Τον Ιούνιο του 2004 έκανε πρεμιέρα η ταινία The Terminal σε σκηνοθεσία Στίβεν Σπίλμπεργκ και σενάριο των Τζεφ Νάθανσον και Άντριου Νίκολ, καταφέρνοντας να ξεπεράσει τα 200 εκατομμύρια δολάρια παγκοσμίως. Πρωταγωνιστούν οι: Τομ Χανς, Κάθριν Ζέτα Τζόουνς, Στάνλεϊ Τούτσι, Ντιέγκο Λούνα κ.α.
Εμπνευσμένη από την αληθινή ιστορία του Μεχράν Καρίμι Νασερί, ο οποίος έζησε στον τερματικό σταθμό 1 του αεροδρομίου Charles de Gaulle του Παρισιού (από το 1988 έως το 2006) η ταινία εστιάζει στον Βίκτορ Ναβόρσκι, ο οποίος φτάνει στο Διεθνές Αεροδρόμιο Τζον Φ. Κένεντι της Νέας Υόρκης και μαθαίνει ότι έχει συμβεί πραξικόπημα στη χώρα του (Κρακόζια). Τώρα πια δεν μπορεί ούτε να εισέρθει στις ΗΠΑ αλλά ούτε να επιστρέψει πίσω στην πατρίδα του. Παγιδευμένος στο αεροδρόμιο, προσπαθεί να επιβιώσει και να εκπληρώσει μια παλιά υπόσχεση...
Τη δεκαετία του 2000, ο Στίβεν Σπίλμπεργκ σκηνοθέτησε μερικές εκπληκτικές ταινίες όπως τα: Catch Me If You Can (2002), Munich (2005), Minority Report (2002) και το υποτιμημένο αριστούργημα A.I. Artificial Intelligence (2001), ενώ δεν έλειψαν και οι μετριότητες τύπου War of the Worlds (2005) ή το απογοητευτικό Indiana Jones and the Kingdom of the Crystal Skull (2008). Το The Terminal θεωρήθηκε από πολλούς γλυκανάλατο και επιτηδευμένο, ωστόσο, είναι μια γλυκιά, τρυφερή και αισιόδοξη ταινία, η οποία στηλιτεύει την κατάχρηση εξουσίας, τη ματαιοδοξία και τον εγωισμό. Μοιράζει απλόχερα αγάπη και ανθρωπιά ανυψώνοντας τις άξιες και το ιδανικά μιας κοινωνίας που καταρρέει από την πνευματική ένδεια.
Η πρώτη συνεργασία του Τομ Χανς με τον Στίβεν Σπίλμπεργκ ήρθε το 1998 με την αριστουργηματική Διάσωση του στρατιώτη Ράιαν. Ακολούθησαν τα Catch Me If You Can (2002), The Terminal (2004), Bridge of Spies (2015) και το The Post (2017) Ελπίζουμε να συνεχίσουν.
Όπως σε όλες τις ταινίες του γνωστού σκηνοθέτη [(με εξαίρεση τα: The Color Purple (1985), Bridge of Spies (2015) και Ready Player One (2018)] τη μουσική συνέθεσε ο καταξιωμένος μαέστρος Τζον Γουίλιαμς. Μπορεί να έγινε παγκοσμίως γνωστός με κινηματογραφικές επιτυχίες όπως το Star Wars (1977) ή το Raiders of the Lost Ark (1981), ωστόσο, ο συνθέτης ξεκίνησε την καριέρα του με έναν πιο ιδιαίτερο τζαζ ήχο που στις μέρες μας –ίσως– θεωρείται ξεπερασμένος. Κι όμως, η μαγεία και η ομορφιά των κωμωδιών: How to Steal a Million (1966) του Γουίλιαμ Γουάιλερ, Fitzwilly (1967) του Ντέλμπερτ Μαν ή και το Not with my wife you don't (1966) του Νόρμαν Πάναμα, παραμένουν αναλλοίωτες, αφήνοντας το αποτύπωμά τους στο πέρασμα του χρόνου.
Μπορεί στο αποκορύφωμα της καριέρας του να δοκίμασε να γράψει μουσική για ρομαντικές κωμωδίες τύπου The Accidental Tourist (1988) ή το γλυκό Stanley & Iris (1990), ακόμα και το χριστουγεννιάτικο Home Alone (1990), ωστόσο το The Terminal έφερε έναν διαφορετικό, φρέσκο, αέρα στη φιλμογραφία του συνθέτη.
Το σάουντρακ του The Terminal είναι από τις όμορφες και ανθρώπινες δουλειές του Τζον Γουίλιαμς. Διαθέτει σωστές ποσότητες χιούμορ και ρομαντισμού ενώ τολμά να του δώσει μια ανατολικοευρωπαϊκή χροιά, με κύριο πρωταγωνιστή το κλαρινέτο και σε βοηθητικό ρόλο το ακορντεόν. Υπάρχει κάτι αισιόδοξο σε ολόκληρο το άλμπουμ, ένα χάδι ανθρωπιάς, ένα ηλιόλουστο χαμόγελο μέσα στη μουντάδα μιας κουρασμένης κοινωνίας.
Η Κρακόζια είναι μια φανταστική χώρα. Δείχνοντας την εύθυμη διάθεση, την αγάπη γι' αυτό που κάνουν, τον επαγγελματισμό και το χιούμορ τους, σκηνοθέτης και συνθέτης αποφάσισαν να χαρίσουν έναν αληθινό εθνικό ύμνο και να τον χρησιμοποιήσουν σωστά, σε δυο συγκεκριμένες σκηνές. Ο Τζον Γουίλιαμς έγραψε τον εθνικό ύμνο της Κρακόζια, που αν τον ακούσεις χωρίς να έχεις δει την ταινία σε πείθει για την αυθεντικότητά του.
