Ο Κωστής Παλαμάς ήταν ένας από τους πολυγραφότατους και σημαντικότερους Έλληνες λογοτέχνες και πνευματικούς ανθρώπους. Το ποιητικό του έργο έχει μια τεράστια απήχηση και είναι μεγάλο σε έκταση. Υπήρξε πεζογράφος, θεατρικός συγγραφέας, ιστορικός και κριτικός λογοτεχνίας.
Γεννήθηκε στις 13 Ιανουαρίου του 1859 στην Πάτρα. Θεωρείται ένας από τους κορυφαίους ποιητές μας που συνετέλεσε μια σημαντική συνεισφορά στην εξέλιξη και στην ανανέωση της νεοελληνικής ποίησης. Ως πρωτοπόρος είχε γίνει κεντρική μορφή της λογοτεχνικής γενιάς του 1880 που είχε συνυπάρξει με τον Γεώργιο Δροσίνη και τον Νίκο Κάρπα της λεγόμενης Αθηναϊκής Σχολής.
Όταν τελείωσε το γυμνάσιο αποφάσισε να εγκατασταθεί στην Αθήνα, το 1875, όπου και έκανε την εγγραφή του στη Νομική Σχολή. Δεν ολοκλήρωσε τις σπουδές του αλλά αφοσιώθηκε στη μεγάλη του αγάπη, στη λογοτεχνία.
Το πρώτο του ποίημα το είχε γράψει στην παιδική του ηλικία, μόλις 9 ετών, και το είχε χαρακτηρίσει ο ίδιος ως «ποίημα για γέλια» και στο οποίο είχε μιμηθεί τα πρότυπα της εποχής του.
Το 1875 δημοσιεύθηκαν διάφορα φιλολογικά άρθρα, χρονογραφήματα και κριτικές του σε εφημερίδες και περιοδικά.
Το 1876 αποφάσισε να υποβάλει την μεγάλη του ποιητική συλλογή Ερωτών Έπη, στην καθαρεύουσα, στον Βουτσιναίο ποιητικό διαγωνισμό με σαφείς επιρροές της Α' Αθηναϊκής Σχολής.
Το 1886 έγινε η δημοσίευση της πρώτης του ποιητικής συλλογής Τα τραγούδια της Πατρίδος στη δημοτική γλώσσα η οποία συμβάδιζε με το κλίμα της Νέας Αθηναϊκής Σχολής.
Το 1889 δημοσιεύτηκε ο Ύμνος της Αθηνάς το οποίο είχε αφιερωθεί στη σύζυγό του και που βραβεύτηκε στον Φιλαδέλφειο ποιητικό διαγωνισμό που έγινε την ίδια χρονιά.
Η καθιέρωσή του, ως ποιητής, έγινε το 1896, στην ανάθεση της σύνθεσης του ύμνου για τους ολυμπιακούς αγώνες.
Το 1897 έγινε ο διορισμός του ως γενικός γραμματέας στο Πανεπιστήμιο Αθηνών από όπου αποφάσισε να αποχωρήσει, το 1928.
Δημοσιεύτηκαν πολλές ποιητικές συλλογές του καθώς και κριτικά, συγκριτικές μελέτες, θεατρικά έργα και βιβλιοκριτικές του.
Στο ποιητικό του έργο: Τα μάτια της ψυχής μου (1892), Ο δωδεκάλογος του γύφτου (1907), Τα δέκα τετράστιχα (1919), Δειλοί και σκληροί στίχοι (1928), Βωμοί (1915), Η φλογέρα του βασιλιά (1910), Ο Γκρεμίστης (1907) και πολλά άλλα ακόμα.
Στο πεζογραφικό του έργο περιέχονται και πολλά διηγήματα όπως: Παθήματα δικαστικού (1888), Το τέλος του ανεμόμυλου (1887), Παλιό τραγούδι του νέου καιρού (1890).
Θέατρο: Τρισεύγενη, δράμα χωρισμένο σε τέσσερις πράξεις (1902).
Ο Κωστής Παλαμάς έγραψε μόνο ένα θεατρικό έργο, που γνώρισε τη μεγάλη επιτυχία, και διέθετε όλα τα στοιχεία που συνθέτουν έναν προικισμένο θεατρικό συγγραφέα. Από το ένα και μοναδικό έργο που έγραψε καταλαβαίνουμε το πόσο πλούσια θα ήταν και η θεατρική του καριέρα αν εξακολουθούσε να γράφει για το θέατρο. Υπήρξε ένας πλήρης εργάτης του γραπτού λόγου που με όποιο είδος γραφής καταπιάστηκε κατάφερε να συγκινήσει το κοινού του, αλλά και να θεωρείται σημείο αναφοράς, όχι μόνο για τους συναδέρφους του αλλά και για όλη την αναγνωστική κοινότητα.
Οι μεταφράσεις των έργων του έγιναν σε πολλές ξένες γλώσσες.
Διακρίσεις:
Ιδρύθηκε μουσείο το οποίο πήρε το όνομά του καθώς επίσης δημιουργήθηκε ίδρυμα προς τιμή του κορυφαίου ποιητή.
Βραβεύτηκε, το 1925, με το Αριστείο Γραμμάτων και Τεχνών – υπήρξε μέλος το 1926 και το 1930 τον εξέλεξαν πρόεδρο.
Έμεινε στην ιστορία ως κορυφαίος πεζογράφος και ένας από τους πιο σημαντικούς και σπουδαίους ποιητές όλων των εποχών.
Έφυγε από τη ζωή στις 27 Φεβρουαρίου 1943.
Επιμέλεια - διορθώσεις: Τζένη Κουκίδου
Οι πληροφορίες αντλήθηκαν από του Κ.Θ Δημαρά Ιστορία της νεοελληνικής λογοτεχνίας [Ίκαρος, Αθήνα 1975] καθώς και από του Λινού Πολίτη Ιστορία της νεοελληνικής λογοτεχνίας [ΜΙΕΤ, Αθήνα 1978].
