Η επιλογή μιας θεματικής από έναν συγγραφέα δεν είναι ποτέ τυχαία. Το έναυσμα μπορεί να είναι οποιοδήποτε. Κάτι που μπορεί να περάσει απαρατήρητο από άλλον άνθρωπο, για μένα μπορεί να είναι μια σπίθα που θα με οδηγήσει σε μια νέα δημιουργία ή σε μια ενδιαφέρουσα έρευνα.
Αποφάσισα να γράψω ένα θεατρικό έργο για τον ίδιο τον Φεδερίκο Γκαρθία Λόρκα μετά από την πρώτη μου επίσκεψη στο σπίτι του, στην Ασκερόσα, στο σημερινό Βαλδερούμπιο, το 2022. Ερευνώ τον Λόρκα από το 1986 και ακόμα συνεχίζω. Η έρευνά μου με οδήγησε στη συγγραφή του βιβλίου μου Ο Φεδερίκο Γκαρθία Λόρκα σε τρεις διαστάσεις (2000, 2023 εκδ. Κέδρος), σε διάφορα άρθρα και σε περίπου πενήντα διαλέξεις για τη ζωή και το έργο του μεγάλου δημιουργού. Σε όλα αυτά τα χρόνια έρευνας έχω επισκεφθεί όλα τα σπίτια της οικογένειας καθώς και χώρους στους οποίους σύχναζε και έχω πάρει εκατοντάδες φωτογραφίες.
Το σπίτι στο χωριό Βαλδερούμπιο είχε πολλά προσωπικά αντικείμενα της οικογένειας και η περιρρέουσα ατμόσφαιρα μου προκάλεσε διάφορα συναισθήματα. Σαν να επρόκειτο οι ένοικοί του να βγήκαν για μια βόλτα στο χωριό και θα επέστρεφαν σε λίγο. Επιπλέον, ήταν πολύ κοντά στο σπίτι της Φρανθίσκα Άλμπα, που ενέπνευσε τον Λόρκα να γράψει το έργο του Το σπίτι της Μπερνάρντα Άλμπα. Η επίσκεψή μου στο συγκεκριμένο σπίτι με έκανε να αντιληφθώ καλύτερα την κλειστοφοβική ατμόσφαιρα του έργου αλλά και πώς και πού φαντάστηκε ο συγγραφέας να κινήσει τους χαρακτήρες του. Φεύγοντας από το Βαλδερούμπιο, πήγα για ακόμα μια φορά στο σπίτι όπου γεννήθηκε ο Φεδερίκο, στο Φουέντε Βακέρος. Μου αρέσει να πηγαίνω σ' αυτό το χωριό γιατί έχει πράσινο και ηρεμία.
Το μυαλό μου ήταν γεμάτο με πληροφορίες και εικόνες από αντικείμενα, ρούχα, έπιπλα, βιβλία, φωτογραφίες. Ήμουν ενθουσιασμένη. Πέρασα την υπόλοιπη μέρα στο Κέντρο Μελετών Λόρκα ψάχνοντας και άλλα στοιχεία. Επιστρέφοντας στην Κύπρο, άρχισα να ταξινομώ τις σκέψεις και τα συναισθήματά μου.
Αποφάσισα λοιπόν ότι έπρεπε να κάνω γνωστές και άλλες πτυχές της προσωπικότητας του Λόρκα που δεν είχα συμπεριλάβει στο βιβλίο μου Ο Φεδερίκο Γκαρθία Λόρκα σε τρεις διαστάσεις και θα τον ζωντάνευα αυτή τη φορά στο σανίδι. Θα μιλούσε ο ίδιος, σε πρώτο πρόσωπο, για όλα, προσκαλώντας έτσι τον θεατή να τον καταλάβει καλύτερα πρώτα ως άνθρωπο, ως τον πρωτότοκο γιο μιας εύπορης οικογένειας σε ένα χωριό και μετά ως τον μεγάλο δημιουργό. Έτσι, δημιούργησα σκηνές που αναφέρονται στη διάδρασή του ως γιος και αδερφός. Σαφέστατα οι διάλογοι είναι δικής μου επινόησης, είναι όμως βασισμένοι σε στοιχεία που βρήκα. Ζωντάνεψα τα αδέρφια του με τα οποία είχε εξαιρετική σχέση, αναφέρομαι σε αδερφικές στιγμές που έζησαν μαζί όπως μπορεί να έχει ο κάθε άνθρωπος, ζωντάνεψα τη μητέρα του την οποία υπεραγαπούσε, παρουσιάζω στον αναγνώστη ή θεατή κάποιους από τους φίλους του για να φτάσω στο δημιουργικό του έργο και στον θάνατο που παραμόνευε. Τον εκτέλεσαν για να τον σωπάσουν και τον έκαναν αθάνατο.
