Η Μάριαμ Πολυγένη, πέρα από κειμενογράφος, εκφωνήτρια, αρχισυντάκτρια σε sites μεγάλης επισκεψιμότητας και ιδρύτρια του emotions.gr, έχει και απίστευτη μεταδοτικότητα -γιατί μια πένα από μόνη της δεν κάνει κανέναν συγγραφέα. Έτσι, παρά την επιφυλακτικότητά μου και το κάποιο «άγχος» που έχω όταν πρόκειται να δώσω κριτική σε έναν φίλο, «Η Εριέττα και το βιβλίο φαντασίας» μού έλυσαν το δεξί χέρι κι ελευθέρωσαν τη φωνή του μυαλού.
Το βιβλίο πραγματεύεται την ιστορία ενός μικρού κοριτσιού που του αρέσει πολύ να παίζει με παιχνίδια, αλλά αδιαφορεί για τα βιβλία. Όταν η μικρή Εριέττα επισκέπτεται τη γιαγιά της στο χωριό και κάνει έναν απρόσμενο και πολύ ενδιαφέρον φίλο, μαθαίνει ότι τα βιβλία μπορούν να ξυπνήσουν τη φαντασία το ίδιο εύκολα με τα παιχνίδια και να προσφέρουν γνώσεις με τόσο διασκεδαστικούς τρόπους που να μη θέλεις να τελειώσουν ποτέ.
Η Εριέττα και το βιβλίο της δεν είναι ακριβώς παραμύθι -όχι με την έννοια που ήταν και είναι τα περισσότερα παραμύθια. Στο εξώφυλλο γράφει «Για όλες τις ηλικίες» και το εννοεί πραγματικά γιατί η Εριέττα είναι μέρος μια ιστορίας για όλους και όχι μόνο για παιδιά.
Πέρα από το ουσιώδες και αγαπημένο μήνυμα που δίνει, το πιο ευχάριστα σοκαριστικό είναι ότι δεν έχει όριο ηλικίας. Συγκαταλέγεται στα παραμύθια, μα η φωνή που ακούει τόσο ο μικρός όσο και ο μεγάλος αναγνώστης στο μυαλό κατά τη διάρκεια του βιβλίου δεν απευθύνεται σε παιδιά. Μιλά ειλικρινά, ανοιχτά και με βάση την καρδιά, έτσι που ο λόγος δε σχετίζεται με εκείνον που χρησιμοποιούν οι ενήλικες με τα παιδιά -ξέρετε, εκείνον με τα υποκοριστικά και την απλούστευση του λεξιλογίου, της γραμματικής, ακόμα και της σύνταξης «γιατί παιδιά είναι και δε θα καταλάβουν».
Τα παιδιά που δεν ξέρουν, για να καταλάβουν, χρειάζεται να μάθουν. Ψυχολόγοι λένε ότι πρέπει να ακούνε τα πράγματα με το όνομά τους -χωρίς αυτό να σημαίνει ωμότητα. Με αυτόν τον τρόπο, μαθαίνουν πιο γρήγορα, πιο ουσιαστικά, έχοντας την ευκαιρία να ανέβουν σκαλιά ικανοτήτων που διαφορετικά θα προσπερνώνταν ή αποφεύγονταν εν αγνοία.
Η Μάριαμ, λοιπόν, γνωρίζοντάς το αυτό, γράφει ως άνθρωπος προς άνθρωπο, χωρίς ηλικιακές δεσμεύσεις, παρά εστιάζοντας σε αυτήν την αγάπη της για τα βιβλία και στην ιστορία γύρω από αυτήν. Η Εριέττα εξάλλου ήταν εξαρχής η συνήθης ηρωίδα στις ιστορίες που έλεγε στα ανίψια της, περιπέτειες με βάση ακριβώς αυτό, τη λατρεία για την ανάγνωση.
Ακόμα, κάτι που παρατήρησα και μου άρεσε ήταν ο τρόπος αλλαγής ψυχοσύνθεσης της πρωταγωνίστριας από ένα κορίτσι αδιάφορο προς τα βιβλία σε ένα που ανυπομονεί να γυρίσει σπίτι και να ταράξει εκείνα που είχε αφήσει να κοιμούνται. Η μετάβαση έγινε γρήγορα αλλά δικαιολογημένα λόγω της ταχύτητας και έντασης των γεγονότων και συναισθημάτων της Εριέττας. Το να αγαπήσει ένα παιδί τη γνώση άλλωστε είναι κάτι εύκολο, αφού είναι περίεργο για τον κόσμο και ανυπομονεί να τον γνωρίσει -άπαξ και γίνει όμως η σύνδεση, η αγάπη είναι μόλις δίπλα.
Τέλος, οι εικόνες με τους ήρεμους γονείς, την ήρεμη και λογική γιαγιά, την ήρεμη και γλυκιά ατμόσφαιρα μεταξύ της οικογένειας είναι παράδειγμα κι έμπνευση τόσο για γονείς όσο και για παιδιά -τι πιο όμορφο από μία δεμένη οικογένεια με πραγματική επικοινωνία; Αν ένας γονιός δε διαβάζει μόνο τις λέξεις στο παιδί του από την «Εριέττα και το βιβλίο φαντασίας», αλλά διαβάζει και την ιστορία, τότε η μικρή ηρωίδα και το Σαββατοκύριακο στο χωριό έχει να διδάξει τόσο σε μικρούς όσο και σε μεγάλους.
Το προτείνω ανεπιφύλακτα και εγγυώμαι ότι τόσο η ιστορία όσο και η εικονογράφηση θα κάνουν τα μικρά σας -και εσάς- να το αγαπήσετε και να ανυπομονείτε για την επόμενη περιπέτεια της Εριέττας. Μάριαμ, περιμένουμε!
Μαρία Α. Καρμίρη
Το μυθιστόρημα για παιδιά τής Μάριαμ Πολυγένη, Η Εριέττα και το βιβλίο φαντασίας, κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Σαΐτη. Εικονογράφηση: Μαριάννα Συμεωνίδη