Το κύριο θέμα The Tale of Viktor Navorski μας εισάγει αμέσως στον κόσμο της ταινίας και γνωστοποιεί στον θεατή τον εύθυμο, ζωηρό ρυθμό που θα τον ακολουθεί κατά τη διάρκεια της προβολής και ταυτόχρονα αφήνει μια γλυκιά νότα αλτρουισμού να τον τυλίξει, με έναν διάχυτο μεσογειακό αυθορμητισμό. Μια από τις πιο ενδεικτικές σκηνές είναι όταν ο Φρανκ Ντίξον, ο υπεύθυνος αναπληρωτής επίτροπος τελωνείων και προστασίας των συνόρων των ΗΠΑ, μπαίνει στο κέντρο ελέγχου και βλέπει από τις κάμερες τον Βίκτορ να κυκλοφορεί μέσα στον χώρο του αεροδρομίου με το μπουρνούζι και να πλένεται στις τουαλέτες. Η μουσική υπερτονίζει την αλλόκοτη εικόνα και ταυτόχρονα αφήνει το έθνικ ηχόχρωμα να λάμψει στα σύνορα της υποκρισίας μιας υπερδύναμης, που φοβάται να βγει από τα όρια και τους κανόνες. Μονό που η ανθρωπιά δεν θα έπρεπε να φυλακίζεται πίσω από όρια και κανόνες.
Στο κομμάτι Dinner with Amelia το ερωτικό θέμα της ταινίας, το οποίο θυμίζει το τραγούδι του 1955 In the Wee Small Hours of the Morning, σε μουσική Ντέιβιντ Μαν, στίχους Μπομπ Χίλιαρντ και ερμηνεία Φρανκ Σινάτρα, ο Τζον Γουίλιαμς ανακατεύει προσεκτικά πολλές ιδέες αφήνοντας μια όμορφη αίσθηση ελευθερίας και ρομαντισμού καθώς ο Βίκτορ και η όμορφη αεροσυνοδός Αμέλια, γευματίζουν γνωρίζοντας ο ένας τον άλλο.
Το The Fountain Scene είναι από τα πιο όμορφα κομμάτια του άλμπουμ διατηρώντας τη συναισθηματική ισορροπία καθώς ο Βίκτορ δείχνει στην Αμέλια το σιντριβάνι που κατασκεύασε για εκείνη και της εξομολογείται το λόγο που τον έκανε να ταξιδέψει στις ΗΠΑ. Η μουσική είναι όμορφη, δύο άνθρωποι από διαφορετικούς κόσμους έρχονται κοντά νιώθοντας κάτι αγνό και αληθινό. Η τρυφερή μελωδία του Γουίλιαμς σερβίρει τζαζ σφηνάκια στους θεατές.
Μια από τις δυνατές σκηνές της ταινίας είναι όταν ο Βίκτορ, χωρίς να γνωρίζει αγγλικά, περιφέρεται μέσα στο Terminal χωρίς να έχει καταλάβει ακόμα ότι η χώρα του βρίσκεται σε εμπόλεμη κατάσταση. Τότε ακούγεται ο εθνικός ύμνος της Κρακόζια από τις διάσπαρτες τηλεοράσεις του χώρου και τραβάει την προσοχή του. Τρέχει και στήνεται μπροστά από τις οθόνες προσπαθώντας να δει τι συμβαίνει. Από τις εικόνες των ρεπορτάζ και τον βαρύ τόνο των δελτίων ειδήσεων συνειδητοποιεί την πραγματικότητα.
Η μουσική τον ακολουθεί διατηρώντας απόσταση, αφήνοντας μια ξεψυχισμένη παραλλαγή του κυρίου θέματος και στη συνέχεια αποκτά έναν πιο δραματικό τόνο όταν οι λέξεις «καταστροφή», «πόλεμος», «πατρίδα» εμφανίζονται στα δακρυσμένα μάτια του σαστισμένου Βίκτορ. Πρέπει να τηλεφωνήσει, να μάθει τι ακριβώς συμβαίνει, όμως δεν ξέρει πού να απευθυνθεί, έντρομος ζητά βοήθεια από τους βιαστικούς περαστικούς αλλά κανείς δεν είναι πρόθυμος να ασχοληθεί μαζί του. Ένα εξαιρετικό πλάνο δείχνει την ανθρώπινη μοναξιά μέσα σε ένα τεράστιο πλήθος ανθρώπων.
Το The Terminal είναι από τις πιο γλυκές και ανθρώπινες δουλείες του Τζον Γουίλιαμς. Είναι πασίδηλος ο ενθουσιασμός του συνθέτη, το κέφι και η όρεξη για κάτι καινούργιο, μακριά από φιλικούς εξωγήινους και αεικίνητους αρχαιολόγους, δίνοντας μια αισιόδοξη αύρα στο σάουντρακ, το οποίο είναι ικανό να σου φτιάξει τη διάθεση, ακόμα κι αν κάποια στιγμή βρεθείς εγκλωβισμένος στο αεροδρόμιο...
Επιμέλεια - διορθώσεις: Τζένη Κουκίδου
Συνθέτης: John Williams
Δισκογραφική: Decca
Tracklisting:
1. The Tale of Viktor Navorski
2. Dinner with Amelia
3. A Legend is Born
4. Viktor and His Friends
5. The Fountain Scene
6. The Wedding of Officer Torres
7. Jazz Autographs
8. Refusing to Escape
9. Krakozhia National Anthem and Homesickness
10. Looking for Work
11.Gupta's Deliverance
12. Finding Coins and Learning to Read
13. Destiny... Canneloni... and the Tale of Viktor Navorski
14. A Happy Navorski Ending!
