koukidaki: Σαν όνειρο μιας μέρας

Φωτογραφία Ρόζας Βλαχογιάννη για τη συλλογή της Βασιλικής Βήχα Σαν όνειρο μιας μέρας

Η Βασιλική Βήχα είναι μια νέα πένα στο δημιουργικό γίγνεσθαι του ποιητικού σύμπαντος. Αν και πρωτόβγαλτη, η γραφή της εμπνέει και συγκινεί ενώ ξεχειλίζει από άκρατο ρομαντισμό που πηγάζει γενναιόδωρα εκ των έσω. Η συλλογή των ποιημάτων της, από τις εκδόσεις Πηγή, σε προσκαλεί να μπεις στον μαγευτικό της κόσμο και να αφουγκραστείς τα όσα θαυμαστά έχει να εκμυστηρευτεί.

Σαν όνειρο μιας μέρας, ο τίτλος του βιβλίου με το υπέροχο εξώφυλλο, ένα όνειρο ζωής η αποτύπωση των στοχασμών της, όπως ομολογεί η ποιήτρια στην εισαγωγή του και φιλόξενα μας υποδέχεται στον κόσμο της. Γιατί να την ακολουθήσουμε σε αυτό το ταξίδι; Μα για να ονειρευτούμε κι εμείς, να νιώσουμε όλη την ένταση των συναισθημάτων, να εκραγούμε από χαρά, να μεθύσουμε από έρωτα, να παίξουμε σαν παιδιά, να γιατρέψουμε τις πληγές μας, να αισθανθούμε... Και στην τελική, να λυτρωθούμε απ' ό,τι μας βασανίζει, στερώντας μας το πέταγμα προς το φως. Για να το κατορθώσουμε, ίσως χρειαστεί να πονέσουμε, ίσως χαθούμε προσωρινά στη μοναξιά, η ζωή όμως θα 'ναι πανταχού παρούσα, με όλα της τα χρώματα, τις μοναδικές στιγμές και τ' όνειρο που περιμένει την πραγμάτωση.

Τι ευτυχία Θεέ μου,
που βλέπω και σήμερα τον ήλιο κατάματα και μυρίζω την αύρα της θάλασσας,
που μπορώ και ακούω το κελάηδισμα των πουλιών
τα ήσυχα ανοιξιάτικα μεσημέρια [...] ομολογεί αισθαντικά η
ποιήτρια.
(Από το Ευτυχία)

Για εκείνη, το καθετί μιλά στον ψυχισμό της, αναστατώνει το είναι, παλεύοντας να βρει τρόπο να εκφραστεί. Τα πάντα τριγύρω, συνηγορούν σε αυτό τον σκοπό, καλά και άσχημα. Θάλασσες γαλανές σαν μάτια αγαπημένα, έρωτες που σε σηκώνουν ψηλά στα σύννεφα κι άλλοι που σε γειώνουν στα τάρταρα, όνειρα που ματαιώνονται στο φως της πραγματικότητας, όνειρα φωτεινά σαν τη μέρα που κρατά για πάντα, σιωπές βουτηγμένες στη μελαγχολία, καλοκαίρια που θέλγουν καρδιά και νου, φθινόπωρα μοναχικά σε ξάγρυπνα δωμάτια...

Η χρωματική της παλέτα έχει διακυμάνσεις, βάθος κι ένταση, από το απαλό γκρίζο της μοναξιάς ως το λαμπερό κόκκινο του πάθους, από το λευκό της αγνής επιθυμίας ως το σκούρο μπλε της απέραντης θάλασσας.

Ας βουτήξουμε για λίγο στα νερά της.

Όλα είναι όμορφα
αυτή την καυτή μέρα του Αυγούστου
έχεις αυτή την αίσθηση ότι δεν χορταίνεις το καλοκαίρι,
αλλά, ταυτόχρονα, περιμένεις ανυπόμονα
τις πρώτες μέρες του φθινοπώρου.

