Μακρόνησος/Τρωάδες σε κείμενο και σκηνοθεσία Ανδρέα Ζαφείρη στη σκηνή Brecht-2510, με τους Μαρία Βλάχου, Βίκυ Εδιάρογλου, Χάρη Γεωργιάδη, Έρη Μαριόγλου, Ειρηάννα Μπουμπάρη. Μια παράσταση εμπνευσμένη από αληθινές μαρτυρίες γυναικών που εξορίστηκαν στη Μακρόνησο κατά την περίοδο του Εμφυλίου.
Η Μακρόνησος (πήρε αυτό το όνομα λόγω του μακρόστενου σχήματός της) είναι ένα νησί του Αιγαίου πελάγους, κοντά στις ακτές της Αττικής, απέναντι από το Λαύριο. Αποτέλεσε τόπο εξορίας και μαρτυρίου χιλιάδων αριστερών στρατιωτών και πολιτών, λιποτακτών και κομμουνιστών από το 1947 ως το 1958. Το 2019 κηρύχτηκε από το Υπουργείο πολιτισμού αρχαιολογικός χώρος.
Εκεί γράφτηκε μία από τις μελανότερες σελίδες της ιστορίας μας. Οι κάτοικοί της ζούσαν κάτω από άθλιες συνθήκες διαβίωσης μέσα σε στενές, βρόμικες σκηνές μικρής χωριτικότητας. Χωρίς τροφή, νερό, κάτω από τον καυτό ήλιο ολημερίς, δούλευαν σκληρά, το χώμα έσκαβε τα κορμιά τους και το αλάτι έψηνε το δέρμα τους. Ομαδικοί και ατομικοί βιασμοί, τρομερές κι επίπονες δοκιμασίες, βασανιστήρια φριχτά, τρόμος, εξαθλίωση σωματική και ψυχική. Οι γυναίκες δε της Μακρονήσου, αυτές οι τραγικές φιγούρες, βίωσαν τον απόλυτο εξευτελισμό υποφέροντας.
Ο σκηνοθέτης κατάφερε, με αριστοτεχνικό τρόπο, να παραλληλίσει σκηνές από την αρχαία τραγωδία των Τρωάδων με αυτή της Μακρονήσου. Όπως η Κασσάνδρα έγινε παλλακίδα του Αγαμέμνονα, έτσι κι οι ηρωίδες της παράστασης έγιναν έρμαιο στα χέρια των σαδιστών-βιαστών τους. Όπως η Ανδρομάχη έχασε μέσα από την αγκαλιά της τον γιο της Αστυάνακτα, αφού τον καταδίκασαν σε θάνατο, έτσι κι οι μάνες της Μακρονήσου έχαναν τα παιδιά τους, αφού τους τα έπαιρναν με τη βία για να τα πάνε στις παιδουπόλεις που είχε δημιουργήσει η βασίλισσα. Όπως η Πολυξένη έγινε θυσία στον τάφο του Αχιλλέα, έτσι κι οι γυναίκες αυτές θυσιάστηκαν για τα ιδανικά τους, τα πιστεύω τους και την πατρίδα τους.
Μια πολύ καλοδουλεμένη παράσταση, ένα δυνατό κείμενο γροθιά στο στομάχι, αν αναλογιστεί κανείς το τι πέρασαν όλοι αυτοί οι άνθρωποι. Κανείς δεν φεύγει με ανάλαφρη διάθεση· το αντίθετο μάλιστα.
Δείτε την και σίγουρα θα νιώσετε τον πόνο, την απελπισία και την αγωνία τους.
Επιμέλεια - διορθώσεις: Τζένη Κουκίδου
