Από πού κι ως πού Ιόνιο πέλαγος;

Όταν η Ήρα ανακάλυψε πως ο Δίας την απατούσε με μια ιέρειά της, την Ιώ, τότε εκείνος την μεταμόρφωσε σε αγελάδα για να την γλυτώσει από την οργή της συζύγου του.

Όμως η Ήρα, που ήξερε τα βίτσια του άντρα της, ούτε και πάλι πείστηκε πως δεν την γουστάρει έστω και ως τροφαντή αγελαδίτσα και τον έβαλε να ορκιστεί ότι δεν θα την απατήσει ξανά!

Ο Δίας άρχισε τις μαλαγανιές:

— Εγώ εσένα; Φωτιά να ρίξω να με κάψω! Τι είναι αυτά που λες Ήρα, μοναδική μου αγάπη;

Η ψυλλιασμένη Ήρα ρώτησε και έμαθε για κάποιους όρκους που ονομάζονται αφροδίσιοι και δεν ποινικοποιούν κάποια μικρά, αθώα ψεματάκια που λένε οι σύζυγοι. Και τότε, για να είναι σίγουρη, ζήτησε να πάρει την αγελάδα-Ιώ υπό την προστασία της.

Πού να τολμήσει να της αρνηθεί ο Δίας!

Την πήρε λοιπόν και την πήγε σε έναν κάμπο όπου την άφησε να βοσκάει ενώ έβαλε τον Άργο, ένα τέρας με εκατό μάτια που εκ περιτροπής τα έκλεινε για να κοιμηθεί ώστε να μην του ξεφεύγει τίποτα, να την προσέχει όλη την ώρα.

Όμως ο Δίας, που δεν είχε κοπάσει ακόμα ο έρωτάς του για την Ιώ, έβαλε τον Ερμή να αποκοιμίσει με τον αυλό του τον Άργο και μόλις εκείνος έκλεισε και το τελευταίο μάτι… χραααπ! Τον αποκεφάλισε!

Η Ήρα πολύ στεναχωρήθηκε που ο Ερμής ξεμάτιασε τον Άργο, μάζεψε ένα ένα και τα 100 μάτια που κατρακυλούσαν μακριά από το υπόλοιπο κορμί και τα συγκέντρωσε όλα μαζί φορώντας τα στην ουρά του ιερού της πουλιού, του παγονιού!

Κι αντί να ξεσπάσει στον Ερμή ή στον αντρούλη της, πάλι τα πλήρωσε η Ιώ! Της έστειλε έναν οίστρο, μια σατανική βοϊδόμυγα, να μην την αφήνει σε ησυχία.

Η ταλαίπωρη αγελαδίτσα άρχισε να τρέχει για να γλυτώσει από την βοϊδόμυγα. Έπιασε θάλασσα, ανακάλυψε το περίφημο ναυάγιο της Ζακύνθου πριν ακόμα ναυαγήσει, σεργιάνισε στα γραφικά σοκάκια της Πάργας, άπλωσε την κορμάρα της στις ατέλειωτες παραλίες της Ηλείας, κόντεψε να βουλιάξει στο Φρέαρ των Οινουσσών, το βαθύτερο σημείο της Μεσογείου, έκανε ηλιοθεραπεία στον εξωτικό Μύρτο, κουτσομπόλεψε λιγουλάκι με την Πηνελόπη καθώς περιμένανε τον Οδυσσέα, έκανε σερφ στους Εγκρεμνούς, γέμισε με σκορπιούς τον Σκορπιό για να έρθουν κάτι μεγιστάνες να κάνουν το κέφι τους, έπιασε Σικελία και παρακολούθησε αρχαίο θέατρο στην Ταορμίνα, όταν ακόμα λεγόταν Ταυρωμένη, περιπλανήθηκε στα καντούνια της Κέρκυρας όπου έφαγε κουμ-κουάτ και ήπιε τζιτζιμπίρα αν και απέφυγε διακριτικά την παστιτσάδα (ήταν σε διατροφή βλέπετε), βρήκε την ησυχία της στους Παξούς πριν πλακώσουν οι Ιταλοί μπατιροτουρίστες... μ' άλλα λόγια χαρτογράφησε όλη την περιοχή η οποία, προς τιμή της, ονομάστηκε Ιόνιο πέλαγος.

Και μην νομίζετε πως η περιπέτειά της τελειώνει εδώ. Έχει και συνέχεια...

