Εγγραφή στο newsletter για να μη χάνετε τίποτα! *** Φωνή τέχνης: Έχουμε πρωτιές! *** Δωρεάν διπλές προσκλήσεις! *** Κατεβάστε ΔΩΡΕΑΝ e-books ή διαβάστε λογοτεχνικά κείμενα σε πρώτη δημοσίευση ΕΔΩ! *** Αν σας αρέσει το θέατρο -παρακολουθείτε όλα τα είδη- ή έχετε άποψη για μουσικά άλμπουμ ή για ταινίες ή διαβάζετε λογοτεχνικά έργα κτλ. και επιθυμείτε να μοιράζεστε τις εντυπώσεις σας μαζί μας, επικοινωνήστε με το koukidaki. Αρθρογράφοι, κριτικογράφοι, άνθρωποι με ανάλογη κουλτούρα ζητούνται! *** Δείτε τις ημερομηνίες των προγραμματισμένων κληρώσεων στη σελίδα των όρων.
ΚΕΡΔΙΣΤΕ ΒΙΒΛΙΑ ακολουθώντας τους συνδέσμους. Μυθιστορήματα: Οι Ελληνίδες: Η υποδόρια επανάσταση * Οι μοίρες της αστροφεγγιάς, Οικογένεια Πελτιέ, Η κατάρα, Ροζ, Ανθοπωλείον ο Έρως * Το δάσος των ψυχών * Ρε μπαγάσα * Σε είδα * Μέθεξη * Άννα * Ο καπετάνιος τση Ζάκυθος * Το κορίτσι της Σελήνης * Οι τρεις πίνακες * Η φυγή των τεσσάρων ** Αληθινή ιστορία: Το ανυπεράσπιστο αγόρι * Από τις στάχτες της Καντάνου * Σαν μαργαριτάρι από σ' αγαπώ ** Ποίηση: Δεύτερη φωνή Ι * Εν αρχή ην ο έρως ** Διηγήματα: Ένα πιο σκοτεινό φως * Η οργή του Θεού και άλλες ιστορίες ** Νουβέλα: Αγόρια και κορίτσια ** Διάφορα άλλα: Οι πουτ@νες κι εγώ * Πέντε βιβλία από τις εκδόσεις Ελκυστής * Έξι τίτλοι από τις εκδόσεις Ελκυστής * Βιβλιοδώρα από τις εκδόσεις Ελκυστής ** Για παιδιά: Η περιπετειώδης εξαφάνιση του Καλτσάκη

Οι πολεμιστές στο Χέλγκελαντ

Οι πολεμιστές στο Χέλγκελαντ, Ερρίκου Ίψεν

Για να μ΄εννοήσετε πλήρως, πρέπει να γνωρίσετε τη Ν ο ρ β η γ ί α!

Μια φράση από την συνομιλία του Ίψεν με τον Felix Philippi στις αρχές του 20ου αιώνα δίνει ένα στίγμα, αρκεί να σκεφθεί κανείς ότι στη Νορβηγία του περασμένου αιώνα τα σπίτια έχουν απόσταση το ένα από το άλλο, οι άνθρωποι δεν είναι ιδιαιτέρως κοινωνικοί, δεν ασχολούνται με τους γείτονες ή δεν έχουν, γίνονται πιο σκεπτόμενοι με ό,τι τους απασχολεί, πιο επιφυλακτικοί -γενικότερα- ενώ η έλλειψη ήλιου σε συνδυασμό με το προηγούμενο τούς κάνει πιο μελαγχολικούς και σοβαρούς. Κατόπιν, κατανοείς τον ποιητή Ίψεν, επειδή δεν είναι ποτέ χαρωπός ή αισιόδοξος, όμως η γραφίδα του είναι ευφυής, πνευματώδης· είναι έτοιμος να υιοθετήσει νέες νόρμες, να αλλάξει το ύφος του, αλλά πάντα θα παραδώσει ένα αξιότατο έργο.

Με αυτές τις σκέψεις και με το χρονολόγιο της ζωής του Ερρίκου Ίψεν ξεκινά η ανάγνωση του θεατρικού, σε μετάφραση, σημειώσεις, πρόλογο κι επίλογο Θεοδόση Αγγ. Παπαδημητρόπουλου. Ίσως σε αυτή τη συνθήκη, που αφορά στους ανδρειωμένους του Χέλγκελαντ, είναι περισσότερο γόνιμο από κάθε άλλη φορά να ανατρέξει κανείς σε πληροφορίες, ιστορία, παραπομπές και σημειώσεις κάθε πηγής για να «κάνει εικόνα» τους ανθρώπους, τον τόπο, τη νοοτροπία.

