Ο Κωνσταντίνος Καβάφης έμεινε στην ιστορία ως ένας από τους πιο παραγωγικούς και σημαντικότερους Έλληνες ποιητές της σύγχρονης εποχής, ο οποίος υπήρξε και ως ο περισσότερο μεταφρασμένος.
Γεννήθηκε στις 29 Απριλίου το 1863 στην Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου. Προερχόταν από μια μεγάλη αριστοκρατική οικογένεια και είχε πολύ μεγάλη μόρφωση. Άνθρωπος των γραμμάτων, σε όλες του τις εκδηλώσεις είχε καθιερωθεί ως σεβάσμιο πρόσωπο και ιδιαίτερα αγαπητό στο ευρύ κοινό.
Ήταν μεγάλος θαυμαστής του Αλέξη Μινωτή κι αναπτύχθηκε μια στενή φιλία μεταξύ τους. Γενικά ως άνθρωπος ήταν ένας σπουδαίος εκπρόσωπος του πνεύματος με πολλά αισθήματα, με εξαίρετη ευγένεια και ευφυΐα μοναδική στον κόσμο. Είχε ζητήσει από τον Αλέξη Μινωτή να κάνει απαγγελία σε ποιήματά του κι επίσης του είχε δώσει ένα τετράδιο με όλη τη συλλογή του (1907-1915).
Ο Καβάφης ήξερε να μιλάει αγγλικά, γαλλικά και ελληνικά έχοντας έναν διδάσκαλο ο οποίος είχε συμπληρώσει τη μόρφωσή του για ένα δύο χρόνια στο Ελληνικό Εκπαιδευτήριο της Αλεξάνδρειας. Το 1881 αποφοίτησε από την Εμπορική Σχολή Λυκείου Ερμής.
Εργαζόταν, αλλά όχι τόσο συστηματικά· είχε αλλάξει διάφορα επαγγέλματα όπως: δημοσιογράφος, στην εφημερίδα Τηλέγραφος το 1886, μεσίτης στο χρηματιστήριο Βάμβακος το 1888 και άμισθος γραμματέας στο γραφείο Αρδεύσεων το 1889-1892. Η πρόσληψή του, ως έκτακτος έμμισθος υπάλληλος, έγινε το 1892 και έμεινε, πλέον, μόνιμος για τριάντα χρόνια φτάνοντας στον βαθμό του υποτμηματάρχη.
Γενικά η ποίησή του έχει επικρατήσει σε όλη την Ελλάδα αλλά κυρίως είχε επικρατήσει σε όλη την Ευρώπη. Οι μεταφράσεις στα ποιήματά του έγιναν σε πολλές ξένες γλώσσες όπως στα αγγλικά, στα γαλλικά και σε πολλές ακόμα. Ο Καβάφης επεξεργαζόταν με κάθε λεπτομέρεια τον κάθε στίχο για ολόκληρα χρόνια πρώτου τον δώσει στη δημοσιότητα.
Είχε έρθει στην Αθήνα για να προωθήσει τα ποιήματά του. Είχε γίνει γνωστός με το ιστορικό άρθρο του Γρ. Ξενόπουλου στο περιοδικό Παναθήναια το 1903. Ο Γρηγόριος Ξενόπουλος τον ήξερε προσωπικά και ήταν μεγάλος θαυμαστής του.
Είχε γράψει πολλά ποιήματα, διηγήματα, ταξιδιωτικά έργα και δοκίμια όπως:
Τα τείχη (1897),
Θερμοπύλες (1903),
Ιθάκη (1911),
Το πρώτο σκαλί (1899),
Κεριά (1899),
ποιήματα από τις Αλεξανδρινές εκδόσεις (1904),
Λογοτεχνικό ταξίδι στο Βυζάντιο, συλλογικό έργο (1912),
Κ.Π. Καβάφης Ο κανόνας (1911),
Χρόνος και τόπος (1917),
Η Ελλάδα στην ποίηση (1912).
Από την κυβέρνηση του Θεόδωρου Πάγκαλου του δόθηκε το βραβείο Φοίνικας το 1926.
Το 1996 έκανε προβολή η κινηματογραφική ταινία Καβάφης βγαλμένη από τη ζωή του με τον Δημήτρη Καταλειφό και τον Βασίλη Διαμαντόπουλο στον ομώνυμο ρόλο, σε σκηνοθεσία του Γιάννη Σμαραγδή.
Ο Σον Κόνερι έκανε απαγγελία την Ιθάκη σε μουσική επιμέλεια του Βαγγέλη Παπαθανασίου.
Πολύ συχνά αποκαλείται αλεξανδρινός ποιητής του οποίου οι μεταφράσεις αποτυπώνονται στο ποιητικό και πεζό λόγο. Μάλιστα, το αρχείο του Καβάφη είχε μείνει αποκλειστικά στη διαχείριση του Ιδρύματος Ωνάση στα τέλη του 2012. Είχε δημιουργηθεί ένας διαμορφωμένος μόνιμος χώρος στην Πλάκα, τον Νοέμβριο του 2023, από το ίδρυμα Ωνάση ο οποίος παραμένει ανοιχτός σε ερευνητές και στο ευρύ κοινό.
Το τελευταίο διάστημα της ζωής του υπέφερε πολύ από την ασθένεια την οποία είχε. Η παρακαταθήκη που άφησε είναι τεράστια και σημαντική για όλο τον κόσμο γιατί η ποίηση του Κωνσταντίνου Καβάφη είναι οικουμενική.
Έφυγε από τη ζωή στις 29 Απριλίου το 1933.
Επιμέλεια - διορθώσεις: Τζένη Κουκίδου
Οι πληροφορίες αντλήθηκαν από τις Μακρινές φιλίες του Αλέξη Μινωτή, που κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Κάκτος, καθώς επίσης και από Τα γνωρίσματα της ελληνικότητας και η ποίηση του Κ.Π. Καβάφη, Τρικαλινά (1983), 109-123 του Γιώργου Καραγιάννη.
