Ο τραγωδός είναι ο ηθοποιός που καλείται να φέρει εις πέρας την ερμηνεία ενός δυσβάστακτου τραγικού ρόλου, μέσα από τις συνεχείς έρευνες, μελέτες και προεργασίες που απαιτούνται όχι μόνο για να μπορέσει να εντρυφήσει στον ρόλο του αλλά και στο έργο και γενικώς στο κλίμα της εποχής. Την περίοδο δηλαδή που γράφτηκε η τραγωδία και τι συνθήκες επικρατούσαν στην καθημερινότητα των Αθηναίων πολιτών αλλά και η πολιτική που υπήρχε εκείνη την εποχή. Η έρευνα, τις περισσότερες φορές, είναι κάτι που γίνεται από όλους τους ηθοποιούς που πρωταγωνιστούν ή συμμετέχουν σε μια παράσταση, πόσο μάλλον όταν το έργο ή ο ρόλος, που έχουν να ερμηνεύσουν, ανήκουν σε μια εποχή που δεν γνώρισαν. Οι μαρτυρίες για το κλίμα έχουν καταγραφεί σε αρκετά βιβλία από πολλούς ιστορικούς μελετητές και παρόλο που μας χωρίζει μεγάλο χρονικό διάστημα από την εποχή εκείνη, εντούτοις, αν διαβάσει κανείς θα δει ότι πολλοί από αυτούς τους μελετητές συμφωνούν σε πολλά σημεία για τη ζωή και τη δράση της αρχαίας Αθήνας. Η αρχαία Ελλάδα και το θέατρο, εκείνα τα χρόνια, είναι καταγεγραμμένα και έτσι υπάρχουν σίγουρες μαρτυρίες για τις πρώτες παραστάσεις στην Αθήνα.
Στο αρχαίο δράμα κυριαρχεί η μουσική αλλά περισσότερο η μουσικότητα, που έχει να κάνει, όχι με τους ήχους, της λύρας ή του αυλού, αλλά με τον τρόπο και με την άσκηση, που έχει καταθέσει ο ηθοποιός για να μπορέσει να εκφέρει όσο το δυνατόν καλύτερα τον τραγικό λόγο μέσα από την εκφορά του λόγου του αλλά και μέσα από την κίνησή του. Είναι απαραίτητη λοιπόν η χρήση της μουσικότητας για την απόδοση ενός τραγικού ρόλου. Μεγάλο ρόλο σε αυτό έχει η θητεία του ηθοποιού, πέρα από το ταλέντο του και την προσήλωσή του. Επίσης, μεγάλο ρόλο παίζει όταν ο τραγικός ρόλος ηχεί σε ανοιχτό θέατρο όπως είναι το φυσικό μέρος για το αρχαίο δράμα. Μεγάλο ρόλο σε αυτό έχει και η μεταγραφή που υπάρχει ή που ετοιμάζεται κατά παραγγελία για την συγκεκριμένη πρεμιέρα.
Οι μεταγραφές του Γρυπάρη θεωρήθηκαν πολύ κοντά στο πρωτότυπο αλλά δυστυχώς είναι αντιθεατρικές. Εκεί, ο ηθοποιός θα έπρεπε να τους προσδώσει την άνεση του προφορικού λόγου με την απαραίτητη προϋπόθεση να κάνει άψογη χρήση της ελληνικής γλώσσας. Απαραίτητο είναι, λοιπόν, να έχει καλλιεργήσει το διάφραγμά του, να ξέρει να χρωματίζει τις λέξεις για να φανερώσει πιο ολοκληρωμένα τα συναισθήματα του ήρωα, να χρησιμοποιεί τις παύσεις του κατά τον σωστό τρόπο (περισυλλογή, έκπληξη, απορία κ.α) και, ένα από τα κυριότερα, να ακούει τον συνομιλητή του για να μπορέσει με την αρμονία του διαλόγου να είναι στο ίδιο μήκος με αυτό που του έδωσε ο ομότεχνός του. Ακόμα και σε μια σκηνική έξαρση του ενός, αιτία είναι ο άλλος ή αυτό που πληροφορείται από τον άλλο. Εκεί, και η γλώσσα έχει μέσα της τη μουσικότητα όπως απαιτεί η αρχαία τραγωδία.
Καλό θα ήταν η μουσικότητα του λόγου να είναι σε ένα επίπεδο όχι πολύ υψηλό, ούτε πάλι πολύ χαμηλό. Παλιότερα, σε κάποια ανεβάσματα αρχαίας τραγωδίας, υπήρχε ο στόμφος· ήταν αλληλένδετος με το συγκεκριμένο θεατρικό είδος. Αντιπροσώπευε το μεγαλείο και την περηφάνια του τραγικού ήρωα αλλά και όλων των χαρακτήρων που υπάρχουν στην αρχαία τραγωδία. Τώρα, μετά από τόσες πρεμιέρες αρχαίου δράματος και με την αλλαγή στον τρόπο που ανεβαίνουν τα έργα αυτά, έχει γίνει λιγότερο πομπώδες η εκφορά των ρόλων. Όμως η εκφορά του λόγου, που είναι τόσο σημαντική για το θέατρο και για την αρχαία τραγωδία, αποτελεί πάντα ένα υλικό που πρέπει να καλλιεργείται αφού αποτελεί σπουδαίο εφόδιο και είναι απαραίτητο για το θέατρο.
Επιμέλεια - διορθώσεις: Τζένη Κουκίδου
Οι πληροφορίες αντλήθηκαν από το ετήσιο περιοδικό Θέατρο του Θεόδωρου Κρίτα καθώς επίσης και από το περιοδικό Θέατρο του Κώστα Νίτσου.