Στην υπόθεση ο Έρνουλφ των Φιόρδ συναντά τον Σίγκουρντ και τη Ντάγκνυ, κόρη του και γυναίκα του δεύτερου, στο Χέλγκελαντ όπου ζει ο πλούσιος γαιοκτήμονας Γκούναρ. Η χαρά της συνάντησης της Ντάγκνυ με τον πατέρα και τα έξι αδέρφια της και το αίσιο κλίμα αναμεταξύ των προσώπων «σπάει» όταν ο Έρνουλφ εξηγεί το λόγο της «επίσκεψής» του σε εκείνο τον τόπο. Ζητά ικανοποίηση καθώς ο Γκούναρ έχει αρπάξει τη Γιέρντις, τη θετή του κόρη. Ζητήματα που προκύπτουν αναστατώνουν τους χαρακτήρες και προσθέτουν νέα δεδομένα, τόσο στην υπόθεση όσο και στον αναγνώστη/θεατή: πολύ γρήγορα γνωρίζουμε τη σχέση μεταξύ Σίγκουρντ και Γκούναρ, την παιδική φιλία και τον όρκο που τους ενώνει, όπως και το παρελθόν που συνδέει τους τέσσερις (Σίγκουρντ, Γκούναρ, Γιέρτνις και Ντάγκνυ). Κάποιοι «λογαριασμοί» δεν έχουν κλείσει, παρά τα έτη που μεσολάβησαν, και τώρα που βρίσκονται πάλι όλοι μαζί «ξυπνούν» μνήμες, θύμησες, μυστικά, κρυφοί έρωτες, απωθημένα...

Μόλις ο συγγραφέας θέσει το γενικό πλαίσιο η ανάγνωση ρέει εθιστικά μέσα από θριλερικούς διαλόγους και αγωνία για την εξέλιξη. Αποκαλύψεις γίνονται, ανατροπές ισορροπιών που προκύπτουν ιδιαίτερα εύθραυστες και ενδιαφέρον για τη συνέχεια. Ο επικός χαρακτήρας των Πολεμιστών σκιαγραφείται πολυπλεύρως στις όμορφες στιχομυθίες, δημιουργείται σασπένς, γεννιούνται συσχετισμοί, μεγαλώνει η πλοκή ενώ τίθενται θέματα που επιζητούν επώδυνες λύσεις -όχι ιδιαίτερα εύκολες και σίγουρα αιματηρές.

Παράξενα που γλιστράει η ντροπή μες στο αίμα σα δηλητήριο από τσίμπημα φιδιού.

Κανείς δε θα πει πως μ' είδε σκυμμένο!

Είναι σκληρό να πεθάνεις, αλλά μερικές φορές είναι χειρότερο να ζεις!

Σήμερα είμαι πια πολύ γέρος.

Πρόσωπο κλειδί είναι η Γιέρντις κι αυτό γιατί η ιδιοσυγκρασία της φέρνει στην επιφάνεια θέματα, αποτελεί βασικό πρόσωπο του τρίγωνου (ή τετράγωνου) της πλοκής και πολλά ζητήματα του έργου προκύπτουν από τα λόγια ή τη δράση της. Είναι εκρηκτική, απόλυτη, γεμάτη αυτοπεποίθηση, αδίστακτη. Στις σημειώσεις που περιλαμβάνονται στην έκδοση μαθαίνουμε πως το πρόσωπο ανάγεται στη Σουζάννα Τόρεσεν-Ίψεν, γυναίκα του συγγραφέα η οποία, όπως γράφει ο ίδιος σε επιστολή του, έχει ακριβώς το χαρακτήρα που απαιτείται -μη λογική, αλλά μ' ένα ισχυρό ποιητικό ένστικτο, μιαν υψηλόφρονη σκέψη κι ένα μίσος σχεδόν για κάθε μικροπρέπεια.

Εννοείται, σε αυτό το κείμενο δε θα βρείτε καμία πληροφορία για την ιστορία τους πέρα της διαβεβαίωσης της τραγωδίας (τους), της τραγικότητας (τους), του δράματος (τους)... Θα βρείτε μια σημείωση βέβαια, που την οφείλω στην περιγραφή, ότι πρόκειται για μια αιματοβαμμένη ιστορία και τη συνειδητοποίηση πως αυτό που βλέπουμε ή ζούμε δεν είναι πάντα δεδομένο γιατί η αλήθεια έχει κρυφές πτυχές και πως, κάποιες φορές παρά τον αγώνα, τη θέληση ή τη μοίρα (αν πιστεύεις), το τέλος το δίνει η ζωή με τον τρόπο της γιατί κανένα σχέδιο/πλάνο δεν είναι αρκετό όταν όλα τα ενδεχόμενα είναι ανοιχτά κι η ανατροπή έρχεται από τη μια στιγμή στην άλλη να επαναπροσδιορίσει τα πάντα.



