Εγγραφή στο newsletter για να μη χάνετε τίποτα! *** Φωνή τέχνης: Έχουμε πρωτιές! *** Δωρεάν διπλές προσκλήσεις! *** Κατεβάστε ΔΩΡΕΑΝ e-books ή διαβάστε λογοτεχνικά κείμενα σε πρώτη δημοσίευση ΕΔΩ! *** Αν σας αρέσει το θέατρο -παρακολουθείτε όλα τα είδη- ή έχετε άποψη για μουσικά άλμπουμ ή για ταινίες ή διαβάζετε λογοτεχνικά έργα κτλ. και επιθυμείτε να μοιράζεστε τις εντυπώσεις σας μαζί μας, επικοινωνήστε με το koukidaki. Αρθρογράφοι, κριτικογράφοι, άνθρωποι με ανάλογη κουλτούρα ζητούνται! *** Δείτε τις ημερομηνίες των προγραμματισμένων κληρώσεων στη σελίδα των όρων.
ΚΕΡΔΙΣΤΕ ΒΙΒΛΙΑ ακολουθώντας τους συνδέσμους. Μυθιστορήματα: Οι Ελληνίδες: Η υποδόρια επανάσταση * Οι μοίρες της αστροφεγγιάς, Οικογένεια Πελτιέ, Η κατάρα, Ροζ, Ανθοπωλείον ο Έρως * Το δάσος των ψυχών * Ρε μπαγάσα * Σε είδα * Μέθεξη * Άννα * Ο καπετάνιος τση Ζάκυθος * Το κορίτσι της Σελήνης * Οι τρεις πίνακες * Η φυγή των τεσσάρων ** Αληθινή ιστορία: Το ανυπεράσπιστο αγόρι * Από τις στάχτες της Καντάνου * Σαν μαργαριτάρι από σ' αγαπώ ** Ποίηση: Δεύτερη φωνή Ι * Εν αρχή ην ο έρως ** Διηγήματα: Ένα πιο σκοτεινό φως * Η οργή του Θεού και άλλες ιστορίες ** Νουβέλα: Αγόρια και κορίτσια ** Διάφορα άλλα: Οι πουτ@νες κι εγώ * Πέντε βιβλία από τις εκδόσεις Ελκυστής * Έξι τίτλοι από τις εκδόσεις Ελκυστής * Βιβλιοδώρα από τις εκδόσεις Ελκυστής ** Για παιδιά: Η περιπετειώδης εξαφάνιση του Καλτσάκη

Εγκέφαλος Ψάρι

Εγκέφαλος Ψάρι, Λίλιας Τσούβα

Τη γραφή της Λίλιας Τσούβα τη θυμάμαι έντονα –παρά τον όγκο πραγμάτων που διαβάζω– από τη συλλογή διηγημάτων της, Το τραγούδι των Ινουίτ, που κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Βακχικόν όπως και το προκείμενο, δηλαδή η ποιητική της συλλογή Εγκέφαλος Ψάρι.

Η όμορφη αφηγηματικότητα, που είχα συναντήσει στα διηγήματά της, επιστρέφει στα ελληνικά γράμματα με μία ακόμη φρέσκια, νέα ματιά σε ποιητική φόρμα. Η κυρία Τσούβα, προφανώς, είναι μία πένα που εξετάζει νέα δεδομένα και αποφεύγει την αποστείρωση και τις στείρες ή παγιωμένες (εγ-)γραφές.
Γίνεται σουρεαλιστική, μεταφυσική ή μεταφορική, πάντως (τέρμα) δημιουργική κι επιστρατεύει όλα τα μέσα. Γίνεται λεξοπλαστική, λεξομορφοποιητική, στιχομορφοποιητική, διαθέτει μια γραφιστική παρουσίαση των κειμένων, εικονική παρουσίαση-σημασία κ.λπ. Έχει φαντασία· καταλήγοντας σε μία λέξη. Δημιουργική φαντασία, που την εκμεταλλεύεται κατά το δοκούν, και δομεί μ' εκείνη μια προσωπική υπογραφή. Μια ταυτότητα. Για παράδειγμα, στο Λέπια ημέρας, ο τίτλος του πρώτου έργου που διαβάζουμε, σε παραπέμπει στα λεπτά (;) ή στις στιγμές (;)... δεν ξέρεις γιατί δεν έχεις εξερευνήσει τον στίχο ακόμα όμως καταλαβαίνεις πώς λειτουργεί αυτό το ουσιαστικό εκεί. Κι αλλού, όταν λέει σχοινόπρασα οι μέρες είναι εύγλωττο αυτό που «βλέπει»/νιώθει, πώς το βλέπει, τι εννοεί και πώς το εννοεί. Χρησιμοποιεί και διαχειρίζεται, με άλλα λόγια, ό,τι υπάρχει τριγύρω, στον κόσμο, κατά τη δική της «ματιά». Σημειολογεί εκμεταλλευόμενη τις αποχρώσεις της γλώσσας και την ευελιξία της.
Αντί κρασί,
    υδράργυρος.

Η μοναξιά μου αμοιβάδα.
Παίρνει την πιο κλισέ κλαίουσα ιτιά (σ. 21) και την αναδημιουργεί προσωποποιώντας την με κάποιο τρόπο, της δίνει πνοή και την κάνει μέσο επικοινωνίας, δίαυλο με τη μητέρα (την οποία τιμά σε αυτό το βιβλίο κι αναφέρεται σε εκείνη αρκετά) στο Ιτιά (καμιά εικοσαριά σελίδες παρακάτω).
Φοβόσουν το σκοτάδι.
Τώρα η νύχτα σου
βούτυρο στη φέτα του ψωμιού.

