Πιστεύω ότι είναι ένα ελκυστικό κείμενο, ενός σπουδαίου σύγχρονου συγγραφέα, κόντρα στα εμπόδια που βάζουμε στην κατανόηση των άλλων και στο να κάνουμε ενθαρρυντικές σχέσεις και στο να ομορφαίνουμε τη ζωή και να κατανοούμε σε τι –αν είμαστε άνθρωποι στοχαζόμενοι– είμαστε αντίθετοι.
1974. Η Κλερ είναι πενήντα δύο χρόνων, κάτοικος Νέας Υόρκης (εκεί που κάθε συνοικία είναι άλλης εθνικότητας) και παντρεμένη επί τριάντα ένα χρόνια με τον Εβραίο, μη θρησκευόμενο, Σόλομον, δικαστή στο επάγγελμα. Μ' άλλες πέντε γυναίκες, τέσσερις λευκές και μία έγχρωμη, όλες λιγότερο άνετες οικονομικά από την Κλερ, συναντιούνται, μια φορά την εβδομάδα, στο σπίτι κάθε φορά μιας άλλης από αυτές, για να μιλήσουν για τους γιους τους που έχουν σκοτωθεί στο Βιετνάμ. Ο γιος της Μάρσα σκοτώθηκε με το ελικόπτερο για να μεταφέρει πούρα στον στρατηγό. Της Κλερ ο γιος σ' ένα καφέ· αναλυτής αυτός, κομπιουτεράς, που απλώς κατέγραφε με κωδικούς τους νεκρούς. Μετά καταχωρήθηκε και το δικό του όνομα ως ένας κωδικός αριθμός. Τον είχαν επηρεάσει από το Πανεπιστήμιο να πάει εθελοντής. Δεν πρόλαβε η μάνα να του πει ότι κάθε πόλεμος είναι άθλιος. Η μαύρη Γκλόρια μένει σε μια ύποπτη γειτονιά στον ενδέκατο όροφο. Της είχαν σκοτωθεί και οι τρεις γιοι.
Στις συναντήσεις, η Κλερ αποφεύγει (από τη δική της οπτική γωνία, το δικό της σημείο άποψης), έως να έρθει η σειρά της, να πει στις άλλες μητέρες ότι μένει στην λεωφόρο Παρκ του Μανχάταν, σε μικρό αλλά ακριβό διαμέρισμα. Κάτι που συνδέει κι είναι αφορμή για τη διήγηση της Μάρσα αφού, όταν φθάνει στο διαμέρισμα της Κλερ, είναι ο σχοινοβάτης που σαν τον Χουντίνι διασχίζει την απόσταση ανάμεσα στους δύο πύργους του Κέντρου Εμπορίου, κάτι που το συναντάμε στο πρώτο κεφάλαιο του συγγραφέα με τίτλο Άσε τον κόσμο τον μεγάλο να γυρίζει. Πηγαίνουν βιαστικά και οι πέντε στην ταράτσα από την πίσω είσοδο του ρετιρέ της Κλερ, στην αρχή σαν να μην εντυπωσιάσθηκαν ιδιαίτερα από το πλούσιο διαμέρισμά της, για να δουν για λίγο τη διαδρομή του ισορροπιστή. Όλες αλληλέγγυες και τρυφερές προς αυτήν που διηγείται, συνήθως οδηγούνται από την κάθε οικοδέσποινα στο δωμάτιο του σκοτωμένου της γιου.
Εδώ έχουμε ανά-ληψη, αναφορές σε παλαιότερο συμβάν, οι αφηγήσεις της κάθε συμμετέχουσας πώς πήγε στο Βιετνάμ ο γιος της ή και νωρίτερα η πρότερη ζωή του. Η πρό-ληψη (διήγηση σε γεγονότα στο μέλλον) γίνεται σ' ένα επόμενο κεφάλαιο.
Η Γκλόρια από τη δική της οπτική γωνία αφηγείται ότι μετά τους θανάτους των γιων (αναρωτιόμαστε άλλωστε γιατί αναφέρει ότι είχε και δύο κοριτσάκια) με όσα χρήματα έπαιρνε από το επίδομα, πήγε στην Μετ, στην όπερα, με τα καλά δερμάτινα φαρδιά παπούτσια της. Λοιπόν, η Κλερ, όταν έφευγαν από το ρετιρέ της επειδή ήθελε ακόμη λίγο την συντροφιά της (είχε καταλάβει ότι η Γκλόρια ξεχώριζε ως άνθρωπος) της είπε κρυφά από τις άλλες «κάτσε, θα σε πληρώσω». Εκείνη προσβάλλεται και φεύγει αλλά χωριστά από τις άλλες (που ως λευκές ψάχνουν με τα βλέμματα να ειρωνευτούν – εκπαίδευση αιώνων) και πάει ως το Μπρονξ με τα πόδια ενώ την πληγώνουν τα παπούτσια της. Εκεί την ληστεύει μια νεαρή. Τσάντα πεταμένη, τσέπες σκισμένες με φωτογραφίες των γιων και δίπλωμα στον δρόμο. Γυρνά με ταξί στης Κλερ που το πληρώνει εκείνη, βάζει τσιρότο, ακούν μουσική, επιστρέφει κι ο σύζυγος που βλέπει τις ποινές ως παιχνίδι. Έδωσε πρόστιμο ένα δολάριο για κάθε όροφο στον σχοινοβάτη των Διδύμων. Άλλωστε θα διαφημιστούν τα διαμερίσματα των Πύργων. Και η Κλερ καλεί μια λιμουζίνα κι επιστρέφοντας την Γκλόρια στην δική της πολυκατοικία, βλέπουν δύο της Πρόνοιας να τραβούν δυο κοριτσάκια τριών και τεσσάρων.
Τότε είναι το τι θα δηλώσεις; Ότι τα γνωρίζεις...
Επιμέλεια - διορθώσεις: Τζένη Κουκίδου
Το μυθιστόρημα του Κόλουμ ΜανΚαν Κι άστε τον κόσμο τον μεγάλο να γυρίζει κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Καστανιώτη. Στην περίληψη διαβάζουμε:
7 Αυγούστου 1974. Στον απόηχο του πολέμου του Βιετνάμ και δύο μέρες πριν απ' την παραίτηση Νίξον, ο Γάλλος σχοινοβάτης Φιλίπ Πετί διασχίζει πάνω σ' ένα σύρμα το αβυσσώδες κενό ανάμεσα στους νεόδμητους Δίδυμους Πύργους. Στη σκιά αυτού του παράτολμου κατορθώματος, ετερόκλητα πεπρωμένα συγκρούονται – χαροκαμένες μητέρες νεκρών του Βιετνάμ, πόρνες και μαστροποί, τεχνοκράτες και κοσμοκαλόγεροι μπαινοβγαίνουν ερήμην τους ο ένας στη ζωή του άλλου, αναζητώντας γαλήνη κι εξιλέωση σε αυτή την απάνθρωπη ακροβασία της ζωής.Ένα συγκλονιστικό μυθιστόρημα, διά χειρός ενός απ' τους κορυφαίους ψυχογράφους της εποχής μας.Μεγάλο Eθνικό Βραβείο Λογοτεχνίας των ΗΠΑ, το 2009, και καλύτερο μυθιστόρημα της χρονιάς από το γαλλικό περιοδικό Lire.
