Καταξιωμένος στο χώρο των ιστορικών μυθιστορημάτων, ο 64χρονος Αμερικανός συγγραφέας Στίβεν Πρέσσφιλντ, με το μυθιστόρημα του «Η ματωμένη εκστρατεία», θέλει να διακρίνει τη φύση και την παθολογία του πολέμου. Χρησιμοποιεί την ιστορία ως υλικό για ιστορικά μυθιστορήματα που γνωρίζουν παντού μεγάλη εκδοτική επιτυχία, όπως «Οι πύλες της φωτιάς», «Άνεμοι πολέμου», «Οι τελευταίες Αμαζόνες» και «Οι αρετές του πολέμου».
Είναι η τελευταία νίκη του Μεγάλου Αλεξάνδρου πριν από την προέλαση του στην Ινδία. Η Ματωμένη εκστρατεία αναφέρεται στην πιο αιματηρή εκστρατεία του Αλεξάνδρου, στον πιο σκληρό πόλεμο που διεξήγαγε. Οι αντίπαλοι του, που αποτελούν τις χώρες του σημερινού Αφγανιστάν, δεν ήταν τακτικά στρατεύματα, αλλά ελεύθερες φυλές που κατοικούσαν στις στέπες και στα βουνά. Διεπράχθησαν βαρβαρότητες και από τις δύο πλευρές. Ο μεγάλος στρατηλάτης αναγκάστηκε να μεταχειριστεί πολιτική λύση, καθώς η στρατιωτική υπερίσχυση δεν αρκούσε για να υποταχθούν οι άγριοι λαοί της Ανατολής. Παντρεύτηκε, λοιπόν, την Ρωξάνη, την κόρη του κυριότερου εχθρού του, του Οξυάρτη. Η πεισματική αντίσταση εκείνων των λαών να υποταχθούν, αποδεικνύεται από την πράξη του Αλεξάνδρου όταν αναχώρησε για την Ινδία, να αφήσει πίσω του μεγάλο μέρος του στρατού του για να αποτρέψει πιθανές εξεγέρσεις.
Αφηγητής της ιστορίας είναι ο Μαντίθεος, ένας 18χρονος νεοσύλλεκτος στο στρατό του Μ. Αλέξανδρου. Κατά τη διάρκεια της εκστρατείας ο νεαρός στρατιώτης απομακρύνεται από τη νοσταλγία της επιστροφής στην πατρίδα του, την Μακεδονία, και εισχωρεί ολοένα και περισσότερο στη νοοτροπία του πολέμου. Ωστόσο, παραμένει προσκολλημένος στα ιδεώδη του για πολύ περισσότερο από τους άλλους νεοσύλλεκτους με αποτέλεσμα να πληρώσει την αδυναμία προσαρμογής με μια αναπόφευκτη προσωπική τραγωδία στο τέλος του βιβλίου. Μπορεί μια δύναμη της Δύσης να επιβληθεί στρατιωτικά σε εχθρικές φυλές της Ανατολής που υπερασπίζονται τις εστίες τους; Ποιο είναι το κόστος, ηθικό και ψυχικό, για τον κάθε δυτικό στρατιώτη που καλείται να φέρει σε πέρας μια τέτοια επιχείρηση;
Ο Πρέσσφιλντ χρησιμοποιεί έναν απλό στρατιώτη, τον Μαντίθεο, ως αφηγητή της ιστορίας και μας παρουσιάζει τα γεγονότα από την οπτική γωνία του. Δίνει το ρόλο του πρωταγωνιστή στους αφανείς αλλά περήφανους στρατιώτες.
Η αφήγηση είναι πρωτοπρόσωπη. Φωτίζεται η πλευρά ενός ανώνυμου ήρωα και δίνεται η ευκαιρία στους αναγνώστες να ξαναδιαβάσουν το κομμάτι αυτό της εκστρατείας του Αλεξάνδρου με διαφορετικό τρόπο. Επίσης, αφιερώνει χρόνο και χώρο στο βιβλίο του για να μας παρουσιάσει και την οπτική των λαών της Ανατολής, που μιλούν ακόμα την ελληνική γλώσσα όπως την έμαθαν από το καταλυτικό (ανά τους αιώνες) πέρασμα αυτού του μεγάλου στρατηλάτη
Στον πρόλογο έχουμε την είδηση του γάμου του Αλεξάνδρου με τη Ρωξάνη. Στα κεφάλαια που ακολουθούν ο Μαντίθεος κάνει μια αναδρομή και μας διηγείται τις αιματηρές μάχες που έγιναν με τους λαούς αυτούς. Και τελειώνει πάλι με το γεγονός του γάμου, που παρουσιάζεται ως η μοναδική λύση για να σταματήσει ο πόλεμος.
Η μετάφραση της Βασιλικής Κοκκίνου βοηθάει να μπει ο αναγνώστης στο κλίμα της εποχής.
Το μυθιστόρημα του Στίβεν Πρέσσφιλντ, «Η ματωμένη εκστρατεία», κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Πατάκη.
