενημερώσει με διαφωτιστικό τρόπο ότι πρόκειται για «…όλα όσα θεωρούνται μυστικά και απόκρυφα. Η παρουσία τους προκαλεί γοητεία, θαυμασμό και, ταυτόχρονα, την επιθυμία της αποκάλυψης. Ως όρος χρησιμοποιήθηκε ευρέως από τους θεουργούς, νεοπλατωνικούς και μη, καθώς και από τους πρώτους χριστιανούς συγγραφείς, Η θεουργία αποτελεί ένα είδος ανατολικής φιλοσοφίας…»

Μάλιστα θεωρώ πως λόγω των πολυάριθμων εικόνων από μουσεία, ιδιωτικές συλλογές και αρχαιολογικούς χώρους, ο αναγνώστης βιώνει μια απολαυστική εμπειρία αναβίωσης του παρελθόντος, μεσ' από διασταυρωμένες ιστορικές πηγές.

Έτσι, μπορούμε να δούμε πλήθος από φυλακτά (αρχαία και βυζαντινά), ιδιαίτερα δαχτυλίδια, επιγραφές, ψηφιδωτά, τοιχογραφίες και πολυάριθμα ενδιαφέροντα κειμήλια τα οποία εξάρουν την φαντασία με τις πραγματικές ιστορίες που τα συνοδεύουν.

Γνωρίζοντας όλα τα παραπάνω, πιστεύω γίνεται εύκολα κατανοητός ο λόγος που κλείνοντας την τελευταία σελίδα του «ΦΥΛΑΞ» ένιωσα σα να τελείωσε μια συναρπαστική επίσκεψη σε μουσείο!

Θα αναμένω και τη δική σας αναγνωστική εμπειρία.

Ως τότε, όμορφα αναγνωστικά ταξίδια σας εύχομαι Φίλοι μου!

Βρείτε τον Θεόφιλο Γιαννόπουλο στη σελίδα του βιβλίου του στο facebook

Το βιβλίο του Παναγιώτη Καμπάνη, Φύλαξ-Τα φυλακτά της ύστερης αρχαιότητας, κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Γράφημα. Περισσότερα για το βιβλίο θα βρείτε εδώ.

Στην περίληψη λέει μεταξύ άλλων:

Εθνικοί και χριστιανοί θεωρούσαν τα φυλαχτά ως αντικείμενα προικισμένα με υπερφυσική δύναμη, χάρη στην οποία εξουδετέρωσαν όλες τις συμφορές που προκαλούσαν στην ανθρώπινη ζωή οι δαίμονες του κακού... ...Στο υπόβαθρο των φυλακτών δε βρίσκεται η λογική, αλλά η πίστη... ...Η δική μας ενέργεια, η δική μας ψυχή επηρεάζει την ύλη, δίνοντάς της μια θεϊκή ιδιότητα. Σκοπός του βιβλίου είναι να περιγράψει τα φυλακτά ως αντικείμενα που συνδέονται άμεσα με τα συναισθήματα των ανθρώπων και να προσπαθήσει να ερμηνεύσει το πώς και το γιατί επιβίωσαν και κατά τη χριστιανική εποχή, παρά τη μεγάλη πολεμική που δέχθηκαν.

Οι πλαγιογραμμένες φράσεις είναι αποσπάσματα του βιβλίου