Τι σας ώθησε να γράψετε αυτό το βιβλίο;
Άρης Παχής: Θα έλεγα ο τρόπος που βλέπω τη ζωή. Αγώνας, ανάπαυση, αγώνας και πάει λέγοντας. Στο βιβλίο «Ακατάσχετη ψυχορραγία» ένιωσα την ανάγκη να δημιουργήσω χαρακτήρες που, μες στο σκοτάδι τους, ουρλιάζουν σιωπηρά. Νιώθουν να πέφτουν στον γκρεμό και ψάχνουν ένα κλαδί για να πιαστούν. Kάποιοι έφτασαν εκεί που είναι από λάθος επιλογές. Κάποιους τους οδήγησε η ζωή.
Ήθελα να δείξω πώς μπορούν να επηρεάσουν τον ανθρώπινο ψυχισμό, ζητήματα όπως η ερωτική απογοήτευση, η κακοποίηση, η παιδική ασθένεια –από την οπτική γωνία και των γονιών και των παιδιών– καθώς επίσης, η εξάρτηση από ναρκωτικές ουσίες, η πορνεία, η απώλεια ανθρώπων και η προσκόλληση σε παρελθοντικές καταστάσεις.
Πώς βιώνετε την εμπειρία της ανάγνωσης των έργων σας μετά από ένα χρονικό διάστημα, όταν αυτά έχουν τυπωθεί σε ένα βιβλίο και έχει περάσει καιρός από τη δημιουργία τους; Εξακολουθείτε να συμφωνείτε και να έχετε τον ίδιο ενθουσιασμό;
Α.Π.: Οι ιστορίες που έχω γράψει, παρότι μυθοπλαστικές, εστιάζουν σε υπαρκτά προβλήματα που αφορούν κάθε κοινωνία. Οπότε, με την κεντρική ιδέα και την πλοκή του κάθε έργου, δεν διαφωνώ. Ούτε με την συμπεριφορά των χαρακτήρων, μιας και αυτοί –με τις επιλογές τους– σπρώξανε την ιστορία.
Όσον αφορά τη συγγραφή, παρατηρώ μια αλλαγή. Και συγκεκριμένα στο πιο πρόσφατο βιβλίο. Όσο συνεχίζει να γράφει κάποιος, εξασκείται. Όσο συνεχίζει να διαβάζει, δέχεται επιπλέον επιρροές. Επίσης, είναι σημαντικό –θα έλεγα απαραίτητο– να βρίσκεις σημεία στα παλιά σου έργα, που τώρα πια θα τα έγραφες διαφορετικά.
Αυτό όμως δεν τα ακυρώνει.
Μιλώντας για τον ενθουσιασμό. Ένα βιβλίο, μπορεί να είναι εμπορικό προϊόν, αλλά έχει και μια ιδιαιτερότητα. Αποτελεί τον σύνδεσμο μεταξύ του συγγραφέα και των αναγνωστών. Είτε πρόκειται για έναν, εκατό ή χίλιους. Στο κάτω κάτω της γραφής, δεν έχουμε τίποτα πέρα από τους ανθρώπους. Ανθρώπους που αγωνίζονται, επιθυμούν, πασχίζουν και φοβούνται όπως κι εμείς. Το βιβλίο μπορεί να χτίσει γέφυρες. Γι' αυτό ακόμα απολαμβάνω το γράψιμο.
Έχετε διαφωνήσει ποτέ με τον δημιουργικό εαυτό σας;
Α.Π.: Θα το ονοματίσω ανασφάλεια για το αν αξίζει αυτό που γράφεις και ο τρόπος που γράφεις. Νομίζω όλοι οι συγγραφείς συναντιούνται με αυτή την απρόσκλητη «επισκέπτρια». Αν μπορείς να την δαμάσεις (δηλαδή να παραμένεις λειτουργικός σε αυτό που κάνεις), τότε είναι κάτι το υγιές. Βοηθάει στην επανεξέταση ή και αναθεώρηση. Δίνει ένα «χτύπημα» στον εγωισμό. Οδηγώντας, εντέλει, στην σκληραγώγηση.
Υπάρχει κάποιο έργο σας που να το ξεχωρίζετε και γιατί;
Α.Π.: Και τα τρία για διαφορετικό λόγο το καθένα.
Το «Η εκδίκηση της σβούρας» (εκδ. Λυκόφως) ήταν το πρώτο. Δεν ήταν όμως, μόνο ένα βιβλίο. Ήταν το καταφύγιό μου. Όταν ξεκίνησα να το γράφω, αντιμετώπιζα ένα σοβαρό οικογενειακό πρόβλημα. Έβλεπα τον πατέρα μου στο διπλανό δωμάτιο, να παρακμάζει σωματικά και ψυχικά. Ήμουν ανήμπορος. Γι' αυτό κατασκεύασα έναν μυθοπλαστικό κόσμο. Επινόησα τους χαρακτήρες και τις συμπεριφορές τους και κρατήθηκα από κει.