Για να ομολογήσει παρακάτω:

Όλα είναι ομορφότερα από χθες που σε συνάντησα,
όμως βιάζομαι να τρέξει ο χρόνος,
για να μου αποδείξει
ότι το παραμύθι μας αξίζει
και θα έχει το ωραιότερο τέλος.
(απόσπασμα από το Όλα είναι όμορφα)

Η ευαίσθητη ιδιοσυγκρασία όμως δεν εφησυχάζει, το δίπολο της ψυχής της πάλλεται από σκοτάδι και φως, θλίψη και χαρά, απόγνωση και ελπίδα, ματαίωση και προσμονή. Μήπως και η ίδια η ζωή δεν είναι χαρμολύπη;

Φεύγαμε μαζί προς την ίδια κατεύθυνση,
αλλά δεν τέμνονταν τα όνειρά μας...
είχαμε όμως τον ίδιο προορισμό –το άγνωστο–
όσο μάς φόβιζε, τόσο μάς προκαλούσε.
(Απόσπασμα από το Θα βρεθούμε).

Τα στοιχεία της φύσης κι οι εποχές που εναλλάσσονται, διαδραματίζουν επίσης σημαντικό ρόλο στην έμπνευση, γίνονται φωνή και κινητήριος δύναμη, στο ταξίδι προς την αυτογνωσία. Το συναίσθημα διάχυτο πρωταγωνιστεί, οι λέξεις σε έμμετρο ή ελεύθερο στίχο, οργώνουν κάθε της βήμα, γεφυρώνοντας παρόν και παρελθόν.

Φύλλα πεσμένα στο μπαλκόνι
κι η μοναξιά πάλι με θυμώνει·
νωρίς βράδιασε απόψε
κι ο κόσμος χάνεται βουβός.
(Από το Φθινόπωρο)

Κι αλλού:

Η πόλη κοιμάται, τα φώτα σβηστά...
νωχελική ατμόσφαιρα
μες σ' ένα χειμωνιάτικο τοπίο·
μόνο ο αέρας που τρέχει δυνατά,
αγκαλιάζει με μανία τα φύλλα των δέντρων.
(Από το Η πόλη κοιμάται)

Η ποιήτρια, αισθάνεται, συγκινείται, αγωνιά. Το καρδιοχτύπι της γίνεται ένα με το δικό μας, οι προβληματισμοί της είναι και δικοί μας, συνοδοιπόροι, συνταξιδευτές σε μια αέναη περιπέτεια. Τα βλέμματά μας διασταυρώνονται σιωπηρά στις ίδιες πόλεις, στους ίδιους δρόμους, όλες τις εποχές του χρόνου. Αγαπάμε και πονάμε έντονα, σπαρακτικά, αναπολούμε τη χαμένη παιδικότητα, ονειρευόμαστε το νέο, το ωραίο που θα έρθει. Μόνοι και συγχρόνως ενωμένοι μ' αόρατα δεσμά.

Πώς κυλά όμως ο χρόνος για τις μοναχικές ψυχές, τι γίνεται σαν νυχτώνει και σβήνουν τα φώτα στις πόλεις;

Σαν σβήσουν τα φώτα της πόλης
κι ο κόσμος κουρνιάσει στην αγκαλιά της νύχτας,
ο πόνος δυναμώνει,
ξετυλίγεται μπροστά ένα άδειο τοπίο,
ένα αφιλόξενο μοναχικό ξημέρωμα...
(Από Τα φώτα της πόλης)

Η μοναξιά είναι κοινός παρονομαστής στις ευαίσθητες ιδιοσυγκρασίες, πόσο μάλλον όταν στοχάζονται κάποιες ανήσυχες βραδιές. Έχουν τη δύναμη εντούτοις να ξεφεύγουν από τα ανούσια και τετριμμένα της ζωής. Όπλα τους οι στίχοι και φυσικά η αγάπη.

Γιατί αγαπούν πολύ και βαθιά. Αγαπούν άδολα, λες και γεννήθηκαν μόνο γι' αυτό...