Ο Ζαν Ζενέ, ο σπουδαίος θεατρικός συγγραφέας ο οποίος, σύμφωνα με δική του δήλωση, δεν έτρεφε ιδιαίτερη αγάπη για το θέατρο, ήρθε στον κόσμο το 1910. Υπήρξε νόθος γιος που άρχισε να ζει μία παραβατική ζωή από την παιδική του κιόλας ηλικία. Από εκείνη την εποχή άρχισε να απασχολεί τις αρχές. Κατηγορήθηκε για μικροκλοπές και άλλα παραπτώματα. Παρόλη την δύσκολη συμπεριφορά του, ήταν αριστούχος μαθητής. Από την ηλικία όμως των δεκαπέντε χρόνων και τα επόμενα τρία χρόνια, θα τα περάσει κλεισμένος σε αναμορφωτήριο. Βγαίνοντας από εκεί θα γνωρίσει τον έρωτα με άλλους άντρες ενώ θα εξακολουθήσει να απασχολεί τις αρχές με διάφορες κλοπές. Θα κατηγορηθεί και θα περάσει στη φυλακή εφτά ολόκληρα χρόνια. Μέσα εκεί θα γνωρίσει καλύτερα τον εαυτό του και θα αρχίσει να γράφει τα πρώτα του θεατρικά έργα.
Τα έργα του χαρακτηρίζονται από σκληρότητα και ρεαλισμό. Αντιπροσωπεύουν το θέατρο του παραλόγου. Από τα πιο γνωστά έργα του Ζενέ, είναι: Οι δούλες, Το μπαλκόνι, Οι νέγροι και η Υψηλή εποπτεία.
Οι δούλες
Ο Ζενέ εμπνεύστηκε αυτό το έργο από το φριχτό έγκλημα που είχαν διαπράξει οι αδελφές Παπέν. Το έγραψε το 1947 και ανέβηκε την ίδια χρονιά. Η Σολάνζ μαζί με την αδελφή της, την Κλερ είναι υπηρέτριες στο σπίτι της Κυρίας. Η σχέση τους είναι σχέση εξουσιαστή και εξουσιαζόμενου. Θέατρο μέσα στο θέατρο, με την Κλερ να υποδύεται την Κυρία και την Σολάνζ να παριστάνει την Κλερ. Ένα έργο σκληρό, όπως και η ζωή του συγγραφέα του.
Επρόκειτο για το πιο πολυπαιγμένο έργο του που, από την πρώτη παρουσίαση του ίσαμε τώρα, παρουσιάζει μεγάλο σκηνικό ενδιαφέρον. Ίσως το καλύτερο έργο του Ζενέ και σίγουρα ένα από τα αρτιότερα όχι μόνο για το γαλλικό θέατρο αλλά και για το παγκόσμιο.
Το μπαλκόνι
Μια ακόμα σπουδαία κατάθεση από τον σπουδαίο δραματουργό είναι το Μπαλκόνι. Έργο που χαρακτηρίζεται από την σκληρότητα –που περιβάλλουν όλα τα έργα του Ζενέ– αλλά και την τολμηρότητα. Η μεγαλύτερη δράση του έργου διαδραματίζεται σε ένα ακριβό πορνείο και υπάρχει και εδώ –όπως και στις Δούλες– η σχέση εξουσιαστή και εξουσιαζόμενου. Το έργο, λόγω της επιτυχίας του, μεταφέρθηκε και στην μεγάλη οθόνη αλλά έγινε και όπερα από τον Ρόμπερτ Ντιντομένικα.
Οι νέγροι
Και στους Νέγρους ο Ζενέ κάνει θέατρο μέσα στο θέατρο θέτοντας ερωτήματα για τη φυλή και την ταυτότητα των ανθρώπων.
Υψηλή εποπτεία
Την Υψηλή εποπτεία άρχισε να την γράφει μέσα στη φυλακή. Ο χώρος δεν θα μπορούσε, για τον Ζενέ, να είναι άλλος από το κελί μίας φυλακής, όπου οι κρατούμενοι σχεδιάζουν την απόδρασή τους.
Ο Ζαν Ζενέ έκανε μια ταινία σε όλη τη διάρκεια της καριέρας του· επρόκειτο για την βουβή ταινία Ένα ερωτικό τραγούδι, που η διάρκεια της ήταν μόνο τριάντα λεπτά. Το θέμα της ταινίας αφορά τη ζωή που έκανε ο ίδιος ο Ζενέ και για πολλά χρόνια δεν προβαλλόταν κατά εντολή του ίδιου του δημιουργού της.
Η ζωή του υπήρξε οπωσδήποτε δημιουργική, παραβατική, χωρίς να μπορούσε να τον περιορίσει κανενός είδους καθωσπρεπισμός στους θεατρικούς κύκλους και στην πνευματική ζωή του τόπου του. Ένιωθε ελεύθερος και έζησε τη ζωή του στα άκρα, μακριά από τα στερεότυπα, που τόσο περιφρονούσε.
Ο Ζαν Ζενέ έφυγε από τη ζωή το 1986.
Επιμέλεια - διορθώσεις: Τζένη Κουκίδου
Οι πληροφορίες καθώς και η φωτογραφία αντλήθηκαν από το ετήσιο περιοδικό Θέατρο του Θεόδωρου Κρίτα καθώς επίσης και από το περιοδικό Θέατρο του Κώστα Νίτσου.
