Το Υπουργείο πολιτισμού ανέλαβε την οικονομική υποστήριξη του έργου Η σκύλα (La Chienne, 1929) από ένα μυθιστόρημα του Georges de la Fouchardiere σε θεατρική απόδοση Κερασίας Σαμαρά, τιμώντας τον μεγάλο συγγραφέα που γεννήθηκε πριν 150 χρόνια.
Το ιδιαίτερο θέατρο Αλκμήνη φιλοξενεί αυτή την παράσταση, που παίζεται στη χώρα μας για πρώτη φορά. Ένα σκληρό έργο που δεν μασάει τα λόγια του και δείχνει ξεκάθαρα την εκμετάλλευση, τη διαφθορά, τον μηδενισμό του ανθρώπινου παράγοντα μέσα από ένα ιδιότυπο χιούμορ που δείχνει τη βαθιά φθορά της κοινωνίας.
Η Κερασία Σαμαρά, που έχει αναλάβει και την σκηνοθεσία, και ο Δημήτρης Καραβιώτης αφηγούνται την ιστορία εκτός από τους δύο εμπόρους τέχνης, που ερμηνεύουν.
Η ιστορία του Μορίς, ενός καταπιεσμένου ανθρωπάκου, που ζει χρόνια δυστυχισμένος με την καταπιεστική σύζυγό του Αντέλ και με μοναδική του διέξοδο την περίεργη ζωγραφική του και που θα ερωτευτεί παράφορα μια πεταλουδίτσα της νύχτας, την αφελή Λουλού, που με την καθοδήγηση του νταβατζή Ντεντέ επιχειρούν να τον εξαπατήσουν. Και τα καταφέρνουν, αφού η διάθεση του στερημένου από χαρά Μορίς είναι να πιστέψει στην ψεύτικη αγάπη της Λουλού σαν την τελευταία του ελπίδα να ευτυχήσει.
Αυτή η συμβίωση θα τον κάνει σταδιακά να χάσει τα πάντα, από την ηθική του μέχρι και τους πίνακές του, για τους οποίους, η Λουλού, δηλώνει ότι είναι εκείνη που τους έχει ζωγραφίσει. Τραγική διαπίστωση ότι οι ειδικοί της τέχνης επιβεβαιώνουν αυτή την πατρότητα δείχνοντας, με ειρωνεία και χιούμορ, την ασχετοσύνη πολλών ανθρώπων που δηλώνουν ειδικοί.
Ακόμα και η ανακάλυψή του ότι τον απατά, δεν μπορεί να τον κάνει να φύγει μακριά από την καταστροφή του και το φινάλε θα βρει την Λουλού άγρια δολοφονημένη και τον δύστυχο Μορίς σε μια απόγνωση που θα τον ακολουθήσει μέχρι τον θάνατό του.
Μια αλληγορική παράσταση που δείχνει ξεκάθαρα ότι τα όρια της ηθικής, της εκμετάλλευσης και του πόθου, επί της ουσίας, δεν υπάρχουν και το πώς η δυστυχία γίνεται όπλο στα χέρια των κακόβουλων ανθρώπων που δεν διστάζουν να συντρίψουν την καλοσύνη και την ηθική για να κερδίσουν το χρήμα που επιθυμούν. Μια κοινωνία που κινείται μέσα από τους νόμους του βασιλιά Χρήματος που αυτός, και μόνο αυτός, καθορίζει τις αξίες των πάντων.
Μια πολύ καλή μεταφορά της Σκύλας, του μεγάλου συγγραφέα, με εξαιρετικές ερμηνείες, κυρίως από τον Μανώλη Ιωνά, που ερμηνεύει τον Μορίς, την Αγγελική Ξενία, την Χίλντα Ηλιόπουλου, που ερμηνεύει την Αντέλ, και από τον Χρήστο Κασιέρη που παίζει τον Ντεντέ – χωρίς να υπάρχει στέρηση και από τους υπόλοιπους ηθοποιούς που συμμετέχουν στην σκηνή. Μου άρεσε και η περιγραφή της ιστορίας του Μορίς· η σκηνοθέτης την τοποθέτησε πολύ προσεκτικά αλλά με μεγάλη επιτυχία.
Το βρήκα εξαιρετικά επίκαιρο, σαν να γράφτηκε σήμερα, μεταφέροντας στο κοινό όλα τα μηνύματα που πρέπει.
Αν και δεν έχει να κάνει με αυτή καθαυτή την παράσταση και δεν αφορά καθόλου τους συντελεστές, διαφωνώ κάθετα με την απαγορευμένη είσοδο σε νέους κάτω από 16 χρόνων, μην δίνοντας έτσι την δυνατότητα να μπορέσουν να την παρακολουθήσουν νεαροί άνθρωποι που διαμορφώνουν την ξεκάθαρη, αληθινή ματιά της κοινωνίας και τους κινδύνους που θα κληθούν να αντιμετωπίσουν. Σκέφτομαι μήπως βλέπουμε μπροστά μας κάποιους ειδικούς, όπως τους ειδικούς τέχνης του έργου, που δεν είναι επί της ουσίας, που δεν ξέρουν να ερμηνεύσουν τα όρια που πρέπει να μπαίνουν και τα μηνύματα που δίνει ένα έργο πριν μπουν στη διαδικασία να το απαγορεύσουν ή όχι. Άλλωστε, είπαμε, η κοινωνία είναι αυτό που όλοι μας δημιουργούμε και αξίζουμε και όλες οι ενέργειες είναι ένας καθρεφτισμός όλων μας.
Μπράβο σε αυτή την προσπάθεια, αποτελεί μια παράσταση που θα συζητηθεί δεόντως και δικαίως και ευχαριστώ την υπεύθυνη επικοινωνίας Μαρίκα Αρβανιτοπούλου για την άψογή της ενημέρωση σε όλες τις παραστάσεις που αναλαμβάνει. Για το θέατρο Αλκμήνη έχω γράψει πολλές φορές ότι αποτελεί έναν χώρο τέχνης ξεχωριστό, με πολύ ευγενικό προσωπικό και φτιαγμένο με πολλή αγάπη.
Επιμέλεια - διορθώσεις: Τζένη Κουκίδου