Οι δεκατέσσερις σκηνές του έργου θα ταξιδέψουν τον αναγνώστη ή θεατή σε έναν άγνωστο κόσμο μιας άλλης εποχής και θα ρίξουν φως στη διαμόρφωση της προσωπικότητας του Λόρκα και στο δημιουργικό του ταλέντο. Θα του δώσουν επίσης την ευκαιρία να «συνομιλήσει» με σημαντικούς λόγιους και καλλιτέχνες της εποχής.
Είναι σημαντικό έργο για μένα, ως συγγραφέα, γιατί μέσα από αυτό το θεατρικό έργο αποκαλύπτω άγνωστες πτυχές της ζωής του μεγάλου δημιουργού που ανήκει στη γενιά του 1927, προκαλώντας μια διαφορετική επικοινωνία με το ελληνόφωνο κοινό.
Άνδρη Χριστοδίφου-Αντωνιάδου
Επιμέλεια - διορθώσεις: Τζένη Κουκίδου
Το θεατρικό της Άνδρης Χριστοφίδου-Αντωνιάδου Εγώ, ο Φεδερίκο Γκαρθία Λόρκα κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Βακχικόν.
Η Άνδρη Χριστοφίδου-Αντωνιάδου γεννήθηκε στη Λεμεσό. Σπούδασε Γαλλική και Ισπανική Φιλολογία στο Πανεπιστήμιο του Λονδίνου καθώς και Εκπαιδευτική Ψυχολογία και Παιδαγωγικά στο Πανεπιστήμιο της Σορβόννης. Σπούδασε ακόμα στα Πανεπιστήμια της Σαραγόσας, της Νίκαιας, του Μονμπελιέ και στην Παιδαγωγική Ακαδημία της Ερφούρτης. Υπηρέτησε ως διευθύντρια και καθηγήτρια στη Μέση Εκπαίδευση Κύπρου. Μιλά αγγλικά, γαλλικά, ισπανικά, ιταλικά και γερμανικά. Έχει γράψει δεκατρία βιβλία (μυθιστορήματα, ποίηση, θεατρικά έργα, δοκίμια), τρία από τα οποία συγκαταλέχθηκαν στις βραχείες λίστες για το Κρατικό Βραβείο Λογοτεχνίας της Κύπρου. Έχει μεταφράσει λογοτεχνικά έργα. Της έχουν απονεμηθεί πολυάριθμα λογοτεχνικά βραβεία και αριστεία, μεταξύ των οποίων το Α' Βραβείο Πεζογραφίας Μάρκου Αυγέρη (2022), το Α' Βραβείο Ποίησης στον Παγκόσμιο Διαγωνισμό Αμφικτυονίας Ελληνισμού (2014) και το Αριστείο του ΕΠΟΚ (2020). Έχει επίσης τιμηθεί από το Διεθνές Επιμελητήριο Συγγραφέων και Καλλιτεχνών (CIESART) με έδρα τη Βαρκελώνη, για την προσφορά της στη λογοτεχνία και τον πολιτισμό. Έργα της μεταφράστηκαν στα αγγλικά, ισπανικά, γαλλικά, γερμανικά, ρουμανικά, σέρβικα και κινέζικα. Δίνει διαλέξεις στην Κύπρο και στην Ευρώπη σε διάφορες γλώσσες. Είναι από τους σημαντικότερους ερευνητές διεθνώς για τον Λόρκα. Είναι επίσης σημαντικότατη ερευνήτρια για το έργο του Θερβάντες. Οι έρευνές της είναι αρχειοθετημένες σε διεθνή ιδρύματα και πανεπιστήμια. Το 2019 ίδρυσε και διευθύνει το Κέντρο Ανάπτυξης Πολιτισμού Ad Litteram στη Λεμεσό. Συνεργάστηκε με τον Θεατρικό Οργανισμό Κύπρου, το Κρατικό Θέατρο Βορείου Ελλάδος και άλλα θεατρικά σχήματα για έργα του Λόρκα. Το Εγώ, ο Φεδερίκο Γκαρθία Λόρκα είναι το δεύτερο θεατρικό της έργο.