Το θεατρικό του Ερρίκου Ίψεν, Οι πολεμιστές στο Χέλγκελαντ, κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Θεοδόση Αγγ. Παπαδημητρόπουλου σε μετάφραση-υποσημειώσεις-πρόλογο-επίλογο του ίδιου.
Ευχαριστώ τον εκδότη για τη διάθεση του βιβλίου.
Το παραπάνω περιέχει αποσπάσματα.
Βρείτε το βιβλίο
Μιὰ μυστήρια δύναμη εἶναι μές σ’ ὅλα σου τὰ λόγια, ἀναφωνεῖ ὁ ΣΙΓΚΟΥΡΝΤ στὴν Γ΄ πράξη, καθὼς συλλογίζεται ὅ,τι τοῦ λέει ἡ ΓΙΕΡΝΤΙΣ -μιὰ δύναμη ἀνορθολογική, ἔξω ἀπὸ κοινωνικὰ σχήματα καὶ παραδεδομένα, μακριὰ ἀπὸ τὰ εὐλογοφανῆ καὶ συνηθισμένα -μιὰ δύναμη θεμελιωδῶς τραγική.
Παρακάμπτοντας τὰ σημαντικὰ κίνητρα τοῦ Ἴψεν, ποὺ δέν πρέπει νὰ λησμονοῦνται καὶ οὔτε νὰ ὑποτιμοῦνται, γιὰ τὴν ἐμπέδωση κι ἀποκάλυψη μιᾶς ἐθνικῆς συνειδήσεως στὴ νεοσύστατη Νορβηγικὴ ἐπικράτεια τοῦ 19ου αἰῶνος, ἀναρωτᾶται ὁ σύγχρονος μή Νορβηγὸς τί μένει ἀπὸ τὸ δρᾶμα. Ἡ ἀπάντηση κρύβεται στὴν παραπάνω ρήση τοῦ ΣΙΓΚΟΥΡΝΤ. Ἂν τὸ ἔργο ἰδωθῇ μές ἀπ᾽ αὐτήν, τότε διασῴζεται ὡς τραγῳδία κατὰ τὸ εἶδος κ᾽ ἐπιτυγχάνεται ὁ σκοπὸς τοῦ δημιουργοῦ. Ἡ ἀπογοητευμένη σύζυγος στὸ Χέλγκελαντ δέν στέκει μόνον ὡς προανάκρουσμα τῆς ἡρωίδος ἀπὸ τὴν Ἕντα Γκάμπλερ, ἀλλὰ κι ὡς αὐτοτελὴς τραγικὴ μορφὴ στὸ ὅλο ἰψενικὸ πάνθεον.
Θεοδόσης Αγγ. Παπαδημητρόπουλος
Από την ανάλυση της τραγωδίας. Πηγή
Περισσότερα:
Όλαφ Λίλιεκρανς

ΔΩΡΑ - Κλικ σε εκείνο που θέλετε για πληροφορίες και συμμετοχές
Νόστος, Εν ονόματι της μούσας Ερατώς, Διόρθωση Ημαρτημένων, Η χρυσή κληρονόμος και ΦρουτίνοΗ φυγή των τεσσάρων, Χάρη Μπαλόγλου΄Σε είδα, Ιωάννη ΜαρίνουΑγόρια και κορίτσια, Δημήτρη ΣιάτηΈνα πιο σκοτεινό φως, Μαρίας ΣυλαϊδήΟ καπετάνιος τση ΖάκυθοςΗ οργή του Θεού και άλλες ιστορίες, Ιωάννας Σερίφη
Βιβλιοδώρα από τις εκδόσεις ΕλκυστήςΟι τρεις πίνακες, Βαΐας ΠαπουτσήΈξι τίτλοι από τις εκδόσεις ΕλκυστήςΤο κορίτσι της Σελήνης, Μαργαρίτας ΔρόσουΤο ανυπεράσπιστο αγόρι, Αλέξανδρου ΠιστοφίδηΤο δάσος των ψυχών, Ιωάννη ΜαρίνουΗ περιπετειώδης εξαφάνιση του Καλτσάκη, Ευαγγελίας Τσαπατώρα
Μέθεξη, Μαρίας ΠορταράκηΣαν μαργαριτάρι από σ' αγαπώ, Αντώνη ΠαπαδόπουλουΡοζ, Ανθοπωλείον ο Έρως, Οικογένεια Πελτιέ, Οι μοίρες της αστροφεγγιάς, Η κατάραΕν αρχή ην ο έρως, Ευαγγελίας ΤσακίρογλουΑπό τις στάχτες της Καντάνου, Χριστίνας Σουλελέ
Άννα, Μαρίας ΚέιτζΔεύτερη φωνή Ι, Γιάννη Σμίχελη