Ακολούθησε το «Καβαλάρης θάνατος» (εκδ. Ελκυστής). Αυτό πραγματεύεται με σκληρή γραφή ένα ακραίο κοινωνικό φαινόμενο, που δυστυχώς –αν δεν έχει γίνει– κοντεύει να γίνει καθημερινότητα. Την κακοποίηση εναντίον των γυναικών. Δεν ήταν ένα βιβλίο για να σε κάνει να ξεχαστείς λίγο από την πραγματικότητα. Το αντίθετο. Γι' αυτό πιστεύω πως έπρεπε να γραφτεί με ωμό ρεαλισμό.
Έπειτα, ήρθε το «Ακατάσχετη ψυχορραγία» (εκδ. Ελκυστής). Σε αυτό το βιβλίο, η απόγνωση ξεκάθαρα έχει ποτίσει την ψυχή των χαρακτήρων. Επέλεξα να τους δείξω –σε μένα και στους αναγνώστες– σε αυτό το σημείο της ζωής τους, γιατί πιστεύω πως τότε είναι που γεννιούνται οι μεγαλειώδεις στιγμές. Ναι μεν είναι αξιοθαύμαστο και ανακουφιστικό όταν ξεπερνάμε τα εμπόδια (εξάλλου, γι' αυτό είμαστε φτιαγμένοι), αλλά όταν βρισκόμαστε στον πάτο του βαρελιού, τότε είναι που καλούμαστε να πάρουμε αποφάσεις. Είναι ο καιρός που, θέλοντας και μη, ο καθρέφτης στέκεται εμπρός μας. Μας δείχνει τα πάντα και όσα χάσαμε. Τότε αποκαλύπτονται όλα. Μπορεί να μηχανευόμαστε τρόπους και συνήθειες για να κρυφτούμε (όπως εξαρτήσεις, φανατισμός, εργασιομανία, υπερκαταναλωτισμός κ.λπ.), μα όταν πέφτουμε για ύπνο ο καθρέφτης αυτός είναι ακόμα εκεί. Σκληρό, δύσκολο όλο αυτό. Αλλά, κυρίως στην ήττα μπορούμε να ανακαλύψουμε ποιοι είμαστε στ' αλήθεια. Όταν φύγουν τα περιττά, μένει χώρος για αυτά που μας γεμίζουν και μας κάνουν να νιώθουμε πλήρεις. Και τότε, ίσως κάτι «μαγικό» να συμβεί. Αυτός ο καθρέφτης μπορεί να μας δείξει τον δρόμο. Μια ανακατεύθυνση. Τα σκοτεινά μονοπάτια μπορούν να μας ταξιδέψουν σε φωτεινές ανοιχτωσιές. Ο πόνος κι η θλίψη μπορούν να γίνουν ο φακός μας.
Σε αυτά τα 15 διηγήματα, εμφανίζω τους χαρακτήρες στην ύστατη στιγμή. Και περιμένω να δω τι θα επιλέξουν καθώς ανηφορίζουν τον προσωπικό τους Γολγοθά. Ποιοι θα αποφασίσουν να βαδίσουν προς τον απεγκλωβισμό τους και ποιοι θα παραμείνουν στη φυλακή τους; Τι επιλέγουμε εμείς, άραγε;
Υπάρχουν στιγμές που σας πυροδοτούν βάζοντάς σας σε δημιουργική κίνηση;
Α.Π.: Τα προσωπικά μου βιώματα και αναμνήσεις. Το «Ακατάσχετη ψυχορραγία» έχει υλικό από εμένα, σε σημεία. Επίσης, οι ιστορίες των άλλων ανθρώπων. Μ' αρέσει να τις ακούω. Ακόμα κι αν ζούνε απλές ζωές. Ευθείες γραμμές, χωρίς ένταση και περιπέτεια. Λίγο πολύ, όλοι μας κουβαλάμε όνειρα, φόβους, επιθυμίες και γκρεμοτσακισμένα σχέδια. Όλα αυτά σκάνε μέσα μας σαν πολύχρωμα βεγγαλικά. Τα βεγγαλικά, δεν είναι πολύ όμορφα να τα κοιτάμε;
Κι αντίστοιχα, υπάρχουν στιγμές για τις οποίες δεν θα γράφατε ποτέ τίποτα;
Α.Π.: Πιστεύω πως τα πάντα μπορούν να γραφτούν λογοτεχνικά. Εύχομαι να φτάσω σε αυτό το επίπεδο που να μπορώ να το κάνω.
