Τι σας ώθησε να γράψετε αυτό το βιβλίο;
Βαγγέλης Κατσούπης: Μια διπλή θέληση να κατανοήσω ανθρώπους διαφορετικών εποχών και να μεταδώσω το απόσταγμα αυτής της προσπάθειας. Ο συγγραφέας πρέπει να καλλιεργεί την ικανότητα να σκέφτεται σαν να είναι κάποιος άλλος, γιατί μόνο έτσι θα καταφέρει να δημιουργήσει κάτι με γενικό ενδιαφέρον. Μέσα απ' αυτή την συνθήκη αναδύεται ο αναγκαίος πειραματισμός κάθε πεζογραφήματος.
Αν θα έπρεπε να το περιγράψετε με μία μόνο λέξη, ποια θα ήταν αυτή;
Β.Κ.: Επιλογή. Αυτό δηλαδή που εδρεύει στη ρίζα της ανθρώπινης ύπαρξης και όσο κι αν στενεύει από εξωτερικούς παράγοντες, ποτέ δεν καταλύεται συνολικά. Επιλέγω να είμαι αυτό ή το άλλο, να διατηρώ το παλιό ή να αναζητώ το καινούργιο, να χτίζω ή να γκρεμίζω, να μετέχω ή να μένω απαθής. Η θεματική του βιβλίου αντικατοπτρίζει μια συγκεκριμένη σκοπιά της εξέλιξης στην αντίληψη και η επιλογή βρίσκεται στον πυρήνα της.
Τι θα συμβουλεύατε εκείνον που επρόκειτο να το διαβάσει;
Β.Κ.: Να αφήσει στην άκρη ό,τι ιδεολογικές, ηθικές ή θρησκευτικές προκαταλήψεις έχει και να επιχειρήσει να βυθιστεί σε μια ατμόσφαιρα ετερότητας. Ίσως τελικά να ανακαλύψει μια συνάφεια και μια ομοιογένεια που δεν περίμενε.
Αν το βιβλίο σας ήταν/γινόταν ένα κανονικό ταξίδι κάπου στον κόσμο, πού θα πηγαίναμε και πόσες μέρες θα κρατούσε;
Β.Κ.: Το βιβλίο υπήρξε για μένα ένα κανονικό ταξίδι σε πέντε χωροχρονικά σημεία. Ασφαλώς μιλάω για την κανονικότητα που έχουν τα εσωτερικά βιώματα, άρα η διάρκεια του ταξιδιού δεν μπορεί να μετρηθεί με συμβατικούς όρους. Εύχομαι να γευτούν και οι αναγνώστες τη χαρά μιας παρόμοιας περιπλάνησης.
Κλείστε τη μίνι συνέντευξη με μία φράση/παράγραφο από το βιβλίο
Β.Κ.: Παραθέτω ένα απόσπασμα από τη μυθολογική εισαγωγή. Ο Άνθρωπος αποφασίζει να εξορίσει τον Σειληνό-σύμβολο κατάφασης στη ζωή και σύνδεσης με τη φύση. Ακολουθεί ο διάλογος:
«Γιατί το κάνεις αυτό;» είπε ο Σειληνός.
«Γιατί είναι νομοτέλεια. Πρέπει να γίνω ψηλότερος».
«Κοροϊδεύεις τον εαυτό σου και βγαίνεις απ' το Παιχνίδι».
«Εγώ πιστεύω πως δικαιώνω το Παιχνίδι».
«Είναι μια αυταπάτη, αλλά θα το συνειδητοποιήσεις μετά. Ελπίζω μόνο να μην είναι αργά».
«Πάψε! Καμιά θέση δεν έχεις στον κόσμο που χτίζω».
«Τι σόι κόσμος θα είναι αυτός, χωρίς χαρά, χωρίς φως, χωρίς χρώμα;»
«Ένας κόσμος μη περατός».
«Μέσα στο περατό βρίσκεται η απεραντοσύνη. Άσε με να σου το δείξω και πάλι, όπως τότε που ήσουν παιδί».
