Την πένα της Μελίτας Αδάμ τη θυμάμαι από την ποιητική της συλλογή, Νήματα ζωής, που είχα διαβάσει πριν λίγα έτη. Τότε, με αφορμή την κυκλοφορία του βιβλίου, την είχα ρωτήσει πού και πότε γράφει και είχε πει πως γράφει όπου γεννιέται η ανάγκη. Θα έλεγα ότι η λέξη κλειδί είναι η ανάγκη και όχι ο απροσδιόριστος τόπος γιατί έτσι την έχω φανταστεί: να ενεργοποιείται από κάτι, ένα έναυσμα που θα είναι ένα συναίσθημα, μια εικόνα, μια είδηση, μια μνήμη... και να «τρέχει» να το μεταφέρει στο χαρτί προτού αυτό ατονίσει και χαθεί η μαγεία.
Αυτόν τον καιρό, κυκλοφορεί το μυθιστόρημά της, Άσπα: Η γυναίκα που άκουγε τις φωνές του κορμιού της, από την Άνεμος εκδοτική όπως και η παραπάνω ποιητική συλλογή, και το πρώτο πρώτο πράγμα που σημειώνω νοερά διαβάζοντας είναι οι ανάγλυφες εικόνες και χαρακτήρες του. Σαν να έχεις συναντήσει αυτά τα πρόσωπα, σαν να έχεις μιλήσει μαζί τους και σαν να έχεις επισκεφθεί τα μέρη, σαν να τα έχεις περπατήσει. Για να το επιτύχει κανείς αυτό, θεωρητικά τουλάχιστον, πρέπει είτε να έχει βιώσει την εμπειρία που μεταφέρει, είτε να σπεύδει να αποτυπώσει κάθε φορά που «συναντά» τον επόμενο ήρωά του ή τον τόπο του. Δηλαδή δεν αρκεί μόνο να παρατηρείς τριγύρω και να αφουγκράζεσαι αλλά, μάλλον, και να γράφεις έχοντας ζωντανή τη μνήμη.
Όπως και να 'χει, η συγγραφέας –ξέρει πως να– προσφέρει ανάγλυφη την εικόνα (τοποθεσίες, πρόσωπα, χαρακτήρες, σχέσεις, εποχή κ.ο.κ.) ενώ χαρακτηρίζεται από τη φοβερή της αφηγηματικότητα και παράλληλα, σε αυτό το πόνημά της δομεί μια πολύ ενδιαφέρουσα ιστορία.
Στην υπόθεση –για να πούμε και δυο λόγια για την υπόθεση– η Άσπα, ένα κορίτσι που έχασε τη βιολογική του μητέρα στη γέννηση, μια παραγκωνισμένη ύπαρξη που βιώνει την απαξίωση και την ψυχολογική βία ως παιδάκι από τον μέθυσο πατέρα της, δίνεται ως ψυχοκόρη, στα πέντε της μόλις έτη, στην στοργική Περιάνθη. Μαζί της βρίσκει ένα στήριγμα και μεγαλώνει ως μέλος ενός σπιτικού που της προσφέρει ασφάλεια. Γίνεται μια εργατική γυναίκα γεμάτη δίψα για ζωή, ειδικά όταν μυείται στον έρωτα από τον εραστή και μέντορά της, τον θείο Λιώνια, που την καθοδηγεί γενικότερα. Κι ενώ όλα δείχνουν να έχουν «δρομολογηθεί» τρόπον τινά για εκείνη, όταν επισκέπτεται μετά από πολλά χρόνια την ιδιαίτερη πατρίδα της και έρχεται σε επαφή με την οικογένειά της θα αναθεωρήσει, θα επαναπροσδιορίσει τις επιθυμίες και τις προτεραιότητές της, θα αφουγκραστεί τα «θέλω» της και θα επιδιώξει με κάθε μέσο την πραγματοποίησή τους.
Ακούγεται σαν κοινωνικό δράμα αλλά δεν είναι. Το ύφος της κυρίας Αδάμ είναι ευθυμογραφικό και η ιστόρησή της σε απορροφά και σε κερδίζει αβίαστα ενώ «βλέπεις» και την ποιήτρια στα σημεία· ειδικότερα στα εισαγωγικά σημειώματα των κεφαλαίων και στο άυλο αερικό πλάσμα –την ταυτότητα του οποίου δεν θα σας αποκαλύψω– που έχει κανονικό ρόλο στις εξελίξεις.
Πρόκειται για υπέροχο και πραγματικά ενδιαφέρον μυθιστόρημα με ωραιότατη πλοκή και σκιαγραφήσεις χαρακτήρων, που είναι πολύ οικείοι, σαν να ξέρεις ήδη αυτά τα πρόσωπα, σαν να τους έχεις συναντήσει. Περιλαμβάνει και μια έτερη ιστορία, αυτή της Κατίνας, που εμβολίζεται μέσα στην ιστορία της Άσπας, εξίσου ενδιαφέρουσα και προσοδοφόρα στο σύνολο.
Μια απολαυστική ιστόρηση μιας ανθρώπινης ιστορίας –και όχι απάνθρωπης– καθώς η συγγραφέας, ενώ δίνει όλη την εικόνα, δεν στέκεται στα αρνητικά (συναισθήματα, γεγονότα κ.ο.κ.) ούτε στις δυσκολίες παρά αναδεικνύει τη θετική, την αισιόδοξη μεριά. Και στο τέλος, κλείνει γλυκά έχοντας επιτύχει την συγκίνηση του αναγνώστη και τη συμπάθειά του.
Ένα βιβλίο μυθοπλασίας, βασισμένο σε αληθινή ιστορία, που σε κερδίζει σε πολλά σημεία: η γραφή, η ιστορία, τα πρόσωπα, τα πάντα!
Αποκτήστε το! Διαβάστε κι απολαύστε το!