Αν θα έπρεπε να περιγράψετε το εν λόγω πόνημα με μία μόνο λέξη, ποια θα ήταν αυτή;
Α.Π.: Πονάω...
Αν το βιβλίο σας ήταν/γινόταν ένα κανονικό ταξίδι κάπου στον κόσμο, πού θα πηγαίναμε και πόσες μέρες θα κρατούσε;
Α.Π.: Δε θα ήταν κανονικό ταξίδι, μιας και δεν θα είχε προορισμό προς τα έξω. Προσπάθησα να το παρουσιάσω ως μια μικρή βόλτα στα σώψυχά μας. Αυτή την απάτητη χώρα. Πόσο θα κρατούσε; Όσο αντέχει ο καθένας μας την αλήθεια του.
Ποια είναι η γνώμη σας για τη σύγχρονη βιβλιοπαραγωγή στη χώρα μας σε σχέση με την λογοτεχνία; Έχετε αγαπημένους Έλληνες συγγραφείς;
Α.Π.: Ο τομέας της βιβλιοπαραγωγής στην Ελλάδα έχει ανοίξει. Έχουμε πιο πολλά βιβλία, οπότε οι πωλήσεις απλώνονται. Συναντάμε περισσότερα έργα που υποκειμενικά δεν μας αρέσουν, μα και περισσότερα που μας αρέσουν. Είναι στην δική μας επιλογή με ποιους συγγραφείς θα συμπορευόμαστε αναγνωστικά.
Η Ελλάδα είναι ταλαιπωρημένος τόπος. Όχι μόνο παλιά. Και οι σύγχρονες γενιές έχουν ανησυχίες και προκλήσεις ν' αντιμετωπίσουν, που δεν τις είχαν οι παλιότερες. Αναπόφευκτα, αυτό οδηγεί στην ανάγκη για δημιουργική έκφραση. Είτε στο σανίδι, είτε στη μελωδία, είτε στο χαρτί. Ας εκφράζονται οι άνθρωποι. Έτσι χτίζεται η επικοινωνία. Κι αυτό είναι το όπλο που δεν πρέπει να μας το πάρει κανείς.
Ναι, έχω πολλούς αγαπημένους Έλληνες συγγραφείς. Αυτό το καλοκαίρι, απολαμβάνω την υπέροχη γραφή του Γιάννη Μακριδάκη.
Έτσι απάντησε ο Άρης Παχής, σε μια μικρή συνέντευξη μεγάλων βιβλιοταξιδιών, για –και με αφορμή– τη συλλογή διηγημάτων του Ακατάσχετη ψυχορραγία, που κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Ελκυστής. Στην περίληψη διαβάζουμε:
Άνθρωποι που βρίσκονται σε αδιέξοδο, άνθρωποι που κακοποιούνται, άνθρωποι που αυτοκαταστρέφονται. Όταν κάτι είναι έτοιμο να τους καταβροχθίσει, είτε από μέσα τους είτε από τον έξω κόσμο, δεν μπορούμε παρά να μιλήσουμε για διηγήματα πόνου.Μια συλλογή διηγημάτων ανθρωποκεντρική, που ψυχογραφεί και κοιτάζει την ανθρωπότητα κατάματα, χωρίς κανένα ταμπού και καμία υπεκφυγή. Οι αναγνώστες που είναι έτοιμοι να βυθιστούν στο σκοτάδι της ύπαρξης θα βιώσουν σε αυτή την ψυχορραγία των χαρακτήρων οδυνηρές αλήθειες, καθώς και το δώρο του πόνου, του απαραίτητου υλικού που, αν χρησιμοποιηθεί κατάλληλα, μια ζωή χτίζεται ξανά. Κι αυτή τη φορά, πάνω σε πιο σθεναρά θεμέλια. Ποιος, λοιπόν, θα επιλέξει τον τοίχο του να σπάσει; Ποιος θα στρέψει το βλέμμα του ψηλά, βαθιά ανάσα για να πάρει;
Διεκδικήστε το!
Οι εκδόσεις Ελκυστής προσφέρουν το βιβλίο σε έναν τυχερό αναγνώστη. Για να συμμετέχετε στην κλήρωση, που θα γίνει μετά τις 16 Οκτωβρίου 2025, κλικάρετε εδώ και συμπληρώστε τη φόρμα επιλέγοντας τον συγκεκριμένο τίτλο. Παρακαλώ, σημειώστε τα ακόλουθα:
Συμμετοχή στην κλήρωση σημαίνει αποδοχή των όρων, οπότε διαβάστε τους γενικούς όρους. Ειδικότερα και μόνο για αυτή την κλήρωση: Το βιβλίο θα αποσταλεί/παραδοθεί στον τυχερό από τον εκδότη. Αυτή η δωροθεσία είναι πανελλήνια!