Ταξίδεψαν αμίλητοι, ώσπου αραίωσε η βλάστηση και φάνηκε η ξερή πεδιάδα. Ο Άνθρωπος πέρασε την αλυσίδα στους καρπούς του Σειληνού και του έκανε νόημα να συνεχίσει. Εκείνος προχώρησε και σύντομα τον τύλιξε η ομίχλη των αιώνων.
Ο Βαγγέλης Κατσούπης απάντησε σε μία μικρή συνέντευξη μεγάλων βιβλιοταξιδιών για το βιβλίο του Η εξορία του Σειληνού, που κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Ελκυστής. Στην περίληψη διαβάζουμε:
Στο πλαίσιο της πάλης που διεξήγαγε ο άνθρωπος ενάντια στον εαυτό του ανά τους αιώνες, υπήρξε ένα είδος σοφίας που απωθήθηκε με σκοπό να κατακτηθούν όλο και πιο ψηλές κορυφές. Πρόκειται για την αυταπόδεικτη γνώση πως η ζωή αξίζει γι' αυτό που είναι και πως ο κόσμος, που την περιέχει, αποτελεί την ουσία της. Κατά καιρούς η σκέψη αντιτάχθηκε σθεναρά σ' αυτή την αυθόρμητη κατάφαση, το πέρασμα του χρόνου όμως ανέδειξε τη ματαιότητα της άρνησης και την υποψία μιας θέλησης για αφομοίωση. Ο γελαστός Σειληνός εκτοπίστηκε και η φλογέρα του σώπασε. Ή μήπως όχι;
Μέσα από πέντε ετερόκλητους μύθους σε διαφορετικές ιστορικές περιόδους, σκιαγραφούνται ορισμένες από τις μεταπτώσεις της αντίληψης και αποκαλύπτεται αχνά εκείνο το στοιχείο που παρέμεινε αναλλοίωτο κάτω απ’ όλες τις μεταμορφώσεις του πνεύματος. Προτού κατακάτσει η σκόνη από τη μάχη της Χαιρώνειας, μια απροσδόκητη γνωριμία ανατρέπει τις ισορροπίες ενός φυσιολάτρη ερημίτη. Στην ακμαία ρωμαϊκή Καρχηδόνα, ένας ανήσυχος νεαρός συγκλονίζεται από το μαρτύριο μιας κοπέλας με ευγενική καταγωγή. Μέσα στα περίκλειστα όρια κάποιου βυζαντινού αρχοντικού, μια σκοτεινή προφητεία φέρνει την οικοδέσποινα αντιμέτωπη με τρομερά διλήμματα. Καθώς ξεκινάει ο Γαλλοπρωσικός πόλεμος, ένας Βερολινέζος πληβείος συμβάλλει άθελά του στην εξέλιξη του μοντέρνου στοχασμού. Βυθισμένος στα χρέη και χωρίς προσανατολισμό, ένας αδέξιος φωτογράφος στην Αθήνα της οικονομικής κρίσης βρίσκει την αληθινή του ταυτότητα. Οι φαινομενικά ασύνδετες πλοκές ενώνονται από ένα μεταφυσικό αίνιγμα που τους δίνει νοηματική συνοχή και τις μετατρέπει σε επάλληλα μέρη σπονδυλωτού μυθιστορήματος. Αυτή είναι η εξορία του Σειληνού.
Ο Βαγγέλης Κατσούπης είναι γεννημένος το 1980. Ζει και εργάζεται στην Πάτρα. Είναι απόφοιτος του τμήματος Δημόσιας Διοίκησης του Παντείου Πανεπιστημίου. Τα τελευταία χρόνια δημοσίευσε ορισμένα διηγήματα στον δικτυακό τόπο tovivlio.net, έλαβε μέρος σε δυο συλλογικούς τόμους διηγημάτων και βραβεύτηκε δυο φορές σε διαγωνισμούς της Πανελλήνιας Ένωσης Λογοτεχνών. Το 2020 κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Ελκυστής το πρώτο του μυθιστόρημα με τίτλο «Ο μύθος του εαυτού». «Η εξορία του Σειληνού» είναι το δεύτερο ολοκληρωμένο πεζογραφικό του εγχείρημα.