ποια η δυνατότητα αντι-
    κατάστασης του χαμένου χρόνου
αφού ξοδεύεσαι δίχως αφή.
Αν και ξεκάθαρα ποιητική η συλλογή αυτή, εκείνη εμφανίζεται και αφηγηματική και διαλογική. Διακρίνουμε εναλλάξ πρώτο και τρίτο πρόσωπο στο ίδιο κείμενο, όπως θα περιμέναμε να συμβεί σε μια πεζογραφία.
Υφολογικό της στοιχείο αποτελεί και η άναρχη σύνταξη. Καταφεύγει συχνότατα σε μη δόκιμα συντακτικά σχήματα κερδίζοντας όμως έτσι σε άποψη και στιλ ενώ το σύνολο λειτουργεί ωραιότατα.
Στις κρεμαστές του κόσμου γέφυρες
ψάρια κλόουν στροβιλίζονται,
δέντρα σεκόγια ψιθυρίζουν.
Το ψάρι που το πρωτοσυναντάμε στον γενικό τίτλο απαντάται γενικότερα, υπάρχει, μη πω κυριαρχεί, στα έργα όπως και το υδάτινο στοιχείο. Εξάλλου το υγρό συνδέεται αυτοστιγμεί με το ψάρι και τα άλλα θαλάσσια ή υδροβιότοπα πλάσματα. Σκέφτομαι ότι το νερό συνδέεται και με τον άνθρωπο αφού κατά βάση από νερό αποτελείται κι αυτός, άρα και με την ίδια.
«Βλέπω» και την άνοιξη στους στίχους, να προκαλεί/ται μια αισιοδοξία. Συναντώ και ήρωες από την Οδύσσεια και τη Μυθολογία, και μάλιστα με μια δική της προσέγγιση (όπως στη σ. 54 ως προς την ιστορία της Πηνελόπης).

Διαβάζω και όσο διαβάζω αισθάνομαι σαν να συνεχίζεται το λογοτεχνικό ταξίδι των Ινουίτ· με παραπέμπει. Επίσης, διακρίνω τον/την ποιητή/ρια μέσα στα έργα και παρατηρώ την οντότητα που αποκτούν τα τραγούδια, τον χώρο που καταλαμβάνουν, το πώς χρωματίζουν με μελωδίες τις στιγμές...
Τις νύχτες
στις ξεχασμένες όχθες
απλώνονται μικρές τελείες, οι
λέξεις που δεν θα προφέρουμε ποτέ.
Δεν ξέρω γιατί «είδε» τον λαβύρινθο, τον Μινώταυρο, την Αριάδνη και τον μίτο της στην Κνωσό κι έχω αναρωτηθεί ήδη μερικές φορές ποιο από τα δύο ουσιαστικά του τίτλου αποτελεί τον επιθετικό προσδιορισμό (δουλεύει αμφίρροπα). Ξέρω όμως ότι με ταξιδεύει ακόμα μία φορά. Έχει κάτι το εξωτικό αλλά πολύ δικό μας ταυτόχρονα και στο σύνολο, αυτό το στοιχείο, παρουσιάζει μεγάλο ενδιαφέρον και κάνει την εμπειρία απολαυστική.



ΔΩΡΑ - Κλικ σε εκείνο που θέλετε για πληροφορίες και συμμετοχές
Νόστος, Εν ονόματι της μούσας Ερατώς, Διόρθωση Ημαρτημένων, Η χρυσή κληρονόμος και ΦρουτίνοΗ φυγή των τεσσάρων, Χάρη Μπαλόγλου΄Σε είδα, Ιωάννη ΜαρίνουΑγόρια και κορίτσια, Δημήτρη ΣιάτηΈνα πιο σκοτεινό φως, Μαρίας ΣυλαϊδήΟ καπετάνιος τση ΖάκυθοςΗ οργή του Θεού και άλλες ιστορίες, Ιωάννας Σερίφη
Βιβλιοδώρα από τις εκδόσεις ΕλκυστήςΟι τρεις πίνακες, Βαΐας ΠαπουτσήΈξι τίτλοι από τις εκδόσεις ΕλκυστήςΤο κορίτσι της Σελήνης, Μαργαρίτας ΔρόσουΤο ανυπεράσπιστο αγόρι, Αλέξανδρου ΠιστοφίδηΤο δάσος των ψυχών, Ιωάννη ΜαρίνουΗ περιπετειώδης εξαφάνιση του Καλτσάκη, Ευαγγελίας Τσαπατώρα
Μέθεξη, Μαρίας ΠορταράκηΣαν μαργαριτάρι από σ' αγαπώ, Αντώνη ΠαπαδόπουλουΡοζ, Ανθοπωλείον ο Έρως, Οικογένεια Πελτιέ, Οι μοίρες της αστροφεγγιάς, Η κατάραΕν αρχή ην ο έρως, Ευαγγελίας ΤσακίρογλουΑπό τις στάχτες της Καντάνου, Χριστίνας Σουλελέ
Άννα, Μαρίας ΚέιτζΔεύτερη φωνή Ι, Γιάννη Σμίχελη