Εγγραφή στο newsletter για να μη χάνετε τίποτα! *** Δωρεάν διπλές προσκλήσεις! *** Φωνή τέχνης *** Κατεβάστε ΔΩΡΕΑΝ ebooks ή διαβάστε λογοτεχνικά κείμενα σε πρώτη δημοσίευση ΕΔΩ! *** Αν σας αρέσει το θέατρο -παρακολουθείτε όλα τα είδη- ή έχετε άποψη για μουσικά άλμπουμ ή για ταινίες ή διαβάζετε λογοτεχνικά έργα κτλ. και επιθυμείτε να μοιράζεστε τις εντυπώσεις σας μαζί μας, επικοινωνήστε με το koukidaki. Αρθρογράφοι, κριτικογράφοι, άνθρωποι με ανάλογη κουλτούρα ζητούνται! *** Δείτε τις ημερομηνίες των προγραμματισμένων κληρώσεων στη σελίδα των όρων.
ΚΕΡΔΙΣΤΕ ΒΙΒΛΙΑ ακολουθώντας τους συνδέσμους. Μυθιστορήματα: Ο φάρος του Κένεμπεκ * Το ματωμένο παρελθόν * Ο κώδικας του αυτοκράτορα * Λέγε με Στράτο * Ματωμένος κάκτος * Ονείρου σκιές * Στο σύμπλεγμα της αράχνης * Η κυρά του κάστρου * Ο πύργος των Ταράσωβ * Η κόρη του ουρανού * Εντολείς * Όνειρα από ιστό * Τα Βασίλεια * Ταξίδι στο κόκκινο ** Ποίηση: Στην αμφιλύκη της αγρύπνιας * Σκοτεινή κουκκίδα * Η γυναίκα με τη λεοπάρδαλη * Ωδές του πόνου και τρούφες ΙΙ ** Διηγήματα: Ξιπασμένες νοικοκυρές ** Άλλα: Τέσσερις τίτλοι των εκδόσεων Ελκυστής * Τέσσερις τίτλοι από τον Ελκυστή ** Παιδικά: Κυκλαδίτικα παραμύθια

Ανδρονίκου του Μεγάλου (1919-1992)


Όταν οι καιροί είναι δύσκολοι και τα μέτρα νοθευμένα, πώς να ζυγίσει κανείς τη σημασία μιας πνευματικής προσφοράς; Πώς να μετρήσει το κενό της απουσίας, παγωμένος από τη μοναξιά και τις αναστολές της σιωπής, τις σύμφυτες με τις λειτουργίες της συγκίνησης; Το χρονικό διάστημα που πέρασε χωρίς τον Μανόλη Ανδρόνικο, μεγάλωσε την παρουσία του στην πνευματική μας ζωή και το πρόσωπό του έχασε την υλική του υπόσταση, για να κατακτήσει τη λάμψη όσων γίνονται σύμβολα σε μια κοινωνία που όσο πάει τα χρειάζεται περισσότερο. Ο μεγάλος δάσκαλος έφυγε με το λόγο του να μας είναι άκρως απαραίτητος στα δύσμοιρα και δύσκολα χρόνια μας, για την εμψυχωτική του δύναμη και την παρηγορητική του πνοή, για τη μεταδοτικότητα μιας ζωντάνιας που αφύπνιζε τις συνειδήσεις μας από το λήθαργο της καθημερινής φθοράς.

Έφυγε σαν άλλος Καζαντζάκης, να υποβάλει τη λιτή κι απέριττη αναφορά του, όχι μόνο στο Γκρέκο, αλλά και στο Ρήγα και στον Κάλβο και στο Σολωμό και στο Βάρναλη και στο Σεφεριάδη και σε όλους τους πατέρες του νεώτερου ελληνισμού.

Ο Μανόλης Ανδρόνικος δεν ήταν Ελλαδίτης. Ήταν Έλληνας. Και έχει τεράστια σημασία η διαφορά αυτή, όσο κι αν φαίνεται ανεπαίσθητη. Διότι άλλο πράγμα είναι να είσαι πολίτης του μίζερου και ραχιτικού ελλαδικού κράτους και άλλο πράγμα είναι να είσαι και να αισθάνεσαι τέκνο του ιστορικού ελληνικού χώρου, δηλαδή κληρονόμος του ελληνιστικού κόσμου και πολιτισμού, κληρονόμος της γιγαντιαίας βυζαντινής κιβωτού, κληρονόμος του μεταβυζαντινού ελληνικού κλέους.
Συνηθισμένοι και ίσως κακομαθημένοι από τον αρχαιολογικό πλούτο της χώρα μας, θεωρώντας σχεδόν αυτονόητη την παρουσία μνημείων σε κάθε τόπο, αποδίδουμε συνήθως ελάχιστη τιμή στους αρχαιολόγους μας, σε όσους αφιερώνουν τη ζωή τους ανασκάπτοντας το παρελθόν, πλουτίζοντας τη γνώση της ιστορίας. Με τον Μανόλη Ανδρόνικο και τη δράση του, η χλωμή για τον μέσο πολίτη εικόνα της επιστήμης, που πρέσβευε ο σοφός καθηγητής, φωτίστηκε από το δέος.

Ο Μανόλης Ανδρόνικος πρώτα από όλα και πάνω από όλα ήταν δάσκαλος. Όχι μόνο στην πανεπιστημιακή έδρα και στις αίθουσες των ομιλιών, ούτε μόνο στα συναπαντήματα των στενών φιλικών του κύκλων ή στις ομάδες των συνεργατών του, αλλά και στον τρόπο με τον οποίο αντιλαμβανόταν τη σημασία του κατ’ εξοχήν έργου του, του ανασκαφικού.
Πέρα από τα βιβλία και τις μελέτες του, τις ειδικές πραγματείες τις καταχωρημένες σε έγκυρα έντυπα επιστημονικού προβληματισμού, αυτό που μας λείπει είναι ο συνεχής του αγώνας για τη δημοσιοποίηση των επιστημονικών και πνευματικών κατακτήσεων για το συκοφαντημένο χρέος της "εκλαΐκευσης". Είχε μάλιστα απόλυτη συνείδηση πως υπερασπιζόμενος μαχητικά το πρότυπο αυτό της επικοινωνίας, ανάμεσα στη εξειδικευμένη έρευνα και τους φυσικούς της αποδέκτες, συνέχιζε έναν αγώνα που είχαν ήδη ξεκινήσει παλαιότερα και δικοί του φωτισμένοι δάσκαλοι, ο Κωνσταντίνος Ρωμαίος και Χρήστος Καρούζος.

Είπαν πως ήταν τυχερός. Τυχεροί όμως είμαστε εμείς ως αποδέκτες και καρπωτές του έργου του. Οι βασιλικού τάφοι της Βεργίνας δεν τίναξαν βέβαια από μόνοι τους τους όγκους των χωμάτων που είχε στοιβάξει η λήθη για να μας χαρίσουν το εκτυφλωτικό τους φως. Χρόνια ολόκληρα μόχθησε ο Μανόλης Ανδρόνικος, σπιθαμή προς σπιθαμή, την έκταση της περιοχής και την ιστορική της διάρκεια, σε μια συνεχή εξοντωτική σύγκρουση με τις υπεκφυγές και την αναβλητικότητα της γραφειοκρατίας, με τις αντιξοότητες της μικρόνοιας και τη διαβρωτική επίδραση της μικροψυχίας. Μέχρι ότου αναδυθεί η χρυσή ελληνικότητα του χώρου, ασκίαστη από τις υποψίες των συμπτώσεων και τις επιταγές των ευκαιριακών επιλογών, για να αναστηλώσει το ηθικό μας και να ενισχύσει το κύρος μας.

Σε μια εποχή όπου η έννοια των προτύπων έχει διαβρωθεί με την υπερβολή αξιών της στιγμής, η προσωπικότητα του Ανδρόνικου ήλθε να προστεθεί σε εκείνες που χωρίς την πίστη, το έργο και την παρηγοριά της παρουσίας του θα είμαστε μια ασήμαντη κουκκίδα στο χάρτη. Είναι οι μόνες αξίες που κρατάνε αυτό τον τόπο, αλλά και που κάνουν τους άλλους να τον φθονούν και να ζητάνε να αρπάξουν μερίδια που δεν τους ανήκουν. Τι μας διασώζει; Η ενότητα, η ομοψυχία, η εγρήγορση, αρετές που καταφαίνονται τις μέρες μας, με το ενδιαφέρον των απανταχού Ελλήνων. Και φυσικά η διαφύλαξη, η διαρκής έγνοια και η προβολή του πολιτισμού μας, που είναι η μόνη απάντηση, το μόνο ισχυρό αντίδοτο στα όσα απειλούν να μας αφανίσουν. Το οφείλουμε στον εαυτό μας, σε αυτούς που θα ’ρθουν, στους Ανδρόνικους που εξέθρεψε και θα εξακολουθεί να εκθρέφει αυτός ο τόπος.



ΔΩΡΑ - Κλικ σε εκείνο που θέλετε για πληροφορίες και συμμετοχές
Το ματωμένο παρελθόν: Η αφορμή, Βασίλη ΛινάρδουΟνείρου σκιές, Πελούσας ΤσαντάκηΤέσσερις τίτλοι από τις εκδόσεις ΕλκυστήςΩδές του πόνου και τρούφες ΙΙ, Οδυσσέα ΓιαννάκηΛέγε με Στράτο, Χρυσούλας Σ. ΓεωργούλαΜατωμένος κάκτος, Μαρίνας ΧρόνηΣτην αμφιλύκη της αγρύπνιας, Ελένης Τζιώγα
Κυκλαδίτικα παραμύθια, Θάνου ΚωστάκηΕντολείς, Ηρακλή ΤριανταφυλλίδηΟ κώδικας του αυτοκράτορα, Νίκου ΚυριαζήΣκοτεινή κουκκίδα, Γιάννη ΣμίχεληΟ πύργος των Ταράσωβ, Χάρη ΜπαλόγλουΤαξίδι στο κόκκινο, Ελένης ΠουλημένουΤέσσερις τίτλοι από τις εκδόσεις Ελκυστής: Φαντάσματα από το παρελθόν, Το βέλος του έρωτα, Λαθραία αλήθεια και Ο Φουντωτούλης
Η κόρη του ουρανού, Χαράς ΑνδρέουΗ γυναίκα με τη λεοπάρδαλη, Βασίλη ΜαραγκούΞιπασμένες νοικοκυρές, Έφης ΚαραμπάΌνειρα από ιστό, Άγγελου ΓαλάνηΗ κυρά του κάστρου, Σμαραγδής ΜητροπούλουΤα Βασίλεια, Αλέξανδρου ΚαψοκόληΣτο σύμπλεγμα της αράχνης, Ελευθερίας Καραδήμου