Πού;

Ανατολικά...

Από πού κι ως πού Βόσπορος;

Μες στου Βοσπόρου τα στενά

Ένα βόδι κλαίει, κλαίει τα δειλινά

Κι η βοϊδόμυγα πλάι του

Τσιμπάει και ενοχλάει του

Μέχρι τώρα την Ιώ την αποκαλούσαμε αγελαδίτσα. Πώς μεταμορφώθηκε σε βόδι και τελικά βάφτισε και τον Βόσπορο είναι αρκετά ασαφές.

Το σίγουρο όμως είναι ότι, η κακομοίρα η Ιώ, ξεκίνησε ως αγελαδίτσα το ταξίδι της για να ξεφύγει από την βοϊδόμυγα κι απ' όπου περνούσε άφηνε το στίγμα της. Πέρασε το Ιόνιο, του έδωσε το όνομά της, περιηγήθηκε στον Άξενο Πόντο και τον έκανε Εύξεινο (θα το δούμε αργότερα αυτό, έχει ζουμί η υπόθεση), με τα πολλά έφτασε και χαρτογράφησε σπιθαμή προς σπιθαμή τα παράλια του ιστορικού πορθμού που χωρίζει την Ευρώπη από την Ασία και που πολλά χρόνια αργότερα θα φιλοξενούσε την τεράστια, με κάθε έννοια, Κωνσταντινούπολη.

Μόνο που στον δρόμο έγινε βόδι κανονικό!

Γι' αυτό άλλωστε ονομάστηκε βοός + πόρος, του βοδιού το πέρασμα.

Οι Οθωμανοί τον παρέλαβαν Βόσπορο και τον μετονόμασαν σε Boğazı (μποαζί, που σημαίνει πορθμός – φαντασία μηδέν οι γείτονες).

Οι δε Άγγλοι, ζηλιάρηδες μέχρι αηδίας, κάνανε copy paste σε μια δική τους πόλη, το διάσημοOxford (Ox + ford), δήθεν ότι δεν θα το παίρναμε χαμπάρι.

Για την ιστορία, η Ιώ συνέχισε την τουρνέ κατεβαίνοντας νότια και τελικά έφτασε στη Μέμφιδα της Αιγύπτου όπου ξαναπήρε την ανθρώπινή της μορφή.

Ανακτώντας ξανά την σιλουέτα της, οι φήμες λένε ότι το γλέντησε με δύο πιάτα κερκυραϊκή παστιτσάδα που είχε απωθημένο από το ταξίδι της στο Ιόνιο.

Η λαχτάρα όμως με την οποία καταβρόχθισε την παστιτσάδα έβαλε σε υποψίες την Ήρα η οποία λίγους μήνες αργότερα επιβεβαιώθηκε όταν η Ιώ γέννησε τον γιο του Δία, τον Έπαφο (καταρρίπτοντας έτσι τους αφροδίσιους όρκους του Δία, δήθεν ότι ο έρωτάς τους ήταν ανΈπαφος).

Και τότε η Ήρα έστειλε τους Κουρήτες να κλέψουν τον μικρούλη Έπαφο και άντε, ξανά μανά, η Ιώ να τρέχει να τον βρει.

Στο τέλος τον βρήκε κάπου στη Συρία όπου και σταμάτησε επιτέλους την περιπλάνησή της και τελικά βρήκε την ηρεμία της μόνο όταν ο Δίας την έκανε αστερισμό.

Όλοι εσείς που ανήκετε στο ζώδιο του Ταύρου μπορείτε να συμπάσχετε με την αγελαδίτσα-βόδι-ταύρο και να σιγοτραγουδήσετε μαζί με τον Αλκίνοο:

Θέλω να πιω όλο τον Βόσπορο

αλλάζουνε εντός μου τα σύνορα του κόσμου…

Γιώργος Ζώτος

Επιμέλεια - διορθώσεις: Τζένη Κουκίδου

Πρώτη δημοσίευση

Η ευθυμογραφική σειρά του Γιώργου Ζώτου Από πού κι ως πού; δημοσιεύτηκε στο koukidaki.gr κάθε Κυριακή από τις 13 Ιουλίου 2025. Ξεκινήστε από την αρχή.

Στη συνοδευτική εικόνα βλέπετε πίνακα Θανάση Λάλα [Εndurance of the heart, metal and plexi